Yan yana gömülmüşler... 60 mezar bulundu

Adıyaman-Şanlıurfa kara yolu üzerinde, merkeze 40 kilometre uzaklıktaki Kuyulu köyü yakınlarındaki Turuş Kaya Mezarları'nda Adıyaman Müze Müdürlüğü'nce yapılan kazılarda Perre Antik Kenti'nden farklı olarak her odası birbirinden farklı mimari yapıya sahip, Roma dönemine ait 60 aile mezarlığı ortaya çıktı.

Yeni bulunan mezarlar hakkında bilgi veren Adıyaman Müze Müdürü Mehmet Alkan "Antik kaynaklarda Teharse, Tharsa diye isimlendirilen eski ismiyle Kuyulu (Turuş) köyünde bulunmaktayız. Bu köy biliyorsunuz; büyük ve küçük tümülüs bir de turuş kaya mezarlıklarıyla ünlü bir köy. Burada Peutiger haritasında Samsat ilçesine giden yol üzerinde olduğu düşünmektedir. Ayrıca hem Roma dönemi hem köyün yerleşim alanı içerisinde bulunmaktadır.

Söz konusu kaya mezarlıkları, oda mezarlıkları içerisinde. Bu yıl aldığımız izinler sonucu kazı yapmaktayız. Buradaki oda mezarlıkların özellikleri Perre Antik Kenti'nden farklı olarak her odada değişik bir mimari yapı var; bitkisel bezleme, çeşitli çömlek bezemelerin ve bukraniumların olduğu kaya mezarlıkların içerisindeyiz. Bu oda mezarlıkların büyüklüğüyle ilgili bir aile mezarlığı olduğunu düşünmekteyiz. Mezarlar kreş taşından yapılmış milattan önce 1'inci yüzyılda yapılmış; Roma döneminde kullanılmış fakat daha sonra 1999 yılında yapılmış kazılar sonucunda Bizans dönemine ait kandiller de bulunmuştur. Bu da Roma döneminden başlayarak Bizans dönemine kadar kullanıldığı düşünülüyor. Yaklaşık 60 tane oda mezarlığı tespit edildi. Bu oda mezarları yapacağımız 15 günlük kazılar sonucunda turizme sunulması düşünülmektedir" diye konuştu.

Turizme hizmet edecek

Yeni kaya mezarlarının ortaya çıkarılması için çalışmalara devam ettiklerini söyleyen sanat tarihçisi, arkeolog Mustafa Çelik "Kuyulu köyünde bulunan metropol alanda kazı çalışmalarına başladık. Bulunduğumuz konum, tarihsel süreçte milattan önce 3 binli yıllarda yerleşim görmüş, ciddi anlamda kültür potansiyeli çok yüksek olan bir bölge. Büyük ve küçük Tümülüs çevrede yaptığımız incelemelerde çok sayıda farklı dönemlere ait kültür varlıklarıyla karşılaşıyoruz.

Bizim bulunduğumuz alan, kaya mezarlığı, metropol alan. Burada yaklaşık 60 kaya mezarı, açığa çıkmış durumda. Bunların temizlik çalışmasını yapıyoruz. Süremiz yeterse yenilerini açığa çıkartmaya çalışacağız. Bölgedeki diğer kaya mezarlıklarından farklı olarak burada iç mimari olarak biraz farklı şeylerle karşılaşıyoruz. Özellikle bazı mezarların iç tarafları ciddi anlamda tapınağı sabit düzende, iç tarafından sütunlar görüyoruz, sutün başlıkları görüyoruz. Yine Roma ve Yunan mitolojisinde severek kullanılan öküz başı görüyoruz" dedi.