SGK'dan hastanelerde ''ya hep, ya hiç'' kararı

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) özel hastaneleri, ‘Ya hep, ya hiç’ diyerek tüm branşlarda anlaşma yapmaya zorlaması hastaları mağdur edecek. SGK ile kısmi branşlarda anlaşmalı bazı hastaneler, tüm kliniklerini açmaktansa sistemden çıkmayı tercih etti. Tedavileri başlayan ya da planlanan hastalar kanser, organ nakli, kalp damar ameliyatları için başka hastane ve doktorlar arayacak.

Diken'den Mesude Erşan'ın haberine göre aralarında Acıbadem, Liv, Memorial (iki hastanesi), Florence Nightingale, Güven hastaneler grubu, Anadolu Sağlık Merkezi sistemden çıkmaya karar verdi.

 SGK’nın 875 kamu, 135 üniversite, 1419 özel hastane olmak üzere toplam 2 bin 429 hastaneyle hizmet sözleşmesi bulunuyor. Özel hastanelerin sadece 24’ünün kısmi branşlarda anlaşması var. Ancak bunlar özellikli branşlara, büyük yatırımlar yapan hastaneler.

Özel hastanelerin bazılarının SGK ile bütün branşlarda anlaşması var. Bunlar hastalardan hizmetleri karşılığı yüzde 200’e varan oranlarda ücret farkı talep edebiliyor. Bazılarının sadece kısmi yani kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, doku organ nakli, acil ve hiperbarik oksijen tedavisi anlaşması bulunuyordu. Kısmi branşlarda sözleşmesi bulunan hastanelere  hiçbir fark ödenmiyor.

En büyük sağlık hizmeti alıcısı SGK bu hastaneleri seçim yapmak zorunda bıraktı. 27 Mayıs Cuma akşamı mesai saatinden sonraki duyurusuyla, özel hastanelere, SGK’lılara kısmi değil tüm branşlarda sağlık hizmeti verme koşulu getirdi. Kabul etmeyenlerle hiçbir türlü anlaşma yapmayacağını ilan etti.

Kaybeden: Hasta

Bugünden itibaren (7 Haziran) sadece kardiyoloji, kalp ve damar cerrahisi, tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, acil gibi alanlarda hastadan fark ücreti alınmaksızın, tüm masrafların SGK tarafından karşılanması sona eriyor. Buralardan hizmet alan hastaların önünde iki seçenek olacak. Ya hastanelerde devam edecek ve SGK şemsiye dışına çıktıkları için yüksek tutarlardaki ücretleri kendileri ödeyecek ya da yeni hastane ve doktor bulacaklar. Her koşulda uygulamanın kaybedeni hasta olacak.

OHSAD iptal davası açtı

Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD) Başkanı Dr. Reşat Bahat, SGK’nın kararını anlayamadıklarını söyledi. Uygulamanın iptali için idari mahkemeye dava açtıklarını belirten Bahat, “Tabii ki bu bir hukuki süreç. Ancak fevkalade haklıyız. SGK’dan bunu yapmamasını şiddetle istirham etmiştik. Arzu edilen fayda neyse, hasıl olmayacağını çok net anlatmıştık ama genelge çıktı” diye konuştu.

‘SGK hastaneleri taca atıyor’

Hastanelerin kısmi sözleşmeye güvenip milyonlarca liralık yatırım yaptıklarını, 15 yıldır reel güncellenmeyen SUT fiyatlarına rağmen hastaların fark ücreti ödemeden yararlandıkları hatırlatan Bahat, şöyle devam etti: “Düşünsenize sadece bir kanser cihazına 6-7 milyon dolarlık yatırım yapıldı. İnsan gücü yatırımı da büyük. Hastalar buralara alıştı, kaliteli sağlık hizmeti aldı. Şimdi hastane ve doktor değiştirmeleri gerekecek. Hastaların hekim ve hastane seçme hakkı ellerinden alınıyor. 10 hastane bile sözleşmeden çıksa çok büyük rakam. Çünkü her biri 250-300 yataklı, dünyanın her yerinden insanların tedavi olmak isteği hastaneler. Bunların taca atılması değil, SGK’lılara kullandırılması lazım. Israr ediyorum, genelge yanlış.”

SGK’nın çok büyük bir sağlık hizmeti satın alıcısı olduğunu belirten Bahat, “Usulsuzlük yapan varsa, denetlesinler. Sözleşmelerle tanımlanmış cezalar var. Kanun koyucu bu cezaları uygulayabilir” dedi.

‘Yüzde bir küçük bir oran değil’

SGK kısmi branş sağlık hizmeti sözleşmesi olan kurumlara başvuru oranının, özel sağlık kurumlarına başvuruların yüzde biri olduğunu açıklamıştı. Bahat bu yüzde birlik oranın küçümsenmesinin doğru olmadığını belirtti: “24 hastanenin hizmet büyüklüğü yüzde 1 diyor. Hizmeti neden küçültmeye çalışıyor anlamış değilim. Biz 70-105 milyon arasında muayene yapıyoruz. 15 milyon yatış ve ameliyat yapıyoruz. 100 milyon işlemimiz var. Yüzde 1 dediğiniz, 1 milyondur. Bir muayenede bir birim, bir idrar tahlili de bir birim. Kemik iliği nakli de bir birim. Demek ki kendileri bu alanda verilen hizmetlerin büyük bir hizmet olmadığına kanaat getirmişler. İnsanlar anlaşması olmayan hastanelere kendi bütçelerinden devam ederlerse fakirleşecekler. Hastaların başka hastane taşınmasını anlamakta zorlanıyoruz. Ben doktor olarak hastamın taşınmasını istemem, hasta olsam kendim de taşınmak istemem.”

Bekleme listeleri uzayacak

Adını vermek istemeyen bir özel hastane grubunun üst düzey yöneticisi, “SGK şu anda bize ya siyahsın ya da beyaz diyor. Gri bölge yok” dedi. En mağdur grubun kanser hastaları olacağını söyleyen yönetici, şöyle devam etti: “Biz 7 Haziran itibariyle SGK üzerinden hasta almayacağız. Tedavileri devam eden hastalar için SGK 15-30 gün daha ödeme yapacakmış. Peki devamı? Hastanın dosyası bizde açılmış ameliyat olmuş, arkasından tıbbi onkolojiye gitmiş, şimdi radyoterapisini görecekti. Bütün bilgiler tek bir yerdeydi. Artık başka bir hastane bulacak ya da burada devam etmek istiyorsa cebinden ücret ödeyecek. Kemik iliği nakil hastaları, böbrek nakli için bekleyenler var. Temiz, pak, düzgün hastaneler, devletin verdiği rakamlar içinde kalacak şekilde hizmet üretirken şimdi hastalar belli yerlere kitlenecek, toplanacak. Bekleme listeleri oluşacak.”

Kararın 27 Mayıs Cuma akşamı, 20:00’de çıktığını belirten yönetici, “Bize ‘1 Haziran’a kadar karar ver (arada cumartesi, pazar günleri var), sistemden çıkarsan 7 Haziran’a kadar tedavileri faturalayabilirsin’ deniyor. Gerçekten çok ilginç. Böyle düzenlemeler planlı, programlı aylar öncesinde yapılır ki hastalar da kurum da kendini ayarlayabilsin, hazırlık yapsın, stratejisini değiştirsin ya da devam edecekse kapasitesini artırsın” dedi.

Özel vakıf ve afiliye üniversite hastanelerine yarayacak

Öte yandan ForumSağlık2023’de konuyla ilgili görüşlerini paylaşan Dr. Ergün Demir ile Dr. Güray Kılıç, “SGK ile kısmi branş/sağlık hizmeti sözleşmesi uygulamasına ilişkin vatandaşların mağduriyetini SGK 15 yıl sonra mı fark etti? Ekstra işlemler SGK geri ödeme kapsamına alınabilirdi. Böylece faturaları vatandaş cepten ödeyeceğine SGK ödeyerek sorun çözülürdü” dedi.

Özel hastanelerin çoğunun zincir hastanelere dönüşmüş veya dönüştüğünü belirten doktorlar, şu tespitleri yaptı: “Afiliye hastaneler, özel vakıf üniversite hastaneleri denetleniyor mu? Hayır denetlenmiyor. Kısmi branş anlaşmalarının kaldırılması özel vakıf ve afiliye üniversite hastanelerinin işine yarayacaktır. Sözleşme dışına çıkan üniversiteyle afiliye olmamış ancak kısmi sözleşme branşlarda yatırım yapmış, ehil ekipler oluşturmuş sınırlı sayıda hastane bu durumdan etkilenecek, Genel Sağlık Sigortası kapsamındaki hastalar da bu hastanelerden hizmet alamayacaklar.”