Rusya'da domates fiyatı krizi

Rusya’da sadece son bir ayda domates fiyatlarının yüzde 17 artması, ülkede Türk domatesi etrafındaki hararetli tartışmaları alevlendirdi.

Ülkenin resmi gazetesi “Rossiyskaya Gazeta”da öne çıkarılan haberde, Türk ürününe olan yasağın kaldırılması için “en uygun zaman” olduğu değerlendirmeleri öne çıkarılırken, diğer yandan yerli üreticilerin yasak 2020’ye kadar uzatılsın diye yoğun lobi yaptıkları gerçeğine işaret edildi.
 
Uzmanlar göre Rusya hükümeti bir yol ayrımında: Ya Türkiye’ye yasak devam edecek ve yerli üreticilerin 2017-2018 yılına ilişkin yatırım projeleri hayata geçirilecek. Ya da Türk domatesine kapı açılacak ve halkın daha ucuza domatesi yemesi sağlanırken yerli yatırımlar darbe yiyecek.
 
Gazeteye göre sadece son bir haftada domates fiyatları yüzde 5’den fazla arttı. Bu durum, “Pazar Türk domatesine açılırsa fiyat artışı kırılır mı?” sorusunu gündeme taşıdı. 
 
Yerli üreticilerin hükümete, “Türk domatesine yasak 2020’ye kadar devam ederse biz ülkede talebin tamamını karşılayacak hale geliriz. Ama eğer Türk mallarına pazarı açarsanız, önce beşki yüzde 10-20 civarında fiyatlarda düşüş yaşanır ama sonra Türk üreticiler yeniden pazarda kontrolü ele geçirecekleri içim fiyatları yükseltmeye başlarlar” diye baskı yaptıkları belirtildi.
 
Yerli Üreticiler Birliği Başkanı Sergey Korolyev, Türk domatesinde yasağı fiyatları arttıracağı kaygısının yersiz olduğunu iddia ederken, “Rossyiyskaya Gazeta”nın konuştuğu  Tarım Marketing Enstitüsü Başkanı Yelena  Turina, sezonsal artışın yüzde 80-100’ü bulduğu görüşünü savundu. Korolyev, Rus rublesinin Türk lirası karşısında son dönemde yüzde 30’a yakın değer kaybettiğini belirterek “Türk domatesi gelirse fiyatlar hemen yüzde 10-15 düşer” dedi. 
 
Rusya’nın resmi gazetesi bu yorum için, “Mükemmel bir haber. Özellikle marketlerden domates alanlar için. Felaket ise, domates üreticileri için söz konusu” diye yazdı.

Korolyev bu durumda Türk şirketlerim pazarda ağırlık kazanacağını vurgularken, bunda önemli bir neden olarak Rusya’da üretilen domates sadece 20 gün dayanırken Türk domatesinin dayanma süresinin 1,5 ayı bulmasını gösterdi. Korolyev Türk domatesi sayesinde fiyatların yüzde 10-20 düşeceğine işaret etti.
 
Ancak uzmanlar, Türk domatesine kapıların açılmasının yerli üretici için yatırımı cazip hale gelmekten çıkaracağını vurguluyor.
 
Rusya’da 2016’da domates üretiminin 297 bin tonla rekor kırması bekleniyor. Ancak hala bunun iki katı ithalat yapılıyor.

Uzmanlar göre Rusya hükümeti bir yol ayrımında: Ya Türkiye’ye yasak devam edecek ve yerli üreticilerin 2017-2018 yılına ilişkin yatırım projeleri hayata geçirilecek. Ya da Türk domatesine kapı açılacak ve halkın daha ucuza domatesi yemesi sağlanırken yerli yatırımlar darbe yiyecek.