"Kazakistan Ekonomisi Ve Yatırım Fırsatları" Toplantısı

İSTANBUL (AA) - Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan, "Kazakistan'ın ihtiyacı olan projeleri hayata geçirebilmek için, Türkiye önemli bir bilgi birikimine sahip. Kamu-özel sektör iş birlikleri konusuna yoğunlaşılması gerekmektedir" dedi.

DEİK ve Türkiye-Kazakistan İş Konseyi'nin ev sahipliğinde, Kazakistan ile ekonomik ilişleri geliştirmek amacıyla "Kazakistan Ekonomisi ve Yatırım Fırsatları" toplantısı düzenlendi.

Toplantıya, Kazakistan Tarım Bakan Yardımcısı Gülmira İsayeva, Kazakistan'ın Ankara Büyükelçisi Canseyit Tüymebayev, Kazakistan Yatırım ve Kalkınma Bakanlığı Yatırımlar Komitesi Başkanı Yerlan Hayirov'un yanı sıra, Türk ve Kazak iş adamları da katıldı.

Toplantının açılışında konuşan DEİK Başkanı Vardan, önümüzdeki dönemde iki ülke arasındaki ilişkilerin stratejik ortaklık düzeyinde daha ileri seviyelere çıkarılması gerektiğini söyledi.

Kazakistan'ın, coğrafi konumun ve siyasi duruşunun ülkeyi, doğu ve batı arasında doğal bir kara köprüsü haline getirdiğini ifade eden Vardan, "Kazakistan'ın ihtiyacı olan projeleri hayata geçirebilmek için, Türkiye önemli bir bilgi birikimine sahip. Kamu-özel sektör iş birlikleri konusuna yoğunlaşılması gerekmektedir" dedi.

Vardan, Bakü-Tiflis-Kars Demiryolu Projesi çerçevesinde, Hazar üzerinden yapılacak Ro-Ro seferleriyle iki ülke arasındaki transit yolun Kazakistan'a kadar uzatılmasının ulaşım sorununa daha etkin ve kalıcı bir çözüm oluşturacağını vurgulayarak, Astana'ya Türkiye'den yapılan doğrudan uçuş sayısının arttırılması gerektiğine işaret etti.

"Sonuç itibariyle bu derinleşen ilişkilerimizi bundan sonrası için de yeni bir vizyonda geliştirmemiz gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü artık eskiden olan iş yapma şekilleri özellikle 2008 dünya krizinden sonra farklılaştı" diyen Vardan, şöyle devam etti:

"Biz de dünyadaki tüm ülkeler olarak iş yapış şekillerimizi değiştirerek, yeni iş birliklerine önem vermemiz, yeni yatırımlara yönelmemiz konusunda düşünme içine girmiş bulunmaktayız. Bu bağlamda Kazakistan Devlet Başkanı Nursultan Abişulı Nazarbayev'in liderliğinde bir program devam ediyor. O da ekonomiyi çeşitlendirme çabaları. Biz bu çalışmaların her zamankinden çok daha fazla önem kazandığını düşünüyoruz. Her türlü katkıyı bugüne kadar verdik, bundan sonra da vermeye devam edeceğiz."

- "Büyük potansiyel olan Türkiye'nin, Kazakistan'ın potansiyelini kullanma zamanı iyice geldi"

Kazakistan'ın Ankara Büyükelçisi Canseyit Tüymebayev da Kazakistan'ın büyük potansiyel ve perspektife sahip, genç, dinamik, gelişen bir ülke olduğunu söyledi.

Ülkenin bağımsızlığının 25'inci yıl dönümünde yabancı yatırımcılar için tüm imkanları seferber ettiklerini dile getiren Tüymebayev, şunları kaydetti:

"Kazakistan'ın da dahil olduğu Avrasya Ekonomik Birliği çok önemli bir pazar. Kazakistan'dan Türkiye'ye 2015 yılında 530 bin turist geliyor. Yani kardeş Kazakistan'dan gelen turistlerin sayısı hiç azalmadı. Yani yıl bazında yüzde 20'lik bir artış sürmekte. 17,5 milyon nüfuslu Kazakistan için bu büyük bir rakam diyebiliriz. Artık Türkiye-Kazakistan iş birliği anlamında neler yapmamız lazım onlara değinmemiz gerekiyor. Özellikle kardeşimiz, soyumuzun, dilimizin, dinimizin aynı olduğu Türkiye ile ilişkilerimiz özel olarak sıklaşmaktadır. Bu konuda devlet başkanlarımızın dostluğu, kardeşliği bize örnek olmaktadır. Artık büyük bir potansiyel olan Türkiye'nin, Kazakistan'ın potansiyelini kullanma zamanı iyice geldi diye düşünüyorum."

- "Türk yatırımcıları Kazakistan'a davet ediyoruz"

Kazakistan Tarım Bakan Yardımcısı Gülmira İsayeva da özellikle tarım alanında yabancı yatırımcılara yönelik önemli teşvik ve desteklerinin bulunduğuna dikkati çekerek, şöyle devam etti:

"Yatırımcılara yönelik yüzde 30'a yakın teşvik sağlanıyor. Maliyetlerin teşvik edilmesi ve küçük ölçekli işletmelerin desteklenmesi gibi birçok koldan tarım alanındaki yatırımlar destekleniyor. Coğrafya ve iklim açısından Kazakistan'ın büyük bir tarım ülkesi olması için tüm altyapımız hazır. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, Kazakistan, dünyanın tümünü besleyebilecek ülkeler sıralamasında ilk 5 içerisinde yer alıyor. Türkiye'nin Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü ile yakın iş birliğinden ve deneyimlerinden faydalanmak istiyoruz."

Kazakistan'ın hali hazırda 180 milyon hektar ekilmemiş tarım alanına sahip olduğuna işaret eden İsayeva, başta tarım ürünlerini işlenmesi konusunda Türk yatırımcıları ülkelerine davet etti.

Kazakistan İş Konseyi Başkanı Mert Sarı da Kazakistan'ın bölgede en elverişli yatırım ortamına sahip olan ülke olduğunu ancak Türkiye ile Kazakistan arasındaki ticaret hacminin daha istikrarlı bir yapıya kavuşturulması gerektiğini kaydetti.

Karşılıklı ticaretin artırılması önündeki engellerin tespit edilerek, bu anlamda yeni projeler geliştirilmesinin önemine değinen Sarı, "Kazakistan İstatistik Ajansı verilerine göre, Kazakistan'daki yabancı sermayeli şirketler sıralamasında Türkiye, Rusya ve Çin'den sonra, en fazla yabancı hisseli şirkete sahip olan üçüncü ülke konumunda. Kazak özel sektörünün Türkiye'deki yatırımlarının da son yıllarda giderek arttığını da belirtmek isterim" değerlendirmesinde bulundu.

Toplantı, ikili görüşmelerin ardından sona erdi.