Sansür Yasası’nın ilk 2 maddesi kabul edildi

Kamuoyunda “Sansür Yasası” olarak bilinen, internet medyası ve sosyal medyaya yeni yaptırımlar öngören kanun teklifinin TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeler başladı. CHP ve HDP’nin önerisiyle usul tartışması açıldı. Usul tartışmasının ardından, gruplar teklifin geneli üzerine görüşlerini bildirdi.

Telifin; internet haber sitelerinde çalışanlara basın kartı verilmesini sağlayan birinci maddesi kabul edildi.

Böylece, mevcut Basın Kanunu’nun birinci maddesinin birinci fıkrasındaki, “Bu Kanun, basılmış eserlerin basımı ve yayımını kapsar” hükmü; “Bu Kanun basılmış eserlerin basımı ve yayımı ile internet haber sitelerini kapsar” hükmü ile değiştirildi. Ayrıca teklifteki birinci maddenin kabulü ile “Basın kartı düzenlemesi bakımından basın kartı talep eden medya mensupları ve enformasyon görevlileri de bu Kanun kapsamına dahildir” hükmü de Basın Kanunu’nun birinci maddesine eklenmiş oldu. Bu hükümle radyo, televizyon ve kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personelinin de basın kartı almasının önü açıldı.

Telifin ikinci maddesi de Basın Kanunu’nun ikinci maddesine eklenen “internet haber siteleri” hükmüyle, internet siteleri de yaygın dağıtım kapsamındaki basın kuruluşları arasında yer aldı. Ayrıca internet haber sitesinin de “İnternet ortamında, belirli aralıklarla haber veya yorum niteliğinde yazılı, görsel veya işitsel içeriklerin sunumunu yapmak üzere kurulan ve işletilen süreli yayını” tanımı yapıldı.

Teklifin ikinci maddesiyle Basın Kanunu’nun ikinci maddesine yeni eklenen tanımlar şöyle oldu:

“Basın kartı: Bu Kanunda belirtilen kişilere, Başkanlıkça verilen kimlik kartını, Başkan: İletişim Başkanını,

Başkanlık: İletişim Başkanlığını,

Komisyon: Basın Kartı Komisyonunu,

Medya mensubu: Radyo, televizyon ve süreli yayınların basın-yayın faaliyeti yürüten çalışanlarını, Enformasyon görevlisi: Kamu kurum ve kuruluşlarının yürüttükleri Devlet enformasyon hizmetlerinde çalışan kamu personelini.”

 “AYKIRILIK SÖZ KONUSU”

CHP İstanbul Milletvekili İbrahim Kaboğlu, “Sansür Yasası’nın” TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeleri sırasında, kanun teklifini; “Savaş ve barış hukuku açısından, savaş hükümlerinin barış düzenine uygulanması nedeniyle bir anayasaya aykırılık söz konusudur” sözleri ile değerlendirdi.

 Kaboğlu ise şunları söyledi:

Anayasa’ya aykırılık konusunda esasen İçtüzük Madde 38, tetkik ve gerekçe yükümlülüğünü öngörmektedir. İlk önce tetkik edilecek ve gerekçe ortaya konulacak. Burada tetkik etmek yazılı bir işlemdir, bu yapılmamıştır. Biz anayasa ya aykırılık gerekçelerini ilk komisyonda ve ikinci komisyonda teker teker ortaya koyduk. Ama çoğunluk vekilleri sadece el kaldırdılar. ‘Anayasa’ya aykırı değildir’ diye. Oysa burada gerekçe yükümlülüğü de bulunmaktadır.

Bu çerçevede yoruma bağlı, Anayasa maddelerine aykırılık değil; aynı zamanda, savaş ve barış hukuku açısından, savaş hükümlerinin barış düzenine uygulanması nedeniyle bir anayasaya aykırılık söz konusudur. Bu açıktır. Evet birçok maddeye aykırılık söz konusudur.

Anayasa Mahkemesi kararları gereği düzenleme yapma bakımından da Anayasa Mahkemesi’nin kararlarının gerekleri karşılanmadığı için de aykırılık söz konusudur. Pilot kararlar bulunduğu halde, onlar hiç dikkate alınmadığı için aykırılık söz konusudur.

Ama basın kartının Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı’nın takdirine verilmesi, parti başkanlığı yoluyla devlet başkanlığı ve yürütme sisteminde tamamen basın özgürlüğü açısından, madde 28 ve Anayasa madde 26’ya aykırılık oluşturan bir durumdur.

“ANAYASA’YA AYKIRILIĞI AÇIKTIR”

Kaboğlu, teklifin hapis cezası öngören 29. maddesi ile ilgili olarak da şunları söyledi:

Teklif sahiplerinin de belirttiği gibi, her iki komisyonda; Türk Ceza Kanunu’nun ‘savaşta yalan haber yayma’ maddesi olan 323. Maddesinin buraya aktarılmasıdır. Bu madde, Anayasa Madde 15 gereği, olağan hukuk düzeninde, barış hukukunda mümkün değildir. Çünkü hak ve özgürlüklere, olağan düzende 13’üncü madde uygulanır. Oysa, 15’inci madde yalnızca olağanüstü hal ve savaş düzeninde uygulanır. Şu anda Anayasa askıdadır. Bunu defalarca dile getirdik. Anayasa’ya aykırılığı açık ve seçiktir. Ve madde çok tehlikelidir.
TBMM Başkanvekili Süreyya Sadi Bilgiç, teklifin Anayasa’ya aykırı olmadığını bildirerek, teklifin geneli üzerinde görüşmeleri başlattı.

“SANSÜR YASASI” NEDİR?

“Sansür yasası” olarak bilinen Basın Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nde hapis cezaları da öngörülüyor. Teklifle “Halk arasında endişe, korku veya panik yaratmak amacıyla ülkenin iç ve dış güvenliği, kamu düzeni ve genel sağlığı ile ilgili gerçeğe aykırı bir bilgiyi, kamu barışını bozmaya elverişli şekilde alenen yayan” kimse, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılacak. Milli İstihbarat Teşkilatı’nın faaliyetleri ve personeline yönelik suç teşkil eden içerikler katalog suçlar kapsamına alınacak. Teklifle, internet haber siteleri süreli yayın kapsamına alınacak. Basın kartı başvurusu İletişim Başkanlığı’na yapılacak ve basın kartı resmi nitelikte kimlik belgesi olarak kabul edilecek.