Reuters yazdı: 14 Mayıs sonrası Türkiye'de neler değişebilir ?
İngiliz Reuters haber ajansı, 14 Mayıs’ta yapılacak seçimlerin sonucunda Türkiye’de nelerin değişebileceğine dair dikkat çeken bir analiz haber hazırladı.
Habere göre sandık sonuçları, sadece Türkiye’yi kimin yöneteceğini değil, nasıl yönetileceğini, ekonominin nereye gideceğini ve Ukrayna ve Ortadoğu’daki çatışmalarda Ankara’nın nasıl bir rol oynayabileceğini belirleyecek.
Seçimler, Türkiye’nin güneydoğusunu sarsan, binlerce kişinin ölümüne neden olan ve milyonlarca vatandaşı evsiz bırakan depremlerden üç ay sonra 14 Mayıs’ta yapılacak.
Muhalefet, cumhurbaşkanı adayı olarak Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nu seçti. Haberde Kılıçdaroğlu’nun, İslamcı, sağcı ve solcu seçmenlere ulaşmayı amaçlayan bir ittifak kurduğu belirtildi.
Haber muhalefetin, dindarlığı, askeri destekli diplomasiyi ve düşük faiz oranlarını savunan Erdoğan'ın politikalarının birçoğunu tersine çevirme sözü verdiğini not düştü.
Türkiye’ye etkileri
Reuters, Erdoğan’ı Türkiye’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ten bu yana en güçlü lider olarak tanımlarken, Erdoğan’ın İslamcı partisi AK Parti’nin, Türkiye'yi Atatürk'ün laiklik planından uzaklaştırdığını söyledi.
Haberde ayrıca Erdoğan’ın iktidarını Ankara’da bin odalı bir sarayda, Türkiye’nin ekonomisi, güvenliği, iç ve dış siyasetine dair politikalar belirleyen idari bir cumhurbaşkanlığı ile merkezileştirdiğini belirtildi.
Haberde Erdoğan iktidarını eleştirenlerin, hükümetin muhalefeti susturduğunu, kişisel hak ve özgürlükleri gerilettiğini ve yargı sistemini etkisi altına aldığını söylediği vurgulanıyor.
Öte yandan, bu eleştirilerin, vatandaşları 2016 darbe girişimi gibi güvenlik tehditlerine karşı koruduğunu söyleyen yetkililer tarafından reddedildiği de kaydediliyor.
Haberde ayrıca, ekonomistlerin Erdoğan’ın faiz oranlarında düşüş istemesi sonrası enflasyonun geçen yıl yüzde 85’e çıkarak son 24 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını ve liranın son 10 yılda dolar karşısında değerinin onda birine düştüğünü söyledikleri belirtiliyor.
Dünyaya etkileri
Erdoğan’ın iktidarında Türkiye’nin Suriye’ye dört sınırötesi operasyon ve Irak’taki Kürt militanlara karşı saldırı düzenlediğini hatırlatan haberde, Ankara’nın Libya ve Azerbaycan’a askeri destek göndererek Ortadoğu ve ötesinde askeri gücünü genişlettiği yazıldı.
Haber ayrıca Türkiye’nin Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve İsrail ile bir süre diplomatik çatışmalar yaşadığını, Yunanistan ve Kıbrıs ile Doğu Akdeniz deniz sınırları konusunda anlaşmazlığı olduğunu hatırlattı.
Haber, son zamanlarda Türkiye’nin bu ülkelerin bazılarıyla yakınlaşma arayışına girdiğini kaydetti.
Haberde Erdoğan’ın Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemlerinin, ABD’nin silah endüstrisinin Ankara’ya yaptırımlarını tetiklediği belirtilirken, Erdoğan’ın Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ile yakınlığı nedeniyle, bazı isimlerin Türkiye’nin NATO’ya bağlılığını sorguladığı hatırlatıldı.
Ayrıca haberde, Ankara'nın İsveç ve Finlandiya'nın NATO üyelik başvurularına itirazının tansiyonu yükselttiği belirtildi.
Öte yandan haber, Türkiye’nin Karadeniz tahıl anlaşmasına aracılık ettiğini ve Erdoğan’ın Ukrayna’daki savaşı sona erdirme çabalarındaki üstlendiği rolü not düştü.
Erdoğan sonrasında iktidara geçecek ismin uluslararası arenada benzer bir profil çizip çizemeyeceğinin belli olmadığını söyleyen haber, Erdoğan’ın bunu seçim kampanyasında kullanabileceğini vurguladı.
Muhalefetin vaatleri
Haberde CHP ve merkez sağdan milliyetçi İYİ Parti’nin dört küçük partiyle Erdoğan’ın politikalarını değiştirmeyi hedefleyen bir ittifak kurduğu söylendi.
Haber, Millet İttifakı’nın vaatleri arasında Merkez Bankası’nı tekrar bağımsız hale getirme ve Erdoğan’ın alışılmışın dışındaki ekonomi politikalarını tersine çevirme hedeflerinin yer aldığını kaydetti.
Ayrıca, haberde Millet İttifakı’nın eski parlamenter sistemi geri getirerek yürütücü cumhurbaşkanlığını ortadan kaldırmayı ve Suriyeli mültecileri geri göndermeyi hedeflediği belirtildi.
Erdoğan’ın Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat'ı devrilmesine yönelik başarısız çabaları desteklediğini not düşen haber, Türkiye'nin ekonomik sıkıntıların ortasında giderek istenmeyen hale gelen 3,6 milyon Suriyeli mülteciye ev sahipliği yaptığı hatırlatıldı.
Haberde, Erdoğan’ın mültecilerin bazılarını Suriye’ye geri gönderme planının muhalefet tarafından desteklendiği söylenirken, iki tarafın da geri göndermelerin nasıl güvenli bir şekilde gerçekleşeceğini açıklamadığı ifade edildi.
Sırada ne var ?
Reuters, Erdoğan’ın 10 Mart’ta seçim kararını resmen açıklayarak, anketlerde zor bir yarış olacağı görülen süreci başlattığını söyledi.
Erdoğan’ın iktidardaki ilk 10 senesinin hızlı ekonomik büyümeyle eşleştirildiğini söyleyen haber, son 10 yılda ise ülkedeki refah seviyesinde düşüş yaşandığını ve bunun Erdoğan’ın seçmenler arasındaki popülaritesini etkilediğini belirtti.
Haberde Şubat ayındaki depremlerden sonra yapılan ilk anketlerde, Erdoğan'ın felakete rağmen desteğini büyük ölçüde koruyabildiğini gösterdiği söylendi.
Haberde öte yandan uzmanların, aday belirlemede yaşanan gecikmeden sonra bile birleşik kalmayı başarabilen bir muhalefet blokunun, Erdoğan’a büyük bir zorluk yaratabileceğini söylediği belirtiliyor.
Haberde, seçmenlerin yüzde 15’ini oluşturan Kürtler’in muhalefete nasıl destek vereceklerinin kilit önemde olduğu vurgulanıyor.