Bakan Çavuşoğlu'ndan flaş Halep açıklaması

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya'nın Halep'te sivil ve muhaliflerin tahliyesinin tamamlandığına dair açıklamasını doğrulamadı. Çavuşoğlu, "Hayır, tahliyeler devam ediyor. Sadece 6 tur tahliye oldu. Şu ana kadar buradan çıkışlar, tahliyeler tamamlanmadı. Çıkmak isteyen çok insan var" diye konuştu. Rusya'nın iddiası Suriyeli muhalifler ve Esad rejimi tarafından da yalanlandı.

Çok taraflı görüşmelerin yanı sıra Türkiye olarak hem bölgedeki aktörlerle hem de Rusya ve İran’la ikili düzeyde temaslarımız oldu. Rusya ile ilişkilerin normalleştirilmesinin ardından çok ciddi ve çok boyutlu temaslarımız oldu. Bir yandan dışişleri Bakanlığımız Rusya’daki muhataplarıyla, MİT ve Genelkurmay da muhataplarıyla temaslarda bulundu.

RUSLA İLE MUHALEFETİ BİR ARAYA GETİRMEYE ÇALIŞTIK

Rusya’yı muhalefetle de bir araya getirmeye çalıştık. Ankara’da muhaliflerle bir araya getirdik ama bir sonuç sağlanmadı. Maalesef durum kötüye gitti. Bir netice alınamadı. Tarihte görmediğimiz vahşetin değişik boyutlarını Suriye’de, Halep’te gördük. Buna da sessiz kalamazdık. Bu insanları vahşetten kurtarmamız gerekiyor.

Yoğun çabalar sarf ettik ve Rusya ile bir mutabakat sağlandı. Bu mutabakatın uygulanması da çok önemli. Burada Sayın Cumhurbaşkanımızın çok önemli bir rolü vardır. Defalarca Sayın Putin ile görüştü. Dün Sayın Obama ve Sayın Merkel ile Sayın Cumhurbaşkanımız görüşme gerçekleştirdi. Tüm arkadaşlarımız seferberlik içinde Halep’ten kurtardığımız insanlara yardım ulaştırmak için çalışıyor.

Konuyla ilgili olabilecek herkesle yakın temas içinde olduk ki bu insani drama bir son verelim. Şu bilinmelidir ki hiç kimse yardım etmese de bugüne kadar 3 milyon insana nasıl kucak açtıysak, Halep’ten kurtarılan kardeşlerimize de her türlü yardımı ulaştırıyoruz, ulaştıracağız. Hazırlıklarımız tam. Dün sabah ilk konvoy çıkarken taciz ateşi oldu.

6 TUR TAHLİYE YAPILDI

Diplomasi çalışmalarımız sonuç verdi. 6 tur tahliye yapıldı. Otobüs sıkıntısı yok. Niçin daha fazla otobüs gönderilmiyor? Çünkü alan çok dar olduğu için o insanların bulunduğu alana girip çıkacak araç sayısı sınırlı. Halep’ten 7 bin 500 kişi kurtarıldı. Hasta, yaralı, kadın ve çocukları öncelikli olarak Türkiye’ye alıyoruz. Son konvoyla ilgili yine bir tıkanıklık oldu. İran Dışişleri Bakanı Zarif ile tekrar görüştüm. Aşabilmek için görüşmeler sürüyor. Bizim arzumuz Suriye’de ateşkes sağlansın. Ateşkesle birlikte kuşatma altında olan tüm insanlar özgür haline gelsin. Barış ve huzur içinde bir Suriye istiyoruz.

Çavuşoğlu açıklamalardan sonra basın mensuplarının sorularını da yanıtladı. 

Görüşmelerin neden tıkandığına dair soruya Çavuşoğlu şu yanıtı verdi: "Rejime destek veren bazı gruplar nedeniyle tıkanıklık çıkarıldığını biliyoruz. Rejimin de insan hakları konusunda hassas olmadığını biliyoruz. Rejimin yanında olan farklı ülkeler ve gruplar. Dolayısıyla aksaklıklar oluyor. Ciddi bir çabayla mekik diplomasisiyle tüm aktörlerle yoğun temaslarda bulunarak sonuç elde etmeye çalışıyoruz. Sahadaki şartlar kolay değil. Bunu yöneterek sonuç elde etmeye çalışıyoruz. Çok karmaşık ve çok boyutlu bir duruma geldi maalesef."

İRAN'IN ROLÜ YAPICI OLMALI

Çavuşoğlu İran'ın rolü konusunda ise şu yorumu yaptı: "İran burada rolü negatif veya pozitif önemli aktör. Kalıcı bir çözüm için İran ve Rusya’nın rolü önemlidir dedik. Ama bu rolün yapıcı ve barıştan yana olması gerek. İran biliyorsunuz rejime destek veriyor. Rejimin ve bazı grupların çıkardığı zorlukları aşabilmek için görüşmelerimiz sürüyor. Karşılıklı kuşatılan bazı Şii ve Sünni köylerinin karşılıklı olarak boşaltılması ve bazı yardımların ulaşmasıyla ilgili bazı görüşmelerimiz olmuştu ama burada Halep’teki durum farklı. Rejim yanlılarıyla ya da Şii gruplarla muhalifler arasında bir anlaşma sağlanmıştı. Halep’te de mutabakata uyulması gerekiyor."

TAHLİYELER BİTMEDİ

Rusya’nın tahliyelerin tamamlandığı açıklamasına dair ise Çavuşoğlu dikkat çekici bir açıklama yaptı: "Hayır, tahliyeler devam ediyor. Sadece 6 tur tahliye oldu. Evet tahliye edilenler siviller. İdlib’te kalmak isteyenler orada kalır ama ihtiyaç duyanları bizim sınırlarımıza da alabiliriz. Şu ana kadar buradan çıkışlar, tahliyeler tamamlanmadı. Çıkmak isteyen çok insan var."

Reuters'ın İnterfaks ajansını kaynak göstererek geçtiği haberde Rusya Savunma Bakanlığı, Doğu Halep'teki muhaliflerin ve ailelerinin tahliyesinin tamamlandığını öne sürmüştü.

MUHALİFLER NEREYE GİDECEK?

Çavuşoğlu, muhalif güçlerin hafif silahlarıyla ayrılmalarının söz konusu olduğunu belirterek, "İdlib tarafına gitmeleri söz konusu. Bu noktada bir mutabakat var. Putin’in şöyle bir önerisi oldu, ateşkes sağlandıktan sonra muhaliflerle rejim güçlerinin üçüncü bir ülkede görüşmesinde fayda var. Basınımıza sanki Sayın Putin ile Sayın Cumhurbaşkanı görüşecek gibi yansıdı. Onlar zaten görüşüyorlar. Kazakistan’ın böyle bir arabuluculuğa da gerek yok. Burada rejimin ve muhalefet temsilcilerinin bir araya gelmesi söz konusu. Bunda da bir mahsur görmüyoruz biz. Siyasi bir çözüme gideceksek hem Cenevre’de resmi formatta hem de gayri resmi formatta görüşmeler olabilir" diye konuştu.

Süreci engellemek için rejim ve rejime destek veren grupların sürekli manipülasyonlar yaptığını da anlatan Çavuşoğlu, rejim ile görüşme yapılıp yapılmayacağına dair soruya da şu yanıtı verdi:

"Rejimle bizim doğrudan görüşmemiz de mümkün değildir. 600 bin kişiyi öldürmüş Esed’le neyi konuşacaksınız. Ama muhaliflerin rejimin temsilcileriyle görüşmesinde fayda var bir mutabakat isteniyorsa. Sayın Putin’in açıklamasında da net bir şekilde gördünüz. Burada Sayın Putin’in söylediği nettir, Cenevre görüşmelerine ilaveten, bir alternatif değil, rejimle muhaliflerin bir araya gelmesi. Ama burada gerçek muhalefet. Sulandırılmaması gerek. Ateşkesin sağlanması için esasen bu görüşmelere de gerek yok. Tüm Suriye genelinde bu ateşkesin sağlanması lazım. Her şartta görüşmelerinde fayda var ama gerçekçi olmamız lazım., görüşmelerin sonuç getirebilmesi için ateşkes sağlanması gerek. Bir an evvel ateşkesin sağlanması lazım."