OHAL nedir- Hangi durumlarda OHAL ilan edilir- Ohalde neler yapılır

Darbe girişiminin ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasıyla OHAL ilan edildi. Peki, OHAL nedir, hangi durumlarda OHAL ilan edilir? OHAL neden ilan edildi?

Tarihi günde MGK toplantısının ardından Bakanlar Kurulu toplantısı da sona erdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan şu an kameralar karşısında açıklama yapıyor.

OHAL son dakika açıklamalarıyla ilgili tüm haberler haber3.com'da...

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın açıklamasından satır başları;

Türkiye tarihinin en kritik günlerinden birini yaşamıştır. Bir grup darbe girişimi başlatmıştır. Bu grup uçaklarla, helikopterlerle tanklarla devlete ve millete karşı saldırıya geçmiştir. Külliye,TBMM, Başbakanlık, Genelkurmay Başkanlığı, Boğaziçi Köprüsü yoğun saldırı altında kalmıştır. 

Hamdolsun bu teşebbüs amacına ulaşamamıştır. Darbecilerin silahları da tankları da helikopterleri ve uçakları da işe yaramamıştır. Teröristler karşısındaki dik duruşla memleketine sahip çıkan milletimiz kahramanlık destanları yazmıştır. 

Hainlerin karşısına dikilen vatandaşlarımızız gözlerinin önünde onlarca kişi şehit olurken o yaralı halleri ile kurtarma ve direnişlerine devam etmişlerdir. Kendisini bu vatadanın bir ferdi olarak hisseden herkes darbe girişiminin karşısında yer almıştır. Ülkemiz Menderes'e sahip çıkamamanın üzüntüsünü yaşamıştır. 80 darbeisnin acısı hala tazedir. 15 Temmuz 2016 tarihi kötü gidişe dur denilen dönüm noktası olmuştur. Ülkemiz tarihinde ilk defa bir darbe girişimi akamete uğratılmıştır. 

Şu ana kadar 246 masum insan hayatını kaybetmiş, 1536 vatandaşımız da yaralanmıştır. 

Şu anda siyasi parti bakmaksınız cumhurun başkanı olarak ben milletimle iftihar ediyorum ve inanıyorum ki bütün bu engelleri aşarak demokrasi tarihine bir kahramanlık destanını yazmış oluyoruz. Darbe girişiminin haber alındığından itirabaren bakanlarımızla, başbakanımızla çok yakın çalışma içinde olduk. Derhal İstanbul'da darbecilerin karşısında dimdik bir duruş sergiledik. DArbe girişimi ertesi gün akşam olmadan berataraf edilmiştir. 

Önce MGK'mızı topladık ardındna dan Bakanlar Kurulu'muzu gerçekleştirdik.

Terör örgütünün tüm unsurları ile bertaraf edilmesi için, ülkemizde anayasamızın 120. madesi uyarınca OHAL ilan edilmesini hükümete tavsiye kararı aldık. 

BAKANLAR KURULU ÖNCESİ NELER YAŞANDI ?

Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında toplanan Milli Güvenlik Kurulu toplantısı 4 saat 40 dakika sürdü. MGK toplantılarından sonra yapılan yazılı açıklama MGK toplantısının adından yapılacak olan Bakanlar Kurulu'nun ardından yapılacağı açıklandı. MGK bugün saat 12.00 civarında Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde gerçekleştirildi. MGK'da çok önemli kararlar alınacağı bizzat Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanmıştı.

KULİSLERDEKİ İDDİALAR NELER ?

Kulislerden sızan bilgilerde, Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) olarak da adlandırılan Gülen cemaatinin kamu kurumlarındaki mensuplarıyla ilgili mücadele için anayasal bir yapı kurulacağı belirtilmişti. Kulislerde, darbe girişimi nedeniyle olağanüstü hal ilan edilebeceği de konuşuluyordu.

Darbe girişimine yönelik soruşturmaların tek merkezden yürütülüp hızla sonuçlanmasını sağlayacak düzenlemeler yapılabileceği belirtiliyor.

Ayrıca paralel yapı ve darbe girişimiyle bağlantısı belirlenen kamu personelinin devlete geri dönmesine engelleyecek yasal düzenleme hazırlığı olduğu da konuşuluyor. Personel rejimi ve yasasında değişiklik yapılması da planlar arasında.

Hem MGK toplantısında hem de Bakanlar Kurulu toplantısında idam tartışmasının da masaya yatırılması öngörülüyor.

MGK'DA KİMLER VARDI ?

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başkanlığında yapılan toplantıya Başbakan Binali Yıldırım ve bakanlar, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile Genelkurmay Başkanı ve kuvvet komutanları katıldı. Kalp rahatsızlığı nedeniyle dün hastaneye kaldırılan Jandarma Genel Komutanı Orgeneral Galip Mendi'ye ise Jandarma Genel Komutanlığı Kurmay  Başkanı Korgeneral İbrahim Yaşar vekalet etti.

MGK'YA DAMGASINI VURAN KARE

MGK'da bir ayrıntı da dikkatlerden kaçmadı. Önceki MGK'ya ilişkin fotoğraflarda başyaver Ali Yazıcı, Erdoğan'ın başında görülüyordu.

Ancak Yazıcı'nın darbe soruşturmasında gözaltına alınmasından sonra, toplantıdan paylaşılan fotoğraflarda Erdoğan'ın arkasında yaver bulunmadı.

TOPLANTI ARASI KISA AÇIKLAMA

Toplantı sırasında gazetecilere açıklama yapan AKP Genel Başkan Yardımcısı Cevdet Yılmaz şu ifadeleri kullandı:

“MGK'da bütün hususlar ele alınacaktır. Önemli bir badireyi atlattık ancak tam anlamıyla atlatmış değiliz. Bir daha böyle hadiselerin yaşanmaması adına belli tedbirlerin yapılması gerekiyor. Milli Güvenlik Kurulumuz toplandı. Bakanlar Kurulumuz toplanacak. Önemli bir gün. Mutlaka belirli kararların alınması gerekiyor. Gerekli olan neyse MGK ona karar verecektir. OHAL için MGK değerlendirecek. Olağanüstü hal de hukukun bir parçası. Buna ihtiyaç var diye değerlendirirse MGK adım atabilir. Mevcut kurallarla belki de değerlendirebilir. Onu hep birlikte göreceğiz.”

MGK SONRASI GÖZLER BAKANLAR KURULU TOPLANTISINDA

Bu toplantının hemen ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığında Bakanlar Kurulu toplantısı yapılacak. İki toplantıda darbe girişimi sonrası atılacak adımların netleştirilmesi bekleniyor. 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, önceki gün yaptığı açıklamada "Çarşamba günü Milli Güvenlik Kurulu ardından Bakanlar Kurulu toplantısıyla da önemli bir kararı açıklayacağız" ifadelerini kullanmıştı.

Erdoğan'ın bu açıklamasından sonra "önemli karar" merak konusu oldu. Darbe girişimine yönelik soruturmaların tek merkezden yürütülüp hızla sonuçlanmasını sağlayacak düzenlemeler yapılabileceği belirtiliyor.

MGK toplantısının ardından kısa bir açıklama yapıldı. Açıklamada toplantıya dair açıklama ve bundan sonra atılacak adımlar Bakanlar Kurulu'nun ardından açıklanacağı belirtildi.

OHAL NEDİR ?

Olağanüstü hâl (OHAL) , olağanüstü yönetim usullerinin uygulanmasını gerektiren doğal afet, tehlikeli salgın hastalık, ağır ekonomik bunalım, kamu düzenini ciddi biçimde bozan yaygın şiddet olayları gibi durumlar. Olağanüstü hâl rejimi yönetim makamlarının yetkisinin genişlemesi sonucunu yaratır. Belirli yaş aralıklarındaki vatandaşlar için çalışma yükümlülüğü, gerektiğinde para ve mal yükümlülüğü konulabilir. Olağanüstü hâl önlemlerinin ortak ve en tartışmalı yönleri ise yaygınlaştırılması ve genellikle bunlara karşı yargı yolunun kapalı olmasıdır.

Olağanüstü hâl, 27 Ekim 1983 tarihinde yürürlüğe giren 2935 sayılı Olağanüstü Hâl Kanunu kapsamında tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar, ağır ekonomik bunalım ve "anayasa ile kurulan hür demokrasi düzenini veya temel hak ve hürriyetleri ortadan kaldırmaya yönelik yaygın şiddet hareketlerine ait ciddi belirtilerin ortaya çıkması veya şiddet olayları sebebiyle kamu düzeninin ciddi şekilde bozulması" olarak nitelendirilen durumlardır. Bu hâllerin bir veya birden fazlasının görülmesi durumunda cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, Millî Güvenlik Kurulu'nun görüşünü de aldıktan sonra, yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hâl ilan edebilir.

OHAL NE KADAR SÜRE İLAN EDİLEBİLİR?

Yurdun bir veya birden fazla bölgesinde veya bütününde altı ayı geçmemek üzere olağanüstü hal ilan edebilir. Olağanüstü hal kararı Resmi Gazete'de yayımlanır ve hemen Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur. Türkiye Büyük Millet Meclisi tatilde ise derhal toplantıya çağrılır. Meclis, olağanüstü hal süresini değiştirebilir. Bakanlar Kurulunun istemi üzerine, her defasında dört ayı geçmemek üzere, süreyi uzatabilir veya olağanüstü hali kaldırabilir.

Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendi gereğince ilanından sonra; süreyi uzatmaya, kapsamını değiştirmeye veya olağanüstü hali kaldırmaya ilişkin hususlarda da karar almadan önce Milli Güvenlik Kurulunun görüşünü alır.

Olağanüstü hal kararının hangi sebeplerle alındığı, bölgesi ve süresi, Türkiye radyo ve televizyonuyla ve Bakanlar Kurulunca gerekli görülen hallerde diğer araçlarla ilan edilir.

Olağanüstü hal süresince, Cumhurbaşkanının başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulu, olağanüstü halin gerekli kıldığı konularda Anayasanın 91 inci maddesindeki kısıtlamalara ve usule bağlı olmaksızın, kanun hükmünde kararnamemeler çıkarabilir. Bu kararnameler Resmi Gazete'de yayımlanır ve aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisinin onayına sunulur.

ALINACAK OHAL TEDBİR VE YAPTIRIMLARI

Olağanüstü hal ilanında; genel güvenlik, asayiş ve kamu düzenini korumak, şiddet olaylarının yaygınlaşmasını önlemek amacıyla 9 uncu maddede öngörülen tedbirlere ek olarak aşağıdaki tedbirler de alınabilir:

a) Sokağa çıkmayı sınırlamak veya yasaklamak,

b) Belli yerlerde veya belli saatlerde kişilerin dolaşmalarını ve toplanmalarını, araçların seyirlerini yasaklamak,

c) Kişilerin; üstünü, araçlarını, eşyalarını aratmak ve bulunacak suç eşyası ve delil niteliğinde olanlarına el koymak,

d) Olağanüstü hal ilan edilen bölge sakinleri ile bu bölgeye hariçten girecek kişiler için kimlik belirleyici belge taşıma mecburiyeti koymak,

e) Gazete, dergi, broşür, kitap, el ve duvar ilanı ve benzerlerinin basılmasını, çoğaltılmasını, yayımlanmasını ve dağıtılmasını, bunlardan olağanüstü hal bölgesi dışında basılmış veya çoğaltılmış olanların bölgeye sokulmasını ve

dağıtılmasını yasaklamak veya izne bağlamak; basılması ve neşri yasaklanan kitap, dergi, gazete, broşür, afiş ve benzeri matbuayı toplatmak,

f) Söz, yazı, resmi, film, plak, ses ve görüntü bantlarını ve sesle yapılan her türlü yayımı denetlemek, gerektiğinde kayıtlamak veya yasaklamak,

g) Hassasiyet taşıyan kamuya veya kişilere ait kuruluşlara ve bankalara, kendi iç güvenliklerini sağlamak için özel koruma tedbirleri aldırmak veya bunların artırılmasını istemek,

h) Her nevi sahne oyunlarını ve gösterilen filmleri denetlemek, gerektiğinde durdurmak veya yasaklamak, i) Ruhsatlı da olsa her nevi silah ve mermilerin taşınmasını veya naklini yasaklamak, j) Her türlü cephaneler, bombalar, tahrip maddeleri, patlayıcı maddeler, radyoaktif maddeler veya yakıcı, aşındırıcı, yaralayıcı eczalar veya diğer her türlü zehirler ve boğucu gazlar veya benzeri maddelerin bulundurulmasını, hazırlanmasını, yapılmasını veya naklini izne bağlamak veya yasaklamak ve bunlar ile bunların hazırlanmasına veya yapılmasına yarayan eşya, alet veya araçların teslimini istemek veya toplatmak,

k) Kamu düzeni veya kamu güvenini bozabileceği kanısını uyandıran kişi ve toplulukların bölgeye girişini yasaklamak, bölge dışına çıkarmak veya bölge içerisinde belirli yerlere girmesini veya yerleşmesini yasaklamak,

l) Bölge dahilinde güvenliklerinin sağlanması gerekli görülen tesis veya teşekküllerin bulunduğu alanlara giriş ve çıkışı düzenlemek, kayıtlamak veya yasaklamak,

m) Kapalı ve açık yerlerde yapılacak toplantı ve gösteri yürüyüşlerini yasaklamak, ertelemek, izne bağlamak veya toplantı ve gösteri yürüyüşlerinin yapılacağı yer ve zamanı tayin, tespit ve tahsis etmek, izne bağladığı her türlü toplantıyı izletmek, gözetim altında tutmak veya gerekiyorsa dağıtmak,

n) İşçinin isteği, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller, sağlık sebepleri, normal emeklilik ve belirli süresinin bitişi nedeniyle hizmet aktinin sona ermesi veya feshi dışında kalan hallerde işçi çıkartmalarını işverenin de durumunu dikkate alarak üç aylık bir süreyi aşmamak kaydıyla izne bağlamak veya ertelemek,

o) Dernek faaliyetlerini; her dernek hakkında ayrı karar almak ve üç ayı geçmemek kaydıyla durdurmak,

SIKIYÖNETİM NEDİR?

Sıkıyönetim veya askerî adalet, askerî otoritenin, genellikle resmî bildirgesi altında, adlî yönetimi kontrol altına almasıyla işleme geçen kural sistemidir. Askerî adalet, ortaya çıkan savaş, doğal afetler, sivil kargaşa, işgal altındaki topraklar, veya askerî darbe gibi durumlarda, normal adlî kurumların yeni duruma hâkim olamayıp, vazifesini yerine getiremediği veya yavaş getirdiği takdirde, askerî otoritelerin ve kurumların tercih edilmesi ile kullanıma girer. Fakat, askerî adalet bazen diktatörler, özellikle askerî diktatörler, tarafından kurallarını uygulamak için kullanılır. Sıkıyönetim, tabii afet, salgın hastalık, ağır ekonomik bunalımlar ve sıkıyönetimi gerektiren hallerin daha hafifinin meydana gelmesi durumlarında ilan edilen olağanüstü halden farklıdır. Sıkıyönetimde yetki askeri makamlarda, olağanüstü halde ise mülki makamlardadır. Olağanüstü halde sıkıyönetim mahkemeleri yoktur. Sıkıyönetim, sadece maddi düzen ve güvenin sağlanması ile ilgili olduğundan; ülkenin her yerinde değil, yalnız kamu düzeni bozulan bir veya birkaç bölgesinde ilan edilir. Gerekirse tamamında da ilan edilebilir. Anayasa sınırları içinde ve önceden tespit edilen kurallara göre uygulanan hukuka uygun bir yönetim şeklidir. Sıkıyönetimle ilgili her şey kanunla düzenlenmiş, keyfiliğe yer bırakılmamıştır. Sıkıyönetimin bütün işleri yargı denetimine tabidir. Fakat alınacak tedbir ve kararlarda, sıkıyönetim komutanına Sıkıyönetim, 1982 Anayasasının 122. maddesine göre 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunuyla düzenlenmiştir. 1982 Anayasası, 1961 Anayasasına göre sıkıyönetimin yetkisini arttırmıştır. 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu'nun bazı maddeleri 1982 Anayasası'nın emirleri doğrultusunda, 1982 tarihli, 2766 sayılı kanun ve 1983 tarihli, 2836 sayılı kanunla değiştirilmiştir.