NASA'nın kar uzmanından korkutan Türkiye uyarısı

Habertürk Gazetesi'nden Nalan Koçak'ın haberine göre Dr. Thomas Painter, pek de iç açıcı olmayan bir iklim tablosu çizdi.

NASA'nın kar uzmanının Türkiye ile ilgili uyarıları şöyle:

SON 44 YILIN EN KURAK YILIYDI

Geçen yıl Türkiye için son 44 yılın en kurak yılıydı. Daha çok kuraklık göreceğiz ama kuraklıktan sonra birdenbire aşırı yağış gelebilecek.

TÜRKİYE’DE KURAKLIK DAHA ŞİDDETLİ GEÇİYOR

iklim değişikliği nedeniyle kurak dönemleriniz daha da sıcak geçiyor, sonuçta kuraklık daha şiddetli geçiyor. Sistem şöyle işliyor: Hava daha sıcak, daha fazla su buharlaşıyor ancak yağmur olarak düşmüyor. Türkiye’deki şu anki yağış durumu aslında Batı Amerika’dakine çok benziyor.

DÜNYA TEMİZ SU KAYNAĞINI KAYBEDİYOR

Aslında ana su kaynağı kardır. Kar birikerek su deposu işlevi görür. Hava durumunda değişiklik yaşandığı zaman eriyerek devreye girer. Baraj mantığıyla aynı. Fakat küresel ısınmada yaşadığımız sorun şu: Yağış ne kadar sıcak bir havada düşerse, daha çok yağmur formunda yağıyor. Yani kar yerine daha çok yağmur yağıyor ve çok önemli bir su deposu kaybediliyor. Çünkü yağmur yağar yağmaz hemen akıp gidiyor, kar gibi mesela dağlarda yığılarak kalmıyor. Yağmur suyu nehirleri besliyor evet ya da barajlarda biriktiriyoruz. Ancak bir su deposu aracınızı (yani karı) kaybettiğiniz için barajların da biriktirme kapasitesi aşılıyor ve daha fazla sel vakası görülüyor. Sonuçta su kaynaklarınız azalıyor. Buna karşı “Daha çok baraj üretelim” önerisi yapılıyor fakat ABD’de baraj yapılabilecek alan neredeyse kalmadı.

Buzulların erimesiyle, altından su akmaya başlıyor ve yazları nehirleri besliyor. Nehir etrafında yaşayan insanların yaşamını sürdürmesi için çok önemli. Özellikle Orta Asya’da. Karın azalmasıyla o buzulları kaybedersek ve daha çok yağmur yağarsa, yağmurun getirdiği o suyun çoğunu baharda çoktan kaybetmiş oluruz. Şöyle düşünün, musluğu birden açarsanız suyu da depolayamadığınız zaman akar gider. Ama suyu yavaş yavaş tüm yıl boyunca akıtırsanız, hep suyunuz olur. Buzullar işte bu işe yarıyor.

ÖNÜMÜZDEKİ YÜZYILDA SAVAŞLARIN ANA NEDENİ TEMİZ SU OLACAK

Çok basit, buzullarını kaybetmiş bir ülkeyseniz suyunuzu kaybedersiniz ve bir süre sonra komşunuza gidersiniz su istemek için. Komşum suyu birkaç kez paylaşır ama sonra emin olun kaynaklarının tümünü vermek istemez. Böylesine bir su problemi siyasi mücadelelere hatta savaşlara neden olur. Önümüzdeki yüzyılda savaşların ana nedeni temiz su olacak.

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ SUYUN KALİTESİNİ DE DÜŞÜRÜYOR

İklim değişikliği sadece su kaynaklarını azaltmıyor, suyun kalitesini de düşürüyor.

YAĞMUR VE KAR AZALDIĞINDA YERALTINDAKİ SU KAYNAĞI DA KURUYOR

Yeraltı suları harika bir su kaynağı. Yerin altına süzüldüğü için filtreleniyor. Pek çok bölgede hâlâ bu kaynaklar zengin. Ancak yeraltı suyunun kaynakları neler? Kar, yağmur. Süzülen suyla yeniden yeniden ikmal ediliyor. Yağmur ve kar azaldığında yeraltı sularını kullanmaya başladığınızda, ikmal edilemediği için bu kez oradaki kaynağı da kurutmuş oluyorsunuz. Yerde çökmeler meydana geliyor, mesela yollar mahvoluyor. O kadar hassas bir sistem ki, çökme meydana geldiğinde o bölgede bir kez daha yeraltı suyu birikmiyor. Arasında krema olan bisküviler gibi düşünün. Kremayı sıyırdığınızda iki bisküvi birbirine yapışıyor, araya bir şey koyamıyorsunuz. Yeraltı da öyle. Bu en çok Ortadoğu’da meydana geliyor, sizdeki Toros Dağları’nın aşağısındaki bölgede.

DÜNYADA ÇİFTÇİLER ÇOK ZOR DURUMDA KALACAK

NASA olarak pek çok bölgede kuyuların kuruduğunu biliyoruz. Bunlar kurudukça daha derinini kazmak gerek. Fakat sonunda bunlar da kuruyacak. Düşünün nüfus artıyor, su azalıyor. Hiç iyi bir gelecek değil. Özellikle kurak yıllarda tarımın büyük darbe alacağının da altını çizmeliyim. Dünyada pek çok çiftçi çok zor durumda kalacak.

DÜNYADA SICAKLIK GİTTİKÇE ARTACAK

kar ve buzulları kaybettikçe yeryüzündeki beyaz alanları da kaybediyoruz. Bu alanlar güneş ışınlarını uzaya geri yansıtıyor, böylece bizi soğutuyorlar. Gelecekte olacak şu: Yeryüzü daha fazla güneş ışını emecek, sonra o infrared ışınlar atmosferde sıkışacak. Ve Dünya’da sıcaklık gittikçe artacak. Bir diğer önemli şeyden bahsettim: Temiz su kaynaklarının azalması. Dünyadaki jeopolitik güç dengeleri değişecek. İnsanlar su kaynaklarının daha fazla olduğu yerlere göçecek.

TÜRKİYE'DE DAHA FAZLA SEL OLACAK, ALTYAPIYA YATIRIM YAPMANIZ GEREK

Türkiye'de muhteşem dağlar var. Atmosferdeki sirkülasyonun ortasında duruyorlar, kar rezervleri için çok uygunlar. Fakat küresel ısınma nedeniyle daha az kar daha çok yağmur alıyorlar. Ve kar, haliyle temiz su rezervleriniz azalıyor. Oysaki çok kendine has bir yağış sezonunuz var. Bunun sonucunda daha fazla sel yaşanacaktır, şehirlere ve limanlara zarar gelmemesi için altyapınıza çok yatırım yapmanız gerek. Ayrıca temiz suyunuzun olması için daha çok baraj inşa etmelisiniz. Çünkü sel, suyu kirletiyor.

DAHA FAZLA ORMAN YANGINI

Bazı bölgelerde sel yaşanırken, diğerleri kuraklık çekecek. Bu da mesela daha fazla orman yangını demek.

İSTANBUL’DAKİ ANİ HAVA OLAYLARININ NEDENİ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

NASA’da hazırladığımız modeller sadece iklimin değil iklimdeki değişimlerin de altüst olacağını söylüyor. Mesela hızlı ve ani hava durumu değişiklikleri... Sadece İstanbul özelinde söylemiyorum, dünyadaki su ve hava döngüsünün yoğunlaşması bu tür doğa olaylarını artıracak.

BETONLAŞMA HAVA SICAKLIĞINI ARTTIRIR

Betonlaşma hava sıcaklığını artırır. Çünkü beton güneş ışığını emer. Fakat yerel olarak sıcaklığı artırır ancak o bölgede bulunan sıcağı hisseder ve sağlığı olumsuz yönde etkiler.