Montenegro Karadağ’da yaşamak

Son birkaç yıldır özellikle Türklerin vizesiz olarak kolaylıkla gidebildiği ender güzellikteki tatil belgesi olarak tanıtılan Karadağ, 12 yıl öncesinde Sırbistan dan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmiş, 700 bin nüfuslu şirin küçük bir ülke.

Adriyatik Denizine olan 180 mil uzunluğundaki kıyı şeridi ile tertemiz sahillerinde her yerden denize girmek mümkün. Avrupa ve Amerika jet sosyetesi için artık Fransız rivereasından bile popüler hale gelen ülke çok özel yat limanlarında zengin yat sahiplerini de ağırlıyor, Angelina Jolie, Brad Pitt, David Beckham, Caterina Zeta Jones ve Michael Douglas Kotor şehrinde ev alan ünlülerden sadece bazıları.

Montenegro'da yaşamı Montenegro'ya yerleşmiş ve burada şirketini kuran MonteCo şirketinin sahibi Hakan İlker Toraman ile görüştük.

Sayın Hakan İlker Toraman Montenegro ya yerleşmek için nasıl karar verdiniz ?

Merhaba, öncelikle teşekkür ederim, Biz aslında son 3 yıldır sürekli nasıl yapalım gidelim şeklinde araştırma içerisindeydik. Ülkemizdeki bazı olumsuzluklar , ticari belirsizlikler, çocuğumuzun geleceği kaygısı ile , iyi bir eğitim veren yabancı dil öğrenebileceği ve bizim kültürümüze de yakın bir ülke olarak Montenegro yu seçtik.

Peki Montenegro'da yaşam ve çalışma koşullarından bahseder misiniz ?

Montenegro , iklim olarak ege ve akdeniz arasında, özellikle deniz kıyıları Bodrum Göcek ile benzerlik taşıyor. Başkent Podgorica nüfusu 200 bin ve yaz kış ağırlıklı yaşam burada geçmekte.

Biz oğlumuz Torhan için Budva'yı seçtik, yaz boyunca denize de kolayca girebileceği yüzlerce plaj ve burada açtığımız Monteco Tour seyahat acentası ile özellikle Türkiye den gelecek misafirlere hizmet vermek amacıyla.

Ülke nüfusu 700 bin ama bunun yanında 7 ila 8 milyon turist Mayıs – Ekim döneminde buraya akın ediyor, Rezervasyonsuz gelen turistler için kalacak yer bulmak oldukça zor olmakta.  Bu ülkede en ilginç olan , yerel nüfustan çalışacak eleman bulmak çok zor, Eğer ki İngilizce , Boşnakça, sırpça , Rusçaya hakımseniz her yer de çok kolay iş bulabilirsiniz. Yada kendi işinizi açabilir ve burada uzun dönem yaşayabilirsiniz .

Montenegro da iş kurmak ve oturma izni almak çok mu zor ?

Hayır aksine , inanılmaz derece de kolay bir şekilde şirketinizi kurabilmektesiniz . ortalama 5 günde limited şirketiniz kuruluyor. Şirket vergi numaranız çıktıktan sonra da oturma ve çalışma izin başvurularınız yapılmakta. Bu süreçte başvurusu sonrasında 21 gün sürüyor. Yani 21 gün sonra size ait kimlik kartınız çıkıyor

Burada dikkat edilmesi gereken en önemli konu şu. Maalesef çok farklı kuruluş fiyatlarından bahsediliyor. Örnek vermek gerekirse ben buraya yerleşmeden önce İstanbul da çok yakın bir tanıdığım vasıtasi ile şirket kuracaktım ve benden 9 bin Euro gibi bir ücret istemişti. Rakamlar o kadar farklı ki , 24 bin Euro isteyen bile var ve onu duyunca 7 bin veya 9 bin Euro size bir an için uygun geliyor.

Sonrasında kendim gelip yerel avukat ve mali müşavirlerle görüşerek şirketimi kurdum. Hatta ailem için istenen kişi başı 2500 euro ücreti de ödememe gerek kalmadı. Çok daha uygun fiyatlarla hem şirket kuruldu hem de aileme oturma izni çıkartıldı.

Gerçek maliyetlerden bahseder misiniz ?

Bakın , ne yazık ki bu işin ticareti çok büyük boyutlara varmış durumda, mesela geçenlerde sağlık kontrolü sırasında karşılaştığım bir Türk , 7000 euro verdiği için mutluluktan uçuyordu. Yanında danışmanı da vardı ve tabii yorum yapmak o anda etik olmazdı. Oysaki ,tüm işlemleri ortalama 1.960 Euro fiyatla yapılabilmekte hem de buna bizim danışmanlık ücretimizde dahil olarak.

fiyat farkı nereden çıkıyor diye soruyorlar veya neden siz ucuzsunuz şeklinde. Çünkü net fiyatlar bunlar aslında. Daha ucuzunda ek ödemeler çıkıyor, daha pahalısı ise , kendi kar marjlarını yüksek tutuyorlar.
Dikkat edilmesi gereken , Vatandaşlık almıyorsunuz, 1 yıllık oturma ve çalışma izni alıyorsunuz . Şirketiniz çalışıyor ise , ve ülkede yaşıyorsanız bu süreyi 5 yıl boyunca yeniliyor ve 5.yıl süresiz oturma izni sahibi oluyorsunuz.

Hangi iş kollarında yatırım yapılabilir ?

Burada amaç aslında şirket kurmak değil , o basit kısmı. aksine bölge çok bakir bir durumda. Hemen her iş kolunda üretici veya ithalatçıya ihtiyaç var.

Ülkede üretim yapılmadığı için , tekstil , gıda , inşaat , yedek parça , hediyelik eşya sektörlerinde çok güzel kazançlar sağlanabilmekte.

Müteahhitler için büyük fırsatlar var mesela. Toprak sahibi %30 , müteahhit %70 olarak paylaşımlı pek çok arazi mevcut ve bu arazilerde yapılacak inşaatlar daha bitmeden kesin satılmakta.

Yine , bu yapılan dairelerin iç dekorasyonları da önemli, Çünkü ev alan kişiler çatal bıçağından , yatak çarşafa kadar herşeyi hazır olsun istiyor. Geldiğinde hemen evinde konaklamak üzere.

Peki eğitim sistemiyle ilgili biraz bilgi verebilir misiniz ?

Eğitim sistemini kendi oğlum için çok araştırdım. Ana okullarında genel konuşma dili Montenegroca. Sırpça ve Hırvatça karışımı , ama 2. Dil İngilizce ve 3. Dil Fransızca olarak okutuluyor. Eğitim sistemi çok başarılı , öğrenme odaklı ezberden uzak. Yine üniversitelere doğrudan gelebiliyorsunuz. Türkiye den geçiş de yapmanız mümkün ve özel okullar daha uygun fiyatlarla hizmet vermekteler.

Peki ya sağlık sistemi ?

Sağlık olayı çok ilginç , bizdeki gibi özel hastaneler yok. Ancak doktorlar çok bilgili ve eğitimliler. Bir sorun olduğunda ona uygun hastaneye sizi yönlendiriyorlar.

Buradaki en güzel ve özlediğimiz şey, hırsızlık sıfır, kapkaç yok , tecavüz yok , AVM lere girerken kimse sizi aramıyor. Herkes trafik kurallarına saygılı ve yayalara ne olursa olsun yol veriyorlar.

Son olarak eğer ki buraya yerleşmeyi düşünüyorsanız lütfen önce bir gelip araştırın , 3 gün kalın , havayı koklayın test edin, ne iş yapabileceğinize karar verin. Bütçenize uygun o kadar çok alternatif var ki. Ve de en önemlisi lütfen kendinizden başkasına güvenmeyin. Ucuz fiyat verip sonradan fark isteyenler , yarı yolda bırakanlar yada bir daha asla bulamayacağınız kişilerden uzak durun. Yerel ofisi olan , ziyaret edebileceğiniz size yardımı olabilecek kişiler ile kontak kurmaya çalışın mutlaka.

Verdiğiniz bilgiler için teşekkür ederiz ve ailenize güzel bir gelecek dileriz.

Ben teşekkür ederim. Montenegro ya gelmek isteyen herkesi bekliyoruz. Gelecek olan , gelmeyi düşünen tüm vatandaşlarımıza her zaman yardımcı olmaya çalışmaktayız.

Bize her konuda ulaşmak isteyen dostlarımız için facebook ta Monteco Tour adlı sayfamızı ziyaret edebilirler. Yine yakında youtube kanalıda açıyoruz. Bir Türk ailenin Montenegro da günlük yaşamı olarak hem gezerken hem genel bilgileri paylaşacağız.