Milyonlarca emeklinin beklediği ''ek zam'' günü geldi

Türkiye İstatistik Kurumu tarafından 3 Ocak'ta yüzde 64,77 olarak açıklanan 2023 yılı enflasyon rakamıyla memur ve emeklilerin maaş artış oranı da netleşmişti. Memur ve memur emeklisinin yüzde 49,25'lik maaş artışına karşın, işçi ve Bağkur emeklisinin zam oranının 37,57'de kalması kamuoyunda beklentilere yol açmıştı.

Beklentiler üzerine, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz koordinasyonunda çalışmalara başlayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik ile Hazine ve Maliye bakanlıkları düzenleme için hazırlıklarını tamamladı.

Mevcutta 7 bin 500 lira olarak uygulanan en düşük emekli aylığının yükseltilmesine yönelik farklı senaryoların yer aldığı çalışma bu hafta Kabine toplantısında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a sunulacak.

Kabinedeki değerlendirmelerin ardından neticelendirilecek çalışma, kamuoyuyla paylaşılacak ve yasalaşması için Meclis'e sevk edilecek. 

Enflasyonda aylık bazda aşağı yönlü ivme sürerken 6 aylık enflasyon da Merkez Bankası'nın tahminleriyle büyük oranda örtüşerek yüzde 37.57 olarak gerçekleşti. Bu rakam doğrudan SSK, Bağ-Kur emekli zammı olurken, memur ve memur emeklisi yüzde 15'lik toplu sözleşme zammı ile beraber yüzde 49.25'lik zam aldı. SSK, Bağ-Kur emekli kök maaş zammı ile asgari ücret ve memur zammı arasında yaklaşık yüzde 11-12'lik bir zam farkı göze çarpıyor. Bu zam farkının giderilmesi ve SSK, Bağ-Kur en düşük emekli maaşı konusunda çalışma yapıldı.

7 bin 500 TL'lik taban maaş artırılacak

Cumhurbaşkanı Cevdet Yılmaz geçen hafta medya organlarının ekonomi müdürleriyle yaptığı toplantıda SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin ek aylık artışıyla ilgili sorularını da cevaplandırdı. Yılmaz, bu konuda bir yasal düzenlemenin önümüzdeki günlerde Meclis'e geleceğini de duyurdu. Yılmaz, "Cumhurbaşkanımızın bir genel prensibi var o prensip çerçevesinde bu 20 yıl hep hareket edildi. O da şu: Hiçbir zaman çalışanları, emeklileri enflasyona ezdirmemek, bu ana prensibimiz. Memur ve memur emeklilerinin artışı zaten belli yüzde 50'lere yakın bir rakam gerçekleşmiş oldu. Yıl ortasında daha farklı bir tablo var. Temmuz'da zam sistemi gereği SSK ve Bağ-Kur daha yüksek görünüyor. Ocak ve Temmuz artışlarına baktığımızda yıl bazında memur emeklileri ile SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin artışları dengeye gelmiş olacak" dedi. Yılmaz 7 bin 500 TL'lik taban maaşın da artırılacağını bu konudaki çalışmanın da devam ettiğini belirtti.

Maaşlara refah payı ayarı

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, Işıkhan ve Şimşek Emekli Sandığı emeklileri ile SSK, Bağ-Kur emeklileri arasında oluşan 11.68 puanlık zam farkının refah payı ile giderilmesi konusunda alternatifleri anlatacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın her iki bakanlıkça sunulan farklı yüzdelik oranlarını son dokunuşla karara bağlaması bekleniyor. Cevdet Yılmaz'ın belirttiği 2024 yılı zam oranlarındaki eşitleme refah payı ayarlamasıyla gerçekleşebilir.

Maaş eşitleme

Sabah'ın haberine göre, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz'ın belirttiği 2024 yılı zam oranlarındaki eşitleme refah payı ayarlamasıyla gerçekleşebilir. Bir süredir gündemde olan bu konu aslında memur emeklileriyle SSK ve Bağ-Kur emeklileri arasında 6 aylık enflasyon ve toplu sözleşmeden kaynaklı 11.68'lik fark ile ortaya çıktı. Temmuz ayında SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı memur emeklilerinden fazla olacak.

Örneğin; Ocak-Haziran döneminde enflasyonun yüzde 24 olması halinde Temmuz zammı SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde yüzde 24, memur emeklilerinde ise yüzde 18.60 çıkacak. Buna göre de Temmuz'da memur emeklilerinin 5.4 puan daha düşük zam alma durumu oluşacak.

Bu nedenle Ocak ayında SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yansıtılacak refah payında bu durumun da dikkate alınması gündeme geldi. Bu formüle göre zam oranının refah payıyla birlikte yüzde 44-45 seviyelerinde belirlenebileceğine dikkat çekiliyor. Söz konusu formül kabul görürse SSK ve Bağ-Kur emeklilerine bu ay yansıtılacak refah payı 6.5-7.5 puan seviyelerinde olabilecek. Emekliye refah payı için 2. formül de memur emeklisi ile SSK, Bağ-Kur emeklisi arasında oluşan yüzde 11.68'lik zam farkının doğrudan giderilmesi olacak.

En düşük emekli maaşı ne kadar olacak?

Şu anda uygulanan 7 bin 500 TL'lik taban maaş artışı ise 2 formülle gerçekleşecek. Birincisi 6 aylık enflasyon oranı olan yüzde 37.57 oranında artırmak. Burada rakam 10 bin 318 TL'yi buluyor. İkinci formül ise refah payı ile birlikte artış oranına göre yükseltmek. Burada da taban maaşın 11 bin TL'yi geçmesi bekleniyor.

Yasa teklifi Meclis'e geliyor

Emekliler ile ilgili düzenlemelerin içine konulacağı yasa teklifi bugün Meclis'e geliyor. Milletvekillerinin imzasına açılan kanun teklifine göre, asgari ücret desteği 500 liradan 700 liraya çıkarılacak. Ayrıca kısa çalışma ödeneğine ilişkin de düzenleme gündeme gelecek. Teklif, pazartesi günü TBMM Başkanlığı'na sunulacak.
Öte yandan Meclis 16 Ocak Salı günü resmi çalışmalarına başlayacak. Plan ve Bütçe Komisyonu'nda görüşülecek teklif, komisyon sürecinin ardından TBMM Genel Kurulu'na sevk edilecek. SSK ve Bağkur emekli aylıklarına iyileştirme yapılmasına ilişkin düzenlemenin ise Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde kararlaştırılmasının ardından komisyon sürecinde teklife eklenmesi bekleniyor.

Kabine toplantısında emekli maaş zammı masada

2024 yılının ilk Kabine Toplantısı'nda emekli kök maaşları için refah payı, seyyanen zam ve kademeli zam formülleri masaya yatırılacak. Kabine Toplantısı önümüzdeki hafta içinde gerçekleşecek.
Kabine Toplantısı'nın emekli maaşı zammı gündemi şu şekilde:

En düşük emekli maaşı için tutar belirlenecek
Refah payı ve kademeli zam değerlendirilecek
Maaş artışları düşük gelir grubunu gözetilerek yapılacak
Maaş artışlarının bütçe disiplini ve ücret artışı-enflasyon artışı döngüsüne etkisi masaya yatırılacak

Emekliye refah payı son kararı Kabine Toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın vermesi bekleniyor. Cumhurbaşkanlığı Kabinesi'nde emekli maaşı zammı için rakamların kararlaştırılmasının ardından komisyon sürecinde ve Genel Kurul sürecinde bu düzenlemenin yasaya eklenmesi bekleniyor.