Mahkemeden Diyanet'e ret
1924 yılında Mustafa Kemal Atatürk'ün isteği üzerine kurulan Heybeliada Sanatoryumu ve 200 dönümlük arazisinin Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsisi üst mahkeme tarafından temyiz yolu kapalı olmak üzere bozuldu.
Türkiye’nin ilk pandemi hastanesi olarak 1924'te Atatürk'ün isteği ile kurulan Heybeliada Sanatoryumu ve 200 dönümlük arazisi, “İslami Eğitim Merkezi” kurulmak üzere 2018 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı'na devredilmişti.
Sözcü gazetesinden Özlem Güvemli'nin haberine göre tepkilere neden olan tahsis kararı; Türk Toraks Derneği, Mimarlar Odası, Şehir Plancıları Odası, İstanbul Barosu Başkanlığı ve İstanbul Tabip Odası tarafından mahkemeye taşınmıştı.
Heybeliada Sanatoryumu binasının da bulunduğu, mülkiyeti Hazineye ait arazinin kiralanmasına ilişkin karar ile bu taşınmazın eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis edilmesine ilişkin işlemin iptali için İstanbul 14.İdare Mahkemesi'nde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ve İstanbul Valiliği'ne dava açılmıştı.
Mahkeme 14 Haziran 2022 tarihinde oybirliği ile tahsis işleminin iptaline karar vermişti. Kararda, taşınmazın Sağlık Bakanlığı'na tahsisinin kaldırılarak, eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsisinden önce Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan görüş veya izin alınmadığı belirtilmişti.
İlgili bakanlıktan izin alınmaksızın söz konusu taşınmazın eğitim merkezi olarak kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığı’na tahsis işleminde hukuka uyarlık bulunmadığı sonucuna varılmıştı.
Karar, davalılar tarafından istinafa taşındı. Dosyayı 27 Aralık 2022 tarihinde karara bağlayan İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 4. Dava Dairesi, sanatoryumunun Diyanet İşleri Başkanlığı`na tahsisini iptal eden İstanbul 14. İdare Mahkemesi'nin kararını temyiz yolu kapalı olmak üzere kesinleştirdi.
NE OLMUŞTU?
Heybeliada Sanatoryumu, 81 yıl boyunca hem şifa verdi hem de hastaların hayatına dokundu. 2005 yılında tüm itirazlara rağmen kapatılarak 15 yıl kaderine terk edildi. 2018 yılında sanatoryum Diyanet İşleri Başkanlığı'na tahsis edildi. Kamuoyu tahsis kararından 2020 yılında CHP’li Umut Oran'ın CİMER’e yaptığı başvuru sonucunda haberdar oldu.
Covid-19 pandemisi kapsamında sıkı tedbirlerin alındığı o dönemde Adalar Belediyesi, pandemi koşullarını göz önüne alarak sanatoryumun tekrar sağlık alanında hizmete başlaması için başvuruda bulundu. Ancak o başvuru da reddedilmişti.