Kapadokya'daki 16 asırlık tarihi eserleri kim kırdı ?

Nevşehir Belediyesi, ‘temizlik yapılacak' diyerek 3 bin yıllık tarihiNevşehir Kalesi eteklerinde başladığı kentsel dönüşüm çalışması sırasında MS. 4. yüzyıla dayanan freskler ve tarihi bir Ortodoks Kilisesi buldu. Arkeolojik kazı ekibi yerine, belediye işçileri tarafından sürdürülen çalışmalara Müze Müdürlüğü düzeyinde nezaret edilmesi tepkilere neden oldu. Belediyenin, kazıyı Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın denetiminden kurtarmak için çalışmaya resmi belgelerde ‘kazı' yerine ‘temizlik' adını verdiği öğrenildi.

Bölgede uzman arkeologlarla inceleme yapan Mimarlar Odası Ankara Şubesi yönetimi, belediye, bakanlık ve Koruma Kurulu hakkında suç duyurusunda bulunmaya hazırlanıyor. Yapılan açıklamada, “Üç bin yıllık tarihi olan bölgede bir tarih kıyımı yaşanıyor. Kimse müdahale etmiyor.” denildi.

Türkiye'nin en çok turist çeken bölgelerinden olan Kapadokya'da son yıllarda tarihi ve doğal dokuyu bozacak projeler yürütülüyor. Göreme ve Kapodokya Milli Parkı bölgesinde incelemelerde bulunan Mimarlar Ankara Şubesi yöneticileri, ‘tarih ve doğayı katleden uygulamaları' tespit etti. Uçhisar'da peri bacalarının bulunduğu alana yapılan otelin inşaatının durdurulması için dava açan Oda, davayı kazanmalarına rağmen otelin tamamlanmasına engel olamadı. Mimarlar, yine Uçhisar'da peri bacalarına zarar verecek şekilde inşa edilen başka bir otelin daha yapıldığını tespit etti. Ayrıca Ürgüp'te arkeolojik sit alanında dev istinat duvarlarının inşa edildiğini kayda geçirdi. Mimarlar, son olarak Nevşehir Kalesi ve çevresinde kentsel dönüşüm adı altında yapılan kazı çalışmalarının denetimden uzak ve bilimsel olmayan metotlarla yapıldığını gözlemledi. Konuyla ilgili rapor hazırlayan Oda yöneticileri, raporu UNESCO ve Kültür Bakanlığı'na sundu.

HRİSTİYANLIĞIN İLK KİLİSELERİNDEN BİRİNİ İŞÇİLER BULDU

Mimarlar Odası Ankara Şubesi yöneticilerine göre; Nevşehir Kalesi ve çevresinde yürütülen çalışma için ‘kazı izni' yerine ‘temizlik' kılıfı uyduruldu. Belediye işçileri, kale eteklerinde kepçelerle yaptıkları ‘temizlik' sırasında dünyanın en büyük yeraltı şehirlerinden biri olan alanda yeni bir kilise kalıntısı ve freskler buldu. Temizlik adı altında yapılan kazı sırasında bazı fresklere zarar verildiği anlaşıldı. Nevşehir Belediye Başkanı Hasan Ünver, ‘keşifle' ilgili şu açıklamayı yaptı: "Ortodoks inancına sahip Hristiyanların ilk kiliselerinden biri olduğu tahmin edilen bir yapıya ulaştık. Şu anda çok ciddi bir veri ile karşı karşıyayız. Bu dünya Ortodoksluğunun belki tarihi akışına ve seyrine yön verecek bir çalışma olacaktır diye düşünüyorum.” Belediye tarafından, çalışmalar sırasında Osmanlı döneminden kalma mızrak, birtakım tarihi belgeler ve sarnıç bulunduğu da duyuruldu.

"BU TEMİZLİK KILIFINA SOKULMUŞ BİR KAZIDIR"

Mimarlar Odası Ankara Şubesi Yönetim Kurulu Üyesi Namık Kemal Kaya, Nevşehir Belediyesi'ne çalışmalarla ilgili 8 soru yönelttiklerini belirtti. ‘Çalışmaların tabakalı mı yoksa tabakasız mı?' yürütüldüğü sorusuna belediyenin, "Tabakalı ya da tabakasız herhangi bir kazı yapılmıyor. Sadece tünel ve kaya oyuklarında temizlik yapılıyor." şeklinde cevap verdiğini söyledi. Kaya, bu cevabın ‘temizlik kılıfına uydurulmuş kazı' anlamına geldiğini belirterek, “Madem kazı yapmadınız freskleri nasıl keşfettiniz? Kültür ve Turizm Bakanlığı arkeoloji ekibi olmadan yapılan bu kazıyı durdurmalı." diye konuştu. Oda'nın Kent İzleme Merkezi üyesi Redife Koçak, "Kapadokya tarih ve doğa katliamı yapılıyor. Nevşehir Kalesi civarındaki 11 tescilli evin kentsel dönüşüm adı altında yıkıldığını tespit ettik." şeklinde konuştu.