Kamu Denetçiliği Kurumu'ndan İçişleri Bakanlığı'na sığınmacı çağrısı

İçişleri Bakanlığı’na 17 Eylül 2021 tarihinde bilgi edinme başvurusu yapan bir yurttaş, bakanlığın yanıtlaması istemiyle dört soru sordu. 2011 yılından bugüne kadar Türkiye’ye kabul edilen kayıtlı sığınmacı sayısının açıklanmasını isteyen yurttaş, “Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığı verilen sığınmacıların uyrukları nedir ve sayıları kaçtır? Sığınmacılardan oy kullanma hakkına sahip olan sığınmacıların uyrukları nelerdir ve sayıları kaçtır?” ve “Sığınmacılara vatandaşlık verilmesine ilişkin hangi işlemler yapılmaktadır?” sorularını da bakanlığa iletti.

Yurttaşın bilgi edinme başvurusuna yanıt veren bakanlık, “Oy kullanma hakkına sahip olan sığınmacı sayısı kaçtır?” ve “Sığınmacılara vatandaşlık verilmesine ilişkin hangi işlemler yapılmaktadır?” sorularının, yanıtlanması için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’ne gönderildiğini belirtti. Bakanlık, vatandaşlık verilen sığınmacı sayısı ile Türkiye’ye kabul edilen toplam sığınmacı sayılarına yönelik soruların yanıtlarının ise Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün internet sitesinde olduğunu bildirdi.

Birgün gazetesinden Mustafa Bildircin'in haberine göre bilgi edinme başvurusuna yeterli cevap alamayan yurttaş, Ekim 2021’de Bilgi Edinme ve Değerlendirme Kurulu’na itiraz başvurusu yaptı. Kurulun 19 Kasım 2021 tarihinde yurttaşa verdiği yanıtta, “İtiraz başvurunuz reddedilmiştir” ifadesi kullanıldı. Bunun üzerine yurttaş, başvurusunun tekrar değerlendirilmesi ve ayrıntılı ve açıklayıcı şekilde cevap verilmesi talebiyle Kamu Denetçiliği Kurumu’na başvurdu.

Başvuruyu değerlendiren Kamu Başdenetçisi Şeref Malkoç, “Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisine kabul edilen ve kaydı bulunan sığınmacıların uyrukları nedir ve sayıları kaçtır?” sorusu ile “Türkiye Cumhuriyeti’ne kabul edilen sığınmacılara Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik kapsamında hangi iş ve işlemler yapılmaktadır?” sorularına yönelik bilgi edinme talebinin reddine hükmetti. Başdenetçi, “Vatandaşlık verilen sığınmacıların uyrukları nedir ve sayıları kaçtır?” sorusuna yönelik bilgi edinme talebinin ise karşılanması için İçişleri Bakanlığı’na tavsiyede bulunulmasına karar verdi.

Tavsiye kararı ise şu gerekçeye dayandırıldı:

“Başvuranın, ‘Vatandaşlık verilen sığınmacıların uyrukları nedir ve sayıları kaçtır?’ sorusuna ilişkin İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Başkanlığı tarafından CİMER üzerinden verilen cevapta www.goc.gov.tr alan adlı sitede bu verilerin kamuoyu ile paylaşıldığı bilgisi yer almaktadır. Ancak sitede T.C. vatandaşlığı verilerin sığınmacıların sayı ve uyruklarına ilişkin verilerin yer almadığı görülmektedir. Bu verilerin hem istatistik verisi olması ve halihazırda İçişleri Bakanlığı tarafından güncel olarak tutulması hem de Sayın İçişleri Bakanımız Süleyman Soylu’nun katıldığı toplantılarda bu verileri açıklık ve şeffaflık ilkeleri kapsamında kamuoyuna deklare etmesi göz önünde bulundurulduğunda, yanıtların kamuoyu ile paylaşılabileceği değerlendirilmektedir.”