Diyanet'e verilen bira fabrikası için karar verildi

İstanbul 12'nci İdare Mahkemesi, TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi'ni Şişli Merkez Mahallesi 1548 ada, 9-10 parselde bulunan Tarihi Bomonti Bira Fabrikası depolarının mescit, yurt, sergi salonu ve katlı otopark yapılmak üzere Diyanet’e tahsisinin iptaline yönelik açtığı davada karar verdi.

Mahkeme, tahsisin iptaline karar verirken, söz konusu taşınmazların sökümüne izin veren İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararlarında da hukuka uyarlık bulunmadığını belirterek iptaline hükmetti.

Aynı mahkeme, Bomonti Bira Fabrikası’nın depolarının yıkımına ve Diyanet’e tahsisine onay veren İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararlarını da iptal etti.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi'nden yapılan açıklamada ise şu ifadelere yer verildi:

"İstanbul’un ve ülkemizin sanayi tarihinin önemli bir parçası olma niteliği taşıyan tarihi Bomonti Bira Fabrikası yapılarına karşı sürdürülen bu hukuk dışı faaliyet, iktidarın kentsel mekânı ideolojik bir yaklaşımla yeniden şekillendirme hırs ve arzusunun son örneklerinden biridir.

Bu yıkımla, erken sanayi döneminden günümüze kadar gelen silo binaları yıkılmak suretiyle kent belleğinden bir dönem daha silinmektedir. İstanbul’un geriye kalan sayılı endüstriyel miras yapılarından olan binaları gelecek kuşaklarımıza taşımak yerine yıkarak kentte son kalan izlerini de kazımaya çalışmak hukuksuz ve kamu yararını yok sayan bir işlemdir.

Bizler, iktidarı son yıllarda hız kesmeden ve sistematik bir biçimde yürüttüğü bu yıkıcı ve tahripkâr politikalarına karşı bir kez daha uyarıyoruz ve hukuka, bilime, planlama ilke ve esaslarına uymaya davet ediyoruz. Sürecin takipçisi olacağımızı ve kentleri, tarihi mirasımızı ve belleğimizi korumaya, savunmaya devam edeceğimizi bildiriyoruz."

NE OLMUŞTU ?

1890 yılında İstanbul’un Feriköy Mahallesi’nde kurulan Bomonti Bira Fabrikası ve binaları, 1998 yılında İstanbul 1 Numaralı Koruma Kurulu tarafından “korunması gereken kültür varlığı” statüsüne alınarak tescil edilmişti.

Tarihi Bomonti Bira Fabrikası’nın parçası olan eski malt binası, eski silo, eski arpa temizleme binası ve eski kazan dairesinin tahsis işlemi 10 Haziran 2013 tarihli ve 1355 sayılı Başbakanlık kararıyla gerçekleştirilmişti.

“Mescit, yurt, sergi salonu ve katlı otopark” yapımı için Diyanet’e tahsis edilen Tarihi Bomonti Bira Fabrikası’nın depo binaları, İstanbul 2 No’lu Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun söküm izni ve Temmuz 2020’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından düzenlenen yıkım ruhsatı ile yıkılmıştı.

TMMOB Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi, hem taşınmazların Diyanet’e tahsisinin iptaline hem de yıkıma izin veren İstanbul 2 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun kararlarının iptaline yönelik davalar açmıştı.

ABDÜLHAMİT DÖNEMİNDE AÇILDI

Bomonti Bira Fabrikası, Osmanlı Devleti'nde II. Abdülhamit döneminde, 1890 yılında Feriköy'de kurulmuş daha sonra 1934'e TEKEL'e geçmişti. 1998 yılında ise fabrika "korunması gereken kültür varlığı" olarak ilan edilmişti.