ÇAYKUR'dan Rize'de Karadeniz fıkrası gibi yatırım!
ÇAYKUR, Rize’de stevia bitkisinden şeker üretmek için proje başlattı, ancak düz arazide yetiştirilebildiği yıllar sonra anlaşılan bu bitkinin Rize’de üretilmesine uygun alanların olmadığı ortaya çıktı.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer’in, Tarım ve Orman Bakanlığına yönelttiği yazılı soru önergesine, Karadeniz fıkralarını aratmayacak nitelikte bir yanıt geldi.
Yıllar önce başlatılın proje kapsamında üreticilere dağıtılan stevia bitkisinin fidanlardan geriye dönüş olmadığı, geri dönenlerin de bu bitkiyi yetiştiremeyeceklerini söylediği anlaşıldı. Bu bitkinin düz ve taban arazide yetiştirilmesi gerektiği yıllar sonra anlaşılınca ve ürün yetişmediği için tesisin, deneme üretimi yapamadığı ortaya çıktı.
STEVİA BİTKİSİNDEN AKIBETİ NE OLDU?
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli tarafından yanıtlanması istemiyle verdiği yazılı soru önergesinde, ÇAYKUR’un, Cumhuriyet Çay Fabrikası bünyesinde bulunan bir kapalı alanda yatırım yaparak Stevia bitkisinden ekstrakt elde edilmesini sağlayacak bir tesis kurulması için çalışma başlattığını hatırlattı. Gürer, kendisinin KİT Komisyonu üyesi olduğum dönemde ÇAYKUR alt ve üst komisyonunda şeker pancarının yeterli bulunduğu ülkemizde, bu bitkiyi ve yatırım gerekçesini sorduğunu ve aldığı yanıta göre bu bitkinin çok daha elverişli ve ucuz bir ürün olarak tanımlandığını ifade etti.
Gürer, muhtelif işler projesi çerçevesinde yatırım programından yaklaşık 16 milyon TL harcandığının açıklandığını da belirterek sorularının yanıtlanmasını istedi.
ÜRÜN TEST EDİLEMEDİ
CHP Milletvekili Gürer’in soru önergesini yanıtlayan Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Ürün işleme tesisinin yüzde 95 oranında tamamlandığını ancak arıtma sisteminde bazı eksikliklerin bulunduğunu ve sistemin deneme üretimine alınması için işletme malzemelerinin temininin firma tarafından yapılmadığı için test edilemediğini belirtti. Bakan Pakdemirli, bu şekilde yüklenici firmanın kalan alacağı ödenmeden bekletildiğini ifade etti.
ÜRETİCİ EKİM YAPMADI
Stevia bitkisinin insan sağlığına faydalarından bahseden Bakan Pakdemirli, bu bitkiden şeker ve şeker alt ürünleri (steviaekstrakt, stik şeker, kesme şeker vb.) elde etmeyi planladıklarını ancak yaprak olmaması nedeniyle tesisin işletmeye alınamadığını kaydetti. Bakan Pakdemirli, stevia bitkisi ekiminin, üretici üretim yapmadığı için yapılamadığını ifade etti.
MEĞER DÜZ ARAZİDE YETİŞİYORMUŞ!
Üreticilere dağıtımı yapılan stevia fidanlarından geriye dönüş olmadığını, geri dönenlerin de bu bitkiyi yetiştiremeyeceklerini söylediğini aktaran Bakan Pakdemirli, “Düz ve taban arazilerin çoğunluğu çay bahçelerine tesis edildiğinden ekonomik anlamda yetiştiriciliği yapılabilecek yeterli düz arazi bulunmamaktadır” dedi.
16 MİLYON LİRA DAĞA TEPEYE SAÇILDI!
Deneme üretimi yapılan stevia bitkisinin sahip olduğu değerlerin ekstrakt üretimi için istenilen ölçülerde olmamakla beraber yetiştirilebileceğinin söylendiğini anlatan Pakdemirli, “Tesisin test edilmesi için söz konusu ürün (Stevia yaprağı) ve yardımcı ürünler (Eritritol ve diğer yardımcı malzemeler) firma uhdesinde satın alınması gündeme gelmiştir. Tesis henüz faaliyete geçmemiştir. Ürün işleme tesisi için yapılan toplam yatırım miktarı 16 Milyon TL’dir” açıklamasında bulundu.
ÇAYKUR’UN ZARAR ETME GEREKÇESİ
ÇAYKUR’un zarar etme gerekçesini de açıklayan Bakan Pakdemirli, “ÇAYKUR’un zarar etme gerekçesi üreticilerden alınan yaş çay bedellerinin zamanında ödenebilmesi için bankalardan çekilen kredilere ait faiz giderleridir. Ayrıca yaş çay bedelinin üreticiyi desteklemek amacıyla enflasyon üzerinde zam yapılmasına rağmen kuru çay satış fiyatlarına ise hükümetimizin enflasyonla mücadelesi kapsamında zam yapılmaması nedeniyle oluşmaktadır” diye konuştu.