AYM, çoklu baro kararının gerekçesini açıkladı
AYM, çoklu baro düzenlemesini iptal talebini reddeden kararının gerekçesini açıkladı. Karara AYM Başkanı Zühtü Arslan, Başkanvekili Hasan Tahsin Gökcan ve 4 üye şerh düştü.
Anayasa Mahkemesi, çoklu baro kurulmasını öngören yasaya karşı açılan iptal başvurusu hakkında verdiği ret kararının gerekçesini açıkladı. Gerekçeli kararda, ‘yeni baroların belli sayıda avukatla kurulması’, ‘kamu yararı’ ve ‘siyasi ayrışma’ başlıkları üzerinde yapılan değerlendirmelere yer verildi. Kararda, AYM Başkanı Zühtü Arslan, Başkanvekili Hasan Tahsin Gökcan ve diğer bazı üyelerin karşı oylarına yer verildi.
Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) toplumda "çoklu baro” sistemi olarak bilinen kanunun iptali istemini 1 Ekim’de aldığı kararla reddetmişti. Karar, oy çokluğu ile alınmıştı.
AYM, kararının gerekçesini bugün açıkladı.
Belli sayıda avukatın imzasıyla yeni baro kurulmasının Anayasa’ya aykırı olmadığını belirten AYM kararında, “Anayasa Mahkemesinin daha önceki bir kararında da ifade edildiği üzere kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının aynı bölgede birden fazla olamayacağı yönünde getirilmiş anayasal bir sınırlama bulunmamaktadır. Bu nedenle aynı ilde birden fazla baronun kurulmasına anayasal açıdan herhangi bir engel yoktur” ifadeleri kullanıldı.
AYM, yeni baroları kamu yararı bakımından ise şöyle değerlendirdi: “Kuralların yer aldığı Kanun’a konu teklifin komisyon görüşmeleri sırasında dile getirilen görüşlerde; büyük şehirlerde barolara kayıtlı avukat sayısının çok fazla olmasından kaynaklı sorunların çözülmesi, avukatlık hukukuna ilişkin iş ve işlemlerin yürütülmesinde yaşanan gecikmelerin ortadan kaldırılması ve baro hizmetlerinin daha sağlıklı bir şekilde yürütülebilmesi gibi amaçlarla yeni bir baronun kurulabilmesine imkân tanındığı ifade edilmiştir. Bu yönüyle kuralın kamu yararı dışında başka bir amaç güttüğü söylenemez.”
AYM’nin, çoklu barolara ilişkin bir başka değerlendirme başlığı ise siyasi saiklerle kanunun çıkarıldığı görüşü. AYM, bu konu başlığına şu ifadelerle değindi: “Aynı ilde birden fazla baronun kurulmasının; baroların ideolojik, etnik ve siyasi temelli ayrışmalarına neden olacağı, bu durumun farklı çatışmalara zemin hazırlayabileceği, baroların hukukun üstünlüğünü ve insan haklarını koruma görevini işlevsiz hâle getireceği ileri sürülmekte ise de belirtilen hususlar yerindelik kapsamında olup anayasal denetimin konusu dışında kalmaktadır.”
AYM BAŞKANI’NDAN KARŞI OY
AYM Başkanı Zühtü Arslan’ın karşı oyu da gerekçeli kararda yer aldı.
Başkan Arslan, söz konusu düzenlemenin, baroların kanunla kurulması şartını sağlamadığını vurguladı. Tüm baroların eşit sayıda delege ile temsil edilmesinin de dengeli temsil sağlamadığı için Anayasa’ya aykırı olduğunu belirten Arslan, TTB Genel Kurulu’nun olağanüstü toplantıda seçim yapamayacağına dair ve genel kurulların ertelenmesine dair kuralların da iptal edilmesi gerektiğini belirtti.
Arslan’ın yanı sıra AYM Başkanvekili Hasan Tahsin Gökcan, AYM Üyeleri Engin Yıldırım, Celal Mümtaz Akıncı, Emin Kuz ve Yusuf Şevki Hakyemez de gerekçeli karara şerh düştü.