Ankara YHT Garı için ödenen yolcu garantisi dudak uçuklattı
TCDD, 2016 yılında Yap-İşlet-Devret modeli ile yapımı biten Ankara Yüksek Hızlı Treni Garı için Kolin-Cengiz-Limak İnşaat grubuna 33 milyon 352 bin 545 dolar artı KDV ödedi.
Ankara’da yapımı tamamlanan ve 2016’da hizmete başlayan Ankara YHT Garı için 14 yıllık yolcu garantisi verilmişti.
Yolculuk başına 1 buçuk ABD Doları ve KDV garantisi verilen anlaşmada yolcu sayısını aşması halinde aşan kısım için yolcu başına 0,5 ABD Doları ve KDV ödeneceği taahhüt edildi. Buna göre son 5 yılda toplamda 22 milyon yolcu garantisi verilirken, gerçekleşen yolcu sayısı ise 8 milyon 579 bin 441 oldu. Garanti verilen sayıdan 13 milyon 420 bin 559 yolcunun yaklaşık 33 milyon 352 bin dolarlık ücretini TCDD ödedi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Atila Sertel, raylı sistem yük ve yolcu taşımacılığında tekel olmasına rağmen her yıl milyarca lira zarar eden TCDD’nin sözleşmelerle belirli müteahhitlere para akıttığını belirterek, “TCDD 2021 yılında 4 milyar 34 milyon, eski parayla 4 katrilyon 34 trilyon zarar etti. Bu yıl da 4 milyara yakın zarar bekleniyor. Son 9 yıldaki zararı 24 milyar lirayı geçti. Zararın sebebi kötü yönetim, liyakatsiz kadrolar ve ballı ihaleler verilen müteahhitler. Ankara’da Kolin-Limak-Cengiz İnşaat ortaklığıyla yaptırılan YHT garı için verilen yolcu garantisi nedeniyle TCDD tarafından son 5 yılda 33 milyon 352 bin 545 dolar ödendi. Ankara YHT garını yapan bu gruba dolar bazında 14 yıl boyunca toplam 106 milyon yolcu garantisi ödemesi taahhüt edildi. Bu gar kullanılsa da kullanılmasa da kalan 9 yıl boyunca milyonlarca dolar ödenmeye devam edilecek” dedi.
Yap-İşlet-Devret modelinde verilen garantilerin halkın cebinden çıkan paralarla ödendiğini belirten Sertel, “Araç ve yolcu garantisi için yandaş müteahhitlere her yıl ödenen milyon dolarlar, milyarca liralar kimin cebinden çıkıyor? Sayın Cumhurbaşkanı, milletin cebinden para çıkıyor hem de dolar olarak çıkıyor. Ankara YHT Garı’nın bedelini maliyetinin kat be kat üstünde ödeyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarıdır. Bu tren garını TCDD veya devlet kendi bütçesinden yapamaz mıydı” diye konuştu.
Garantisi verilen yolcu sayısıyla mevcut kazançların arasında dağlar kadar fark olduğunu söyleyen İzmir Milletvekili Atilla Serter projenin modelinin Yap-İşlet-Devret değil “Yap-İÇET-Devret” olduğunu söyleyerek şunları belirtti;
“Beşli grubun üç ana aktörü tarafından yapılan Ankara YHT Garı, diğer birçok projede olduğu Yap-İşlet-Devret projesi değil ‘Yap-İç et-Devret’ projesi niteliğinde. Toplamda 14 yıl boyunca yolcu garantisi verildi. son 5 yılda toplamda 22 milyon yolcu garantisi verilirken, gerçekleşen yolcu sayısı ise 8 milyon 579 bin 441 oldu. Garanti verilen sayıdan 13 milyon 420 bin 559 yolcunun yaklaşık 33 milyon 352 bin dolarlık ücretini TCDD ödedi. Doların artışı da göz önüne alındığında yıllara göre dolar kuru hesabıyla 221 milyon Türk Lirası’ndan fazla bir ödeme yapıldı. Rakamlar da gösteriyor ki gerçekleşen yolcu sayısı ile hedeflenen yolcu sayısı arasında dağlar kadar fark var. Aradaki farkı da halkımız kendi vergilerinden, cebinden ödüyor.”