Asrın felaketinin faturası kabarıyor: Zarar 100 milyar dolara dayandı!
Gazi Üniversitesi Deprem Mühendisliği Uygulama ve Araştırma Merkezi (DEMAR), 6 Şubat Kahramanmaraş Pazarcık ve Elbistan depremleri ile ilgili ön değerlendirme raporu hazırladı.
Milliyet gazetesinden Aslıhan Altay Karataş'ın haberine göre, DEMAR Müdürü Prof. Dr. Abdussamet Arslan ve ekibinin hazırladığı ön raporda, iki depremin bina ve altyapı sistemlerine verdiği zararların neredeyse 85 milyar dolar seviyesinde olduğu belirtildi. Heyet, deprem kaynaklı yapısal hasarların çok ileri düzeyde olduğunu gözlemledi.
DEMAR raporunda şu tespitlere yer verildi:
“Tamamen göçen binaların genellikle 20 yaşından daha büyük binalarda olduğu, yeni binaların çoğunda da tam göçme olmadığı belirlenmiştir. Hasar gören binaların temel göçme nedenlerinin şartname ve kurallara uygun inşaat yapılmamasından kaynaklı olduğu belirlenmiştir. Yapılaşma için uygun olmayan özellikte arazilerin seçilmiş, beton kalitesizliği, uygulama ve projelendirme hataları olduğu sonucuna ulaşılmıştır.”
'Denetim, denetlensin'
Sahada yapılan gözlemlerde yıkık ve ağır hasarlı yapıların önemli bir çoğunluğunun 2000 yılı öncesinde inşa edildiği görüldi. Raporda “Uzmanlar tarafından uyarılmasına rağmen Maraş depreminde de pek çok yapını yumuşak kat uygulaması nedeniyle ağır hasar aldığı veya yıkıldığı gözlenmiştir” dendi.
Bina envanterinin çıkarılması, detayları ile hazırlanması ve bunların dijitalleştirilmesi gerektiğine işaret edilen raporda, şu ifadelere yer verildi:
“Yapılacak envanter çalışması sonrasında riskli binalara dair bilgilere ulaşılabilecek ve daha sağlıklı çalışmalar yapılabilecektir. Denetim firmalarının denetlenmesi işi çok daha sıkı ve katı kurallara bağlanmalıdır.”
‘Sivil afet müdahale ekipleri kurulmalı’
Raporda, zemin ve temel etüt raporlarının standartlara uygun yapılmasının, riskli alanların imara açılmamasının, bilimsel normlara dayalı yer seçimlerinin yapılmasının önemine dikkat çekildi.
Raporda, “Yapı Denetim sistemi revizyonu, kentsel dönüşüm yasası revizyonu, zemin açısından mikro-zonlama çalışmalarının yapılması, yapı envanterinin çıkarılması, bina deprem yönetmeliğinin uygulamasının sağlanması, deprem risk analizlerinin yapılması, depreme dirençli kent projelerinin yapımının hızlandırılması, sivil afet müdahale ekiplerinin kurulması sağlanmalı” dendi.