10 soruda ABD seçimleri: Trump mı? Biden mı kazanacak?

3-Başkan nasıl belirleniyor? ABD’de halk oylamasında en yüksek oyu alan aday doğrudan başkan sıfatını alamıyor. Başkanın belirlenmesi dolaylı bir yoldan, Seçici Kurul aracılığıyla yapılıyor. Seçmen, kayıtlı olduğu eyalette Seçici Kurul’da yer alacak delegeleri seçiyor. Bu delegeler, daha önce parti kurultaylarında belirlenmiş olan delegeler. Eyalette en çok oyu alan parti, o eyalet adına Seçici Kurul'a delegelerini gönderme hakkını da kazanmış oluyor. Seçici Kurul’da toplam 538 delege yer alıyor. Başkan seçilmek için 270 delegeyi toplamak gerek. Halk oylamasında oransal olarak en yüksek oyu alan aday, her zaman seçimin kazananı olmayabiliyor. Örneğin, önceki seçimlerde Demokratların adayı olan Hillary Clinton, toplamda rakibi Trump'dan ülke genelinde daha fazla oy almasına karşın, delegelerin dağılımı farklı bir tablo oluşturduğu için Seçici Kurul'da çoğunluğu sağlayamadı ve başkan seçilemedi.  Bu sebeple delege sayısı yüksek olan eyaletlerde seçimi kazanmak çok daha önemli olarak görülüyor. Eyaletlerin delege sayısı nüfusa göre bir oranla belirleniyor. En çok delegeye sahip eyaletler sırasıyla, Kaliforniya (55), Teksas (38), New York (29), Florida (29), Illinois (20) ve Pennsylvania (20). Bunun yanında, bir de Salıncak Eyalet (SwingState) olarak bilinen eyaletler var. Geleneksel olarak Demokrat veya Cumhuriyetçilere oy verme eğiliminde olan eyaletlerin dışında iki parti arasında oy geçişkenliğinin nispeten daha yüksek olduğu bu eyaletlerdeki sonuçlar, seçim sonucunu belirlemede kritik öneme sahip. ABD basınında “Salıncak Eyalet” sıfatıyla öne çıkan eyaletlerden bazıları, 11 delegesi olan Arizona, 29 delegesi olan Florida, 16 delegesi olan Georgia, yine 16 delege ile Michigan, 10 delegesi bulunan Minnesota, 15 delegeyle North Carolina, 20 delege ile Pennsylvania, 10 delege ile Wisconsin, 6 delege ile Iowa. Sonuçta, tüm bu eyaletlerden gelen sonuçlar Seçici Kurul’da hangi partinin çoğunluğu sağladığını gösterecek. Seçici Kurul’un seçeceği başkan adayı da yeni ABD Başkanı sıfatını alabilecek. Bütün bunlar dışında adaylardan hiçbirisinin Seçici Kurul'da mutlak çoğunluğa ulaşamaması halinde, Temsilciler Meclisi, genel seçimde en çok oy alan üç aday arasından başkanı seçiyor. Senato da kalan diğer aday arasından başkan yardımcısını belirliyor. Bu duruma tarihte bir kez rastlanıldı. 1824 yılında Demokrat aday John Quincy Adams, Temsilciler Meclisi'ndeki oylamayı kazanarak başkan oldu.