Satılık ve kiralık evlerde dengeler değişti
Her ne kadar ödeme planı ve toplam maliyetiyle ilgili tartışmalar sürse de TOKİ 250 bin sosyal konut projesinin ismi emlak sektöründe beklenen fiyat değişimini beraberinde getirdi.
TOKİ 250 bin Sosyal konut projesi emlak piyasasında dengeleri değiştirdi. Binlerce kişinini TOKİ'ye başvurması fahiş fiyatlarlar düşüşe sebep olduu. Geçtiğimiz aylarda arzın sınırlı, talebin canlı olması nedeniyle fahiş fiyat artışları yapılmıştı. Bugünlerde ise milyonlarca kişi sosyal konuta yönelince talep geriledi.Böylece piyasada ‘köpük’ diye tabir edilen gerçek dışı fiyatlamada düşüş yaşandı. Konut satışında durgunluk rakamlara yansıdı.
Sosyal Konut fırsatı ile konut satışında dengeler değişti. Geçtiğimiz aylarda talebin canlı olmasını fırsata çeviren mülk sahipleri günlük fiyat değişimi yapıyor, rakamlar sürekli artıyordu. Önce konut kredilerine gelen sınırlama, ardından da sosyal konut projesiyle alıcı beklemeye geçti. Fiyatlar ve ödeme koşulları cazip olunca milyonlarca kişi sosyal konuta yöneldi ve talep geriledi. Satılık ve kiralık evlerde dengeler değişti!
Emlak sektörü temsilcilerine göre talebin gerilemesi ile ‘köpük’ diye tabir edilen gerçek dışı fiyatlamada düşüş başladı.
Emlak danışmanları taleplerde ciddi bir düşüş olduğunu söylüyor. Talepte gerileme ile fiyatlar da düşüş eğilimine geçti.
Durgunluk rakamlara yansıdı
Konut satışında gerilemeyi hem Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri, hem de araştırmalar ortaya koyuyor. TÜİK verilerine göre, Ağustos 2021’den sonra ilk kez yıllık gerileme bu yıl temmuzda oldu. Temmuzda yıllık yüzde 12.9 düşüşle 94 bin konut satıldı. Konut satışı ağustos ayında yüzde 12.7 azalarak 123 bin 491 oldu. Kredi sınırlaması, artan fiyatlarla alıcı kitlesinin azalması ve fiyatlar da çok artmaz beklentisi bu gerilemede etkili olurken, bu etkilere bir de sosyal konut eklendi.
Öte yandan Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) sahibinden.com ile hazırladığı rapora göre de İstanbul’da yıllık fiyat artış oranı geriledi. Raporda şu bilgilere yer verildi: “Geçen yılın ağustos ayına göre Türkiye genelinde ortalama satılık konut ilan metrekare cari fiyatı yüzde 198.7 artarak 13.091 TL olmuştur. Satılık konut ilan metrekare cari fiyatları İstanbul’da yüzde 238.8, Ankara’da yüzde 203.3 ve İzmir’de yüzde 180.4 artmıştır. Ortalama konut metrekare fiyatları İstanbul’da 19.802 TL, Ankara’da 8.848 TL ve İzmir’de 14.583 TL olmuştur. Ülke genelinde ve üç büyük ilde konut fiyatları artmış olmasına rağmen İstanbul’daki konut fiyatlarının yıllık artış oranı uzun bir aradan sonra düşmüştür. İstanbul’daki yıllık fiyat artış oranı geçen aya kıyasla 2.1 puan azalmıştır. Bu azalışın raporlarımızda incelediğimiz dönemdeki (2017 Eylül’den sonra) en yüksek düşüş olması dikkat çekicidir. Konut talebi endeksi haziran ve temmuz aylarındaki düşüşlerin ardından ağustosta yüzde 2.3 artmıştır. Ancak, konut talebinin mayısa kıyasla belirgin bir oranda düşük olması konut piyasasında bir durgunluk emaresi olarak yorumlanabilir.”
Kura dolandırıcılarına dikkat
Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi devreye girdi. Proje kapsamında 2 yılda 250 bin konut inşa edileceği açıklanırken, başvurular da başladı. Talep dönemi 31 Ekim’de tamamlandıktan sonra hak sahipleri kura ile belirlenecek. İşte bu kura süreci dolandırıcıları harekete geçirdi. TOKİ tarafından yapılan açıklamaya göre dolandırıcılar ‘kurada öncelik tanınacağı’ vaadi ile vatandaşlardan para talep etmeye başladı.
Bu yönde şikâyetler geldiği belirtilen TOKİ açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
“Dar gelirli vatandaşları konut sahibi yapan İdaremizin ismi kullanılarak sahtekârlık ve dolandırıcılık girişiminde bulunulduğu tespit edilmiştir. Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesi olan 250 bin sosyal konut projemiz kapsamında, ‘Başvurunuzun ardından kurada öncelik sağlanacağı ve bunun için para talep edildiği’ yönünde dolandırıcılık girişiminde bulunulduğu şikâyetleri gelmektedir.
Özellikle belirtmek isteriz ki, İdaremiz tarafından satışa sunulan konutların başvuru toplama, sözleşme imzalama, devir, teslim, tapu gibi işlemlerinin tamamı Halk Bankası ve Ziraat Bankası’nın yetkili şubeleri aracılığı ile yapılmakta, başka bir banka şube ve/veya şahıs hesapları üzerinden işlem yapılmamaktadır.
Ayrıca herhangi kooperatif veya dernek vasıtasıyla bir talep ya da ön talep ya da kapora alınarak işlem yapılmamaktadır. Bu sebeple size telefonla veya şahsen ulaşarak kurada öncelik sağlayacağını vadeden, ödeme talep eden kişi veya kişilere itibar edilmemesi gerekmektedir. Ayrıca sizinle irtibata geçerek para talebinde bulunulması durumunda savcılığa suç duyurusunda bulunulması gerekmektedir.”
Sosyal konut hamlesi ile 2 yılda 250 bin konut, 100 bin altyapılı konut arsası ve 10 bin işyeri satışa çıkacak. 5 yılda ise 500 bin konut, 250 bin altyapılı arsa ve 50 bin işyeri dar gelirli vatandaşa satılacak.