Kiralık konutta yeni kriz! Ev sahipleri de kiracılar da çaresiz
Artık bir barınma krizine dönüşen kiralık konutta ev sahipleri, kiracılarına zorla tahliye taahhütnamesi imzalatmaya başladı. Kiracılar isyanda, uzmanlar "yasal düzenleme şart" dedi.
Geçtiğimiz yıla göre yüzde 100 artış yaşanan kiralık dairelerde, ev bulmak neredeyse imkansız hale geldi. Emlakçılar son bir aydır ellerinde kiralık daire olmadığını söylemeye başladı. Kiralık ev sorunu her geçen gün büyürken mahkemeler de kiracı ile ev sahibi arasında yaşanan anlaşmazlık dosyalarıyla dolup taşıyor. Yüzde 25'lik kira sınırını aşmak için son dönemde günlük kiralamaları artıran ev sahipleri uzun dönem kiralama için de kiracının önüne tahliye taahhütnamesi koyuyor.
Kanuna göre tahliye taahhütnamesinin düzenlendiği tarihle kira sözleşmesinin düzenlendiği tarihin aynı olmaması gerekiyor. Yani ev sahibinin önce evini kiralaması ardından da taahhütname alması gerekiyor.
Sabah gazetesinin haberine göre; ancak ev sahipleri taahhütname imzalamayan kiracıyla sözleşme imzalamadığı gibi taahhütname tarihini ya boş bırakıp kendi bir tarih belirliyor ya da üç ayla sınırlandırıp kiracıya daha girmeden yeni kira artışı için alan açıyor.
Bu durumu kabul etmek istemeyen kiracılar yeni ev bulmakta zorlanırken, sistem git gide kilitleniyor.
‘TAAHHÜTNAME OLMADAN EVİ KİRALAMIYOR’
Tahliye taahhütnamesi baskısı kiracıların mağduriyetlerini de artırıyor. Bu yönde mağduriyet yaşayan bir çift, "Eylülde evleneceğiz. Üç aydır ev arıyoruz. Geçen yıl 8-10 bin olan ev için istenen 25 binleri de artık ödemeye razıyız. Ancak ev sahipleri taahhütname olmadan evi kiralamıyor. Tahliye zamanını ev sahibi kendi belirliyor. Yani iş ev sahibinin insafına kalıyor" diyor.
‘BOŞ EV VAR AMA KİMSE KİRALAMAK İSTEMİYOR’
Bir başka kiracı da, "Yüzde 25 zam sınırının üzerinde zam yaptık. Kiramızı neredeyse iki katına artırdık. Ancak ev sahibi üç kat kira istedi ve sonra tacize başladı.
Biz de evi boşaltma kararını aldık. Ancak şimdi de ev sahiplerinin tahliye taahhütnamesini dayatması nedeniyle ev bulamıyoruz. Çok boş ev var ancak bu dayatma yüzünden hiç kimse kiralama yapmak istemiyor" ifadelerini kullandı.
SİSTEMİ DAHA DA KİLİTLİYOR
Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan, yüzde 25 kira sınırı nedeniyle ev sahiplerinin tahliye taahhütnamesine yöneldiğini söyledi.
"Taahhütname ev sahibinin elini güçlendirirken kiracıyı tedirgin ediyor" diyen Akdoğan, şöyle devam etti: "Kanunen sözleşmeyle taahhütnamenin aynı gün olmaması gerekiyor. Ancak sözleşmeyle birlikte kiracının önüne konuluyor. Sadece tarih değiştiriliyor. Eğer kirada zam talebinde anlaşmazlık oluşursa ev sahibi istediği tarihi taahhütnameye ekleyip kiracıya çık baskısı yapıyor. Bu kiralık ev sorununu daha da büyütüyor, sistemi kilitliyor."
YENİ BİR YASAL DÜZENLEME GEREKLİ
Avukat Mustafa Zafer, kiracıdan tahliye taahhüdü alınmasının kira sözleşmesine ön şart olarak dayatılmasının kanuna aykırı olduğunu söyledi.
Tahliye taahhüdünün borçlar hukukunda bir sözleşme olmadığını aktaran Zafer, "Kiracı-kiralayan ilişkisinde asıl olan şey kira sözleşmesi. Ancak mülk sahibi taahhütname de imzalatma hakkına sahip. Tahliye taahhütnamesi vermek istemeyen kiracıyı kötü niyetli ev sahiplerine karşı korumak için yeni bir yasal düzenlemenin gelmesi gerekiyor" dedi.
EMÇAKLILARDAN UYARI: "KİRALIK DAİRE BULMAK ÇOK ZOR"
Üniversite tercihlerini büyükşehirlerden yana kullanan öğrencilerin kiralık daire bulma arayışı şimdiden başladı. Üniversite öğrencilerinin bu yıl kiralık daire bulma arayışı erken başladı. Özellikle büyük şehirlerde kiralık daire bulma imkansız hale geldi. Emlakçılar, bu sene öğrencilerin ev bulma konusunda zorluk çekeceklerini belirterek, fiyatlarda da yüzde 100’lük bir artışın olduğunu söyledi. Öte yandan, çözümün ise arz talep dengesini bir arada tutmanın ve daha fazla yapılaşmanın gerektiğini vurgulandı.
"SON BİR AYDIR ELİMİZDE HİÇ KİRALIK DAİRE YOK"
İstanbul’da kiralık daire bulma sorunu gün geçtikçe arttığını belirten emlakçı Şerafettin Başaran, “Tercih sonrası İstanbul’a gelecek öğrencileri zor günler bekliyor. Son bir aydır elimizde hiç kiralık daire yok. Hazırlığımızda yok. Gelen öğrencilere bir önerimizde yok. Kendimizi yeni işe başlamış gibi hissediyoruz. Geçen seneye göre yüzde 100’ün üzerinde kiralık dairelerde artış var. Ortalama geçen sene 6-7 bin TL’ye kiraladığımız daireyi şu anda 14 bin TL’ye bulmuş durumda. İlerleyen dönemlerde bu durumun düzelmesi için boş dairenin olması gerekiyor. Bu durum sadece İstanbul’da da değil. Türkiye genelinde bu durum yaşanıyor. Çözüm ise yapının daha fazla olması gerekiyor. Arz talebi karşılamıyor devletin bu duruma el atması gerekiyor” şeklinde konuştu.