Kiracılara iyi, ev ve iş yeri sahiplerine kötü haber!
Koronavirüsü salgınının yarattığı sıkıntılı süreç nedeniyle konut kirasını ödeyemeyen kiracıya icra daireleri kapalı olduğu için 30 Nisan’a kadar işlem yapılamayacak. Mücbir sebep nedeniyle kira artışı da yok.
Corona virüsünün yayılması nedeniyle işyerlerini kapatmak zorunda kalan esnafa hükümet tarafından yapılan '3 ay kira ertelemesi' düzenlemesinin ardından şimdi de konut kiracıları gündeme geldi. Hukukçular 30 Nisan'a kadar icra takipleri durduğu ve acil işler dışında mahkemeler işlem yapmadığı için ev kirasını ödeyemeyene işlem yapılamayacağını belirtiyor.
ARTIŞ YAPMAK ZORUNDA DEĞİL
Bu arada sıkıntılı süreci umursamayıp bu zor günlerde kiraya zam yapan ev sahipleri de var. Peki ev kiracıları bu durumda zammı kabul etmeli mi? Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, şöyle konuştu:
"Kiracının ödemesi gereken bedeli salgın nedeniyle ödeyemediğini ispat etmesi gerekir ve bu salgın dönemi etkisini sürdürdüğü süre için uyarlama talep edebilir. Bu dönem için uyarlama davası açacak bir kiracı, ihtarını gönderip kirasını eski bedelden ödeyerek, sonra davasını açıp uyarlama talep edebilir. Mücbir sebep nedeniyle artış yapmak zorunda değil."
Sözleşme Hukuku Uzmanı Doç. Dr. Umut Yeniocak ise, "İcra takipleri 30 Nisan'a kadar ertelendi. Acil işler dışında mahkemeler de işlem yapmadığı için ev kirasını ödeyemeyene işlem yapılamayacak" diyor. Ancak mücbir süre sonunda bu süreçte ödenmeyen kiralar için geriye dönük olarak işlem yapılıp geçmiş kira borcunu ödemeyen kiracının ise tahliye edilebileceği uyarısında bulunuyor.
UCUZ DAİREYE HAKLI FESİHLE GEÇİLEBİLİR
Tüketici Dernekleri Federasyonu Başkanı Aziz Koçal ise şöyle konuştu:
"Sadece kira geliriyle geçinen ev sahipleri var. Kiraya veren de kira ödeyen de sıkıntılı. Geliri asgari ücret altında olan vatandaşa mutlaka kira yardımı yapılmalı. Kira artışı dönemi gelen kiracılar, ev sahiplerine yazılı olarak artış yapamayacaklarını ya da kira ödeyemeyeceklerini, pandemi geçtikten sonra kirayı 6-10 aylık kiraya paylaştırmalarını talep edebilirler. Kiracı daha uyguna bir ev bulursa sözleşmeyi haklı feshedip uygun olan daireye geçebilir."
BİRİKEN KİRA SÜREÇ SONUNDA ÖDENİR
Avukat Mehmet Aslan ise kiraların corona virüsü nedeniyle ödenmeyeceğini düşünmenin yanlış olduğunu söyledi. Ancak yapılan yasa değişiklikleri ışığında örneğin kişi Covid-19 tedbirleri sebebiyle işvereni tarafından zorunlu izne çıkarılmışsa ya da kötüleşen ekonomik ortamda işvereni işten çıkarma yoluna gitmişse, kişinin mücbir sebep halinin sona ereceği tarihe kadar kira ödemesini askıya alabileceğini dile getiren Aslan, "Mücbir sebebin sona ermesi akabinde biriken kira ödemelerini yapması gerekiyor" dedi. Aslan, pandeminin devam ettiği dönem zam dönemi olarak kararlaştırılmışsa kiracının zam yapmayabileceğini, tahliye riskine karşı uyarlama davası açması gerektiğini kaydetti.
İŞYERİ İÇİN İKİ FARKLI KORUMA
Hukukçulara göre işyerleri için yapılan özel düzenlemede, konutlara nazaran iki farklı koruma getirildi. Buna göre ödenemeyen işyeri kiraları için tanınan sürenin 30 Haziran'a kadar devam etmesinin yanı sıra, bu tarihten sonra da, bu süreçte ödenmeyen kiralar için geriye dönük işlem yapılıp kiracılar tahliye edilemeyecek.