Ekonomide ilginç tablo: Kiracı ev sahibiyle arayı açıyor
Yıllık kira artışında ÜFE yerine TÜFE’nin kullanılması kiracıya avantaj sağlarken ev sahiplerinin ciddi gelir kaybına neden oldu. Aradaki fark 12.47 puana çıktı.
Sözcü gazetesinden Erdoğan Süzer'in haberine göre kiralara uygulanan yıllık zam oranında 12 aylık ÜFE (Üretici Fiyatları Endeksi) ortalamasından 12 aylık TÜFE (Tüketici Fiyatları Endeksi) ortalamasına dönülmesi kiracılarla ev sahipleri arasındaki zam farkını kiracılar lehine en üst seviyeye yükseltti. Nisan ayında yüzde 31.17 oranında zamlanacak bir konutun kira zammı yüzde 18.7'de kaldı.
KİRACIYA AVANTAJ
Yıllık bazda bin 496 lira kiracının cebinde kalırken ev sahibinin kira geliri bu tutar kadar düşmüş olacak.
Dövize olan talebin azaltılması ile enflasyondaki hızlı tırmanışı frenlemek amacıyla yurtiçi kira sözleşmelerinde yapılan değişiklikler ülke genelindeki yaklaşık 20 milyon kiracıya büyük avantaj sağladı. Kiralara yönelik yapılan iki ayrı düzenlemeyle hem dövizle kira sözleşmesi düzenlemeleri yasaklanmış hem de kira artışlarında ÜFE'den TÜFE'ye dönülmüştü. Kira zamlarında ÜFE yerine TÜFE'nin kullanılmasının taraflara kısa, orta ve uzun vadede farklı yansımaları olabileceği konuşulurken yılın ilk 4 ayında sevinen taraf kiracılar oldu. Bu gelişmede ÜFE ile TÜFE arasındaki büyük farkın beklenenin aksine kapanmadığı gibi daha da açılması etkili oldu. Bu yılın başından itibaren süresi bitip yenilenen kira sözleşmelerine uygulanan zam oranları ocak ayından nisan ayına kadar her ay kiracılar lehine artarak devam etti. Ocak ayında kiracılar lehine 10.77 puan olan fark nisan ayına gelindiğinde 12.47 puana kadar çıkarak en üst seviyeye ulaştı. Kirası örneğin bin lira olan bir konutta ÜFE ile TÜFE arasındaki her 1 puanlık fark kira artışında aylık 10 lira, yıllık 120 liralık farka yol açıyor.
OCAKTA 1.292 LİRA DAHA
2018'in Aralık ayında 12 aylık ortalamada TÜFE yüzde 16.33, ÜFE ise yüzde 27.1 oranında arttı. 3 Ocak 2019 tarihinde açıklanan bu verilerden yüzde 16.33'lük TÜFE verisi ocak ayı kira artışlarında dikkate alındı. Böylece sözleşmesi ocak ayında biten örneğin bin liralık bir konutun yıllık kirası yüzde 16.33 artışa bin 163 lira 30 kuruşa çıktı. TÜFE yerine ÜFE üzerinden kira artışı yapılmış olsaydı aynı konutun kirası ocak ayında bin 271 liraya yükselecekti. Artışta TÜFE kullanıldığı için kiracı aylık 107 lira 70 kuruş, yıllık da bin 292 lira 40 kuruş daha az kira ödeyecek.
Nisanda yıllık 1.496 TL fazla kira ödenecekti
3 Nisan'da açıklanan mart ayı 12 aylık TÜFE ortalaması yüzde 18.7, ÜFE ortalaması ise yüzde 31.17 oldu. Bu ay yapılacak kira artışlarında yüzde 18.7'lik TÜFE kullanılacağı için ÜFE-TÜFE farkı kiracı lehine 12.47 puana çıktı. Buna göre aylık kirası bin lira olan konutun kirası bin 187 liraya yükselecek. Kira artışında TÜFE'ye geçilmemiş olsaydı aynı konutun kirası bin 311.7 lira olacak, kiracı aylık 124.7 lira, yıllık da bin 496 lira 40 kuruş daha fazla kira ödeyecekti.