Beklenen oldu; konut balonu patladı
Zam üstüne zam gelerek inanılmaz rakamların konuşulduğu konut piyasasında yoğun talep dönemi bitti.
Ev fiyatlarında yaşanan sert yükseliş, konut yatırımının yabancılar açısından da cazibesini yitirmesine yol açıyor. Savaş nedeniyle ülkesinden ayrılan Rus ve Ukraynalılar hariç yabancıya yapılan konut satışındaki yıllık düşüş yüzde 40’ı buldu.
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, konutta yoğun talep döneminin bittiğini söyledi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yayımladığı konut fiyat endeksine göre, Türkiye’de konut fiyatları ağustosta yıllık yüzde 184,6 artış kaydetti. İstanbul’daysa fiyatlar yüzde 210,8 arttı.
TCMB verilerine göre konutların metrekare fiyatı ülke genelinde 836 doları, İstanbul’da 1360 doları geçti. Bu durum satın almalarda Türk Lirası’nın değersizliğinden yararlanan yabancıları bile zora soktu.
Sektör temsilcilerine göre, bu nedenlerle son aylarda yabancıların birinci el konut alımları yaklaşık yüzde 40 azaldı. Yabancıların ikinci el konut alımlarında da aynı oranlarda artış olduğu belirtiliyor.
TÜİK’in 2021-2022 yılı yabancıya konut satışları karşılaştırıldığında, -Ruslar ve Ukraynalılar hariç- özellikle yılın ikinci yarısından sonraki düşüş ivmesi göze çarpıyor.
Bloomberg HT’den Begüm Nur Alkış’a konuşan TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, “Konut fiyatları çok arttı, bir yıllık zaman zarfında üç kat artış yaşandı. Bu ister istemez yabancılar için de bir artış. Konut fiyatlarındaki artış yabancılar için de bir motivasyon kaybına yol açıyor olabilir” dedi.
‘Rusya etkisi olmasa durum kötüleşebilir’
Konut satışlarında Rusya etkisinin gözlenmesi ise adetlerin daha düşük seviyelerde kalmaması adına önemli bir etken.
Rusya etkisi olmasa tablonun daha vahim olabileceğini söyleyen Yönel Maya, “Rusya’nın geçen yıllardaki satış ortalamalarına bakıldığında, 800 adetlerden 2023 adetlere çıkan bir satış yapılmış. Rusya etkisi ile 5 bin 400 bandına çıkmak bir başarı çünkü toplam içindeki payı yüzde 5’lere gelmiş durumda” diyor.
Yabancılar ülkeler arası fiyat kıyasına başladı
Rakamların yüksekliği, yabancı yatırımcılar için ülkeler arası kıyaslamaları da doğuruyor. Yönel Maya, yabancı konut satışlarında son zamanlardaki en hareketli bölgeleri ise Portekiz, İspanya, Yunanistan olarak sıralıyor.
Konutta yoğun talep dönemi bitti
Rusların eskiden de ilgisinin olduğuna değinen İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa ise savaşın etkisinin en çok kiralıklarda görüldüğünü belirtiyor.
Yoğun talep döneminin bittiğine işaret eden Aşa, “Satışları adet bazında ele almak lazım. Yüzdesel olarak bakmak yanıltıcı olabiliyor” diyor.