Yerli yolcu uçağı bu mu olacak ?
Yerli bölgesel yolcu uçağının yapımı için ilk adım atıldı. Ancak bir sorun var..
Geçtiğimiz hafta Başbakan Ahmet Davutoğlu başkanlığında yapılan Savunma Sanayii İcra Komitesi (SSİK) toplantısında 32 kişilik bölgesel yolcu uçağı projesi için ABD’de yaşayan Fatih-Eren Özmen çiftinin Şubat ayında satın aldığı Alman yapımı Dornier 328 Jet modelinin öne çıktığı iddia edildi.
Dornier’in lisansına sahip
Vatan'dan İlker Akgüngör'ün haberine göre bu iddia geçtiğimiz günlerde daha da gerçeklik kazandı. Fatih ve Eren Özmen çifti Mart ayı içinde Ankara Bilkent’teki teknopark bölgesinde 1 milyon 250 bin lira sermayeyle Özjet Havacılık Teknolojileri A.Ş. adlı bir şirket kurdu. Şimdilik şirketin tek ortağı olarak Özmen çiftinin ABD’de bulunan kuruluşu Sierra Nevada Corporation Holdings LTD. gözüküyor. Ticaret Sicil Gazetesi’nde yayınlanan kuruluş sözleşmesinde şirketin faaliyet alanı olarak her türlü hava aracı, yazılım ve tasarım yapmak ve servis hizmeti vermek olarak gözüküyor. Özmen çiftinin şirketi SNC, geçtiğimiz Şubat’ta Alman havacılık şirketi 328 Support Services GMBH’yi satın alarak Dornier 328’in lisans haklarına sahip oldu.
Ancak 1.5 milyar dolarlık ‘Milli Bölgesel Yolcu Uçağı’ projesiyle ilgili gelinen noktaya yerli savunma ve havacılık sektörü tepki gösteriyor. Çünkü 2010’da proje başladığında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından savunma ve havacılık sektörüne yönelik Ar-Ge çağrıları yapılmıştı. Toplamda 203 şirket Ar-Ge başvurusu yaptı ancak bakanlık bu şirketlerin hiç birine geri dönmedi. Sektördeki şirketlerin yöneticileri bu kadar büyük maliyetli bir üretimin ihalesiz ve doğal olarak rekabetten uzak ortamda seçilen bir şirkete verilmesini eşitliğe aykırı buluyor.
ABD şirketini dev yaptılar
Nevada Üniversitesi’nde elektrik mühendisliği okuyan Fatih Özmen ile eşi Eren Özmen, ABD’de 1963’te kurulan SNC şirketini 1994’te satın aldı. SNC, 2 bin 100 personeliyle ağırlıklı olarak ABD ordusuna iş yapıyor. Elektronik, uzay, havacılık, mikro uydu, uçak, iletişim sistemleri ve güneş enerjisi alanlarında faaliyet gösteren şirket, 2010’da ABD’nin en hızlı büyüyen 10 şirketinden biri seçildi. SNC, gelişmekte olan ülkelerde şirket satın almaları yapıyor.
ANKA’ya iniş takımı verdiler
SNC, TAİ’nin ürettiği insansız hava aracı ANKA’ya ABD Savunma Bakanlığı’nın kısıtlamaya haiz özel ihracat izniyle sattığı iniş sistemleriyle gündeme gelmişti. ANKA, Batman’da test aşamasında düşmüştü.
Dornier’i yenileme uçağı ‘milli’ yapmaz
Madalyonun diğer yüzünde ise tartışılan Dornier 328 uçakları var. Dornier 328 serisi 1991-2002 arasında toplamda farklı alt modellerde toplam 217 adet üretildi. Uçakların bir kısmı Skyways Airlines, Logan Air, Cityjet, Sun Air of Scandinavia havayolları filolarında uçuyor. Sonrasında Fairchild’ın satın aldığı Dornier, İsrail menşeili Elbit Systems’in hizmet desteğine rağmen uçak üretemedi. Uzmanlar, Dornier 328’in, 15 yıl önceki eski teknolojiye sahip olduğunu ve Alman uçağının yenilenmesiyle üretilecek uçağın ‘milli uçak’ olamayacağını söylüyor. Ayrıca 32 yolcu kapasiteli uçağın pazardaki rekabet gücünün düşük olacağı da belirtiliyor.
50 uçak üretilecek
SNC nihai sözleşme imzalanırsa ilk etapta uçağın fikri ve sınai hakları Türkiye tarafından satın alınacak ve 50 uçaklık üretim için planlama yapılacak. Bütçe savunma sanayi destekleme fonundan karşılanacak. Üretim aşamasına TUŞAŞ ile bazı yerli şirketlerin de katılması planlanıyor.