Yap, işlet, devret havayollarının yıllık yükü: 65 milyon dolar!
Türkiye genelinde yap, işlet, devret modeliyle özel şirketlere yaptırılan “yolcu garantili” havaalanı projelerinin kamuya bir yıllık maliyeti 65 milyon dolar oldu.
Birgün gazetesinden Hüseyin Şimşek'in haberine göre köprü ve otoyollarda olduğu gibi havaalanlarında da büyük bedel. Devlet Hava Meydanları 2018 yılı Faaliyet Raporu, “Yap, işlet, devret” modelinin kamuya yükünü gözler önüne serdi.
Hükümete yakın şirketler tarafından yapılan ve en az 25 yıllığına kiralanan havaalanlarından bir yılda 443 milyon dolar gelir elde edildi. Buna karşılık bazı havaalanlarını planlanan sayıda yolcu kullanmayınca bu kez devletin kasasından şirketlere 65 milyon dolar ödeme yapıldı.
2018 yıl sonu itibarıyla havacılık sektöründe gerçekleştirilen kamu-özel işbirliği projesi sayısının 18 olduğu ifade edilen Faaliyet Raporu’nda, şirketlerin “havaalanı kullanım kirası” olarak ödediği düşük tutarlar da dikkati çekti. Rapora göre, Zonguldak Çaycuma Havalimanı işletme hakkı, yıllık yalnızca 32 bin dolara devredildi. Düşük tutarla kiraya verilen bir diğer yer ise Alanya Gazipaşa Havalimanı oldu. Rapora göre, bu havalimanı, yıllık sadece 50 bin dolara kiraya verildi.
BAŞLANGIÇ ÖDENEĞİ TUTTURULAMIYOR
DHMİ’nin “Başlangıç ödeneğini aşan harcamaları” da Faaliyet Raporu’nda yer aldı. Buna göre, kurumun yatırımları için 2007 yılı başında 215 milyon TL ödenek ayrıldı, 247 milyon TL harcandı. 2008 yılında 220 milyon TL olarak belirlenen başlangıç ödeneğine karşın 230 milyon TL harcama yapıldı. 2009 yılında 275 milyonluk ödeneğin üzerine çıkılarak 344 milyon TL harcandı.
2010 yılında ise ödenek üstü harcama tutarı arttı. Başlangıç ödeneği olarak 350 milyon TL belirlenen kurumun kasasından 532 milyon TL çıktı. 450 milyon TL başlangıç ödeneği belirlenen 2013 yılında 479 milyon TL, 458 milyon TL belirlenen bir sonraki yılda ise 630 milyon TL harcandı. 2017 yılı başlangıç ödeneği olarak 621 milyon TL belirlenirken harcama tutarı 795 milyon TL oldu. Geçen yıl ise 756 milyon TL başlangıç ödeneğine rağmen kurumun kasasından 1 milyar 24 milyon TL çıktı.