Sigaraya indirim mi yoksa zam mı geliyor ?
Asgari maktu verginin sıfırlanması sigara fiyatlarının ucuzlayabileceği algısı oluştururken, aslında piyasadaki sigaraların neredeyse tamamı üzerindeki toplam vergi yükü 4 puan arttı.
Bu 4 puanlık artış, vergi sistemindeki çarpan etkisiyle fiyatların yüzde 40 ya da ortalama 4 lira artmasını gündeme getirdi.
Sigara vergi sistemindeki çarpan, maliyet artışlarının perakende satış fiyatına katlanarak yansımasına sebep olan bir mekanizma. Bu çarpan sebebiyle, güncel vergi oranları dikkate alındığında, nispi vergideki 4 puanlık artış, 11 liralık ortalama fiyatlı bir ürünün vergisini 44 kuruş artırarak, perakende satış fiyatının 4 TL artmasını gerektiriyor. Halihazırda, piyasanın neredeyse tamamında bu nispi vergi artışı sebebiyle yüzde 40’a varan oranda fiyat artırma ihtiyacı bulunuyor.
YÜZDE 5'LİK KESİMİ OLUMLU ETKİLİYOR
Asgari maktu verginin sıfıra indirilmesi ise bu aşamada piyasanın yüzde 5’inden azını temsil eden çok az sayıda ürünün vergi yükünü azaltacak şekilde olumlu etkiliyor. Çünkü asgari maktu verginin sıfır olması ile birlikte bahsi geçen ürünlerin üzerindeki vergi yükünde 3 puanlık bir düşüş gerçekleşmiş oluyor. Vergi kalkanının kalkması orta dönemde vergi tahsilatını olumsuz etkileyecektir.
4 TL'LİK ARTIŞ KAÇAĞI ARTTIRABİLİR
Bu düzenlemenin gerektirdiği 4 TL tutarındaki fiyat artışının tek seferde yapılması halinde, son yıllarda “Duman Operasyonları” ile güvenlik güçlerinin büyük oranda gerilettiği kaçak sigaranın yeniden eski seviyelerine yükselmesi riski bulunuyor.
2 PUANDA 1 MİLYAR LİRALIK KAYIP
Kaçakçılıktaki artış, Türkiye’nin vergide milyarlarca lira kaybetmesine yol açıyor. Kaçak miktarındaki 1 puanlık artış Hazine’ye 500 milyon TL vergi kaybına neden oluyor. Bir başka anlatımla bu vergi artışının kısa dönemde “iyimser tahminlerle 2 puan artırması” bile 1 milyar lira vergi kaybına yol açacak. KAYNAK: