Rekor indirim sonrası akaryakıt fiyatlarına ''gizli zam mı'' geliyor ?
Benzin ve motorin fiyatlarına gelen indirim nedeniyle günde 8.3 milyon lira vergi kaybına uğrayan Maliye'nin ÖTV'ye zam yapmasından endişe ediliyor.
Koronavirüs salgınının etkisiyle motorin ve benzine gelen 55-60 kuruşluk indirim zamlardan bunalan vatandaşı sevindirirken, Maliye için hiç hesapta olmayan vergi kaybına neden oldu. Fiyatlar bu düzeyde devam ettiği sürece Maliye her gün benzin ve motorinde litre başına 9'ar kuruş olmak üzere toplamda 8.3 milyon lira daha az vergi geliri elde edecek. Şubat sonundaki 34 kuruşluk indirime 18 kuruşluk Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) zammıyla karşılık veren Maliye'nin, ucuzluğun devam etmesi halinde yeniden ÖTV artışına gidebileceğinden korkuluyor.
DEPO 33 TL UCUZLADI
Sözcü'den Erdoğan Süzer'in haberine göre, dünya petrol tüketiminin azalmasına bağlı olarak önceki gün yurt içi benzin fiyatlarında 60, motorin fiyatlarında 55 kuruşluk indirim depoların 33 ila 36 lira daha ucuza dolmasını sağlayacak. İndirim sayesinde motorin kullananların cebinden günlük yaklaşık 45.5 milyon lira, benzin kullananların cebinden de 500 bin lira olmak üzere toplamda 46 milyon lira daha az para çıkacak. Halkın elde ettiği günlük 46 milyon liralık bu tasarrufun 37.7 milyon lirası petrol üreticileri ve şirketlerinden, 8.3 milyon lirası da Maliye'nin KDV kaybından geliyor.
Akaryakıt üzerinden ÖTV ve KDV olmak üzere iki ayrı vergi alınıyor. Her bir litrede benzinden 2.52 TL, motorinde 2.05 TL maktu ÖTV alınıyor. Fiyatlar yükselse de düşse de ÖTV miktarı hiç değişmiyor. ÖTV'li fiyat üzerinden alınan yüzde 18'lik KDV ise fiyat artış ve azalışlarından direkt etkileniyor. Fiyatlar arttıkça KDV geliri artıyor, düştükçe azalıyor. En son motorine 55 kuruş, benzine 60 kuruş gelince ÖTV yükü değişmedi ama KDV yükü hem benzin hem de motorinde 9'ar kuruş azaldı. Günlük motorin ve benzin tüketimi dikkate alındığında bu kuruşluk kayıp günlük toplam KDV gelirini 8.3 milyon lira düşürdü.
ÖTV ZAMMI OLUR
Devasa vergi gelirleri içinde bu tutar küçük gibi görünse de fiyatların bu seviyelerde kalması halinde kayıp ayda 250 milyon liraya çıkacak. Kamu harcamalarını finanse etmekte zorlanan Maliye'nin bu büyüklükteki bir kayba izin vermeyeceği, bunun örneğini de şubat sonundaki ÖTV zammıyla gösterdiği belirtiliyor. Maliye en son 29 Şubat'ta motorin ve benzine gelen 34 kuruşluk indirimin neden olacağı KDV kaybını ortadan kaldırmak için ÖTV'yi 15 kuruş artırmış, KDV dahil vergi zammı 18 kuruşu bulmuştu. Böylece 34 kuruşluk indirim zam yüzünden pompaya 16 kuruş yansımıştı. Son indirimle motorindeki vergi yükü yüzde 48'den yüzde 51'e, benzinde ise yüzde 53.2'den yüzde 57'ye çıktı.
TAVAN YÜKSELEBİLİR
Fiyatların bu seviyede uzun süre kalması ya da yeni bir indirimin gelmesi halinde ÖTV'ye yeni bir zam yapılmasının sürpriz olmayacağı ifade ediliyor. ÖTV'nin arttırılması aynı zamanda KDV'yi de yükselttiği için fiyatlara çifte zam olarak yansıyor. İktidar, kur artışının da etkisiyle olağanüstü zamlar yaşanan akaryakıt fiyatlarını frenleyebilmek için eşelmobil sistemine geçmiş ve ÖTV'yi sabitlemişti. İleride virüs tehlikesinin geçmesi ve petrol fiyatlarının yeniden yükselmesi halinde akaryakıta gelen indirimler sona erecek ve fiyatlar hızla zamlanacak. ÖTV'nin 15 kuruşluk artışın ardından yeniden yükseltilmesi halinde eşelmobilin ÖTV tavanı daha da artacak, bu da akaryakıt fiyatlarının kısa sürede 7 liranın üzerine çıkmasına yol açabilecek.