Piyasalardaki yangın sönecek mi? Canlı yayında dikkat çeken sözler

İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener ekonomiyle ilgili gelişmeleri CNN Türk'te yorumladı. Şener, dövizdeki hareketlenmenin ekonomik temeli olmadığını belirtirken, piyasaların rayına oturacağının da altını çizdi. 

(Enflasyonla mücadele hakkında):  Enflasyonla mücadele öncelik... Hem reform paketinde hem de Merkez Bankası kararlarında gördük. Yani Türkiye'de enflasyon belli aşamaya getirilene kadar ki o aşama tek hanelidir açıkçası Merkez Bankası'nın fiyat istikrarlarıyla ilgili yani enflasyonla ilgili önlemleri devam edecek demektir.

Merkez Bankası faiz artırımlarında bulundu mesela... Bunlar reel faiz dediğimiz üzerinde faiz verme anlamında... Faizlerin belli orana kadar artırılıp döviz ve enflasyondaki baskının hafifletilmesi sağlanmış oldu. Hazine Bakanı'nın belirttiği konu bundan sonra da süreç devam edecek şeklinde. Reel faiz devam edecek. Ta ki enflasyon dizginlenene kadar. Öncelik enflasyonu dizginlemek, döviz kurunu tutmak sonraki aşamalarda, bu gündeme gelir. Öncelikle enflasyon rakamlarına, küresel gelişmelere bakılıyor. Gördüğümüz kadarıyla bundan sonraki süreçte de kalınan yerden devam edileceğini gösteriyor.

Merkez Bankası toplantıları ayda 1 yapılıyor. Nisan 15'e kadar herhangi bir toplantı yok. Olağanüstü toplantı yapmazsa... Ki gerektirecek herhangi bir durum yok. Enflasyonla ilgili gelecek rakamlara bağlı. Özellikle Nisan ayında enflasyonun 14'ün üzerinde gelmesi bekleniyor. Zaten Merkez Bankası bu durumda faiz adımı atmayacaktır. Yüzde 3 civarında reel politika faizi görünüyor. Çin'de yüzde 4,8'lik reel politika faizi veriyor. Yüzde 3 civarı Türkiye'de de... Son değişiklikle oldu bu durum, daha önceden yüzde 2'ydi.

(Yabancı sermaye hakkında): Bunun sonuçları alınmaya başladı. CDS puanlarımız 600'lü seviyelerden 300'lü seviyelere geldi. Birçok ülke pozitif faiz veriyor. ABD gibi ülkeler sermayenin sahibi. Oralarda politika faizinin pozitif olmadığını görüyoruz. Bir süreliğine reel politika faizi verilebilir. Bu patika devam edecek. Merkez Bankası yönetimi değişip-değişmemesinden ziyade alınacak kadarlar bellidir. Enflasyon özellikle incelenir. Gelişmelere göre Merkez Bankası faiz politikasını belirler.

(Dövizdeki gelişmeler hakkında) Ekonomik bir altyapısı yok dolardaki artışın. Makro verilerde değişen bir şey yok. Perşembe gününden cuma gününe değişen bir veri yok. Dar bantlı bir hareketten söz edebiliriz. Beklemek lazım. Ekonomik donelerde değişim yok. Bu bir algı ile ilgili, yabancı yatırımcıların algısıyla ilgili bir durum söz konusu… Yüzde 19’luk faiz devam ediyor.

Yabancı algısını değiştirecek bir şey yok. Merkez Bankası’nda görev değişimi olur ama politika devam ediyor. Evet dalgalanma var, Asya piyasalarından başlayarak buraya gelen. Bu geçici bir durum. Bunu net olarak beyan etmek lazım. Bu dalgalanma yerine oturacaktır. Meseleler anlaşıldığında, faiz politikasının değişmeyeceği anlaşıldığında…

(Serbest piyasa sistemi hakkında):  Türkiye serbest piyasa sistemini uyguluyor. Serbest piyasa sisteminden taviz vermedi. Değişecek bir politika değil. İstikrarı arttırmak, fiyat istikrarı sağlamak... Bunlar ana hedefler.. Düzene yeniden kendiliğinden girecek bir durum.

Bir takım dedikodular dolaşıyor… Piyasa koşulları farklı şekilde mi yönlendirilecek. Türkiye’nin serbest piyasadan vazgeçmesi mümkün değil. Sistemimiz de buna izin vermiyor. Sistem buna adapte edilmiş. Bu tür olaylarda, ani yükseliş alçalışlarda serinkanlı olmak lazım. Piyasa rayına oturacaktır. Bunun ekonomik bir altyapısı, temeli yok. Altının ons fiyatı değişmedi. Dolar endeksi cüzi miktarda arttı. Bunu serin kanlılıkla beklemek lazım. MB politikalarında olsun piyasaların işleyişinde olsun, beklemek lazım.

Yeni ekonomik reform paketi açıklandı. Şeffaflıktan, mülkiyet haklarının korunmasından bahsettik. Olağanüstü şekilde davranmayı beklememek lazım. Bu tür dalgalanmalarda fevri hareketlerde, ekonomik temeli olmayan dalgalanmalarda sisteme müdahale edilmesi söz konusu değil. Rayına tekrardan oturduğunu göreceğiz.

Yatırımcı panik durumuyla hareket ettiği sürece sistem devreye girecek, ilerleyen zamanda... Öğleden sonrayı beklemek lazım. Borsa'nın da normale döneceğini düşünüyorum. Çünkü herhangi bir ekonomik gerekçe yok. ABD tutar 1,70 olan faizleri 2,70'e çıkarır o zaman bu tür olayları konuşuruz. Bu tür olaylar geçicidir. Ekonomik temeli olmayan olaylar geçicidir. 

(İşsizlik rakamları hakkında) İstihdam önem arz eder oldu. Piyasalarda ciddi bir daralma var. Pandemi nedeniyle dünya çapında 40 milyon kişi işini kaybetti. Zaten uluslararası kuruluşlar hepsinin 2021 beklentisi büyümelerin yukarı yönlü revizesi. Pandeminin hafiflemesini beklememiz daha doğru olacaktır.