Petrolde 10 yılın zirvesi görüldü
Rusya'nın Ukrayna'yı işgal harekatıyla bir anda yükselişe geçen petrol fiyatlarında son 10 yılın zirvesi görüldü.
ABD'nin ve Avrupa ülkelerinin Rusya'ya karşı açıkladığı ekonomik yaptırımlar sonrası bp, Equinor ve Shell ülkedeki yatırımlarından çekildi. Fransız enerji şirketi TotalEnergies, Rusya'daki yeni projelere sermaye aktarmayacağını açıkladı. Son olarak, ABD'li enerji şirketi ExxonMobil, Rusya'daki Sakhalin-1 doğal gaz ve petrol üretim sahasındaki operasyonlarını durduracağını ve ülkede yeni yatırım yapmayacağını bildirdi.
Rusya'nın Ukrayna'nın doğusundaki Donbas'a özel askeri operasyon başlattığını duyurduğu 24 Şubat'ta yaklaşık 98 dolardan işlem gören Brent petrolün varili son bir hafta içinde yüzde 15’ten fazla değer kazandı.
Petrol fiyatlarındaki yükseliş hızını korurken Batı Teksas türü (WTI) ham petrolün varil fiyatı bu sabah 114 doları aştı. Brent petrolün varili de güne yüzde 3’ten fazla değer kazanarak 118 doların üzerine yükseldi. Petrol fiyatları böylelikle Nisan 2012’den sonra en yüksek seviyeye çıktı.
Uluslararası Enerji Ajansına üye 31 ülke dün, Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle küresel petrol piyasalarında yaşanabilecek tedarik sıkıntılarını gidermeye yönelik güvence vermek amacıyla acil durum rezervlerinden 60 milyon varil petrolü kullanıma açma konusunda anlaştı.
Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, bu kapsamda ABD'nin stratejik petrol rezervinden 30 milyon varilin kullanıma sunulacağını duyurdu. Psaki, IEA üye ülkelerinin piyasaları izlemeye devam edeceğini, gerektiğinde daha fazla petrolün kullanıma açılmasının değerlendirileceğini belirtti. Uzmanlar, bu adımın fiyat artışlarını sınırladığını ancak küresel arz cephesinde yaşanan bu rahatlamanın geçici olacağını ifade ediyor.
OPEC+’TEN PETROL ARTIŞI KARARI
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, günlük 400 bin varillik kademeli üretim artışı planına nisan ayında da devam etme kararı aldı. OPEC’ten yapılan açıklamada, mevcut petrol piyasası temellerinin ve görünümünün dengeli bir piyasaya işaret ettiği, fiyat oynaklığının piyasa temellerindeki değişikliklerden değil, jeopolitik gelişmelerden kaynaklandığı kaydedildi.
IRAK, KOTANIN ALTINDA ÜRETİM YAPTI
Öte yandan Irak, Şubat ayında OPEC+ tarafından verilen kotanın altında üretim yaptı. Şubat ayında üretim OPEC+ anlaşmasının imkan verdiği miktarın 150 bin varil/gün altında, günlük ortalama 4,18 milyon varil/gün seviyesinde gerçekleşti. Irak'ın Şubat ayında üretimi Ocak ayına göre sadece 13 bin varil/gün arttı.
AVRUPA'DA DOĞAL GAZ FİYATLARI BİR YILDA 10 KATINA ÇIKTI
Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören nisan vadeli kontratların fiyatı TSİ 16.45'te megavatsaat başına 168 euro oldu. Böylece geçen yıl megavatsaat başına 16 euro olan doğal gaz fiyatı 10 katına çıktı.
TTF'de işlem gören nisan vadeli kontratlar gün içinde 194 euroya kadar yükselmişti.
Fiyatlar, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın doğal gaz arzında kesintiye yol açacağı endişesiyle yükseliyor. Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik bombalama ve füze saldırılarından dolayı doğal gaz altyapısının hasar görmesi ve gaz akışını kesintiye uğratabileceği beklentileri fiyatları artırıyor.
Savaşın devam etmesi durumunda petrol ve doğal gaz sağlayıcılarına yaptırım getirilmesi ihtimali de fiyatları etkiliyor.
AB ülkeleri, mevcut durumda doğal gaz ihtiyacının yaklaşık yüzde 40'ını Rusya'dan tedarik ediyor.