ÖTV arttı, zamlar vatandaşın cebinden bakın ne kadar götürdü
2016'nın ilk ayındaki zam yağmurlarının vatandaşa faturası ağır oldu.
Dün açıklanan ocak ayı bütçesinde akaryakıt, motorlu taşıtlar, tütün gibi ürünlerden alınan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) gelirindeki büyük artış dikkat çekti. ÖTV gelirleri, geçen yılın ocak ayına göre yüzde 26'dan fazla artarak 10 milyar 641 milyon liraya fırladı. Zaman'dan İsa Sezen'in haberine göre vatandaşın cebinden yılın ilk ayında 2 milyar 199 milyon lira fazla ÖTV çıktı. Bu gelirler içindeki en yüksek artış tütün mamullerinde yaşandı. 2015'in Ocak ayında 3 milyar 341 milyon lira olan tütün ÖTV gelirleri, bu yıl yüzde 40 artarak 4 milyar 673 milyon liraya yükseldi. Benzin ve motorin gibi akaryakıt ürünlerden elde edilen bu vergi geliri ise geçen yıla göre yüzde 17,5 artarak 4 milyar 123 milyon liraya çıktı. Otomobil gibi araç alımlarından elde edilen motorlu taşıtlar ÖTV gelirleri ise yüzde 17,5 artarak 688 milyon liraya yükseldi. Ayrıca köprü ve otoyol gelirleri geçen yıla göre yüzde 16 artarak 73 milyon 346 bin liraya yükseldi. Hükümet ocak ayı başında tüm alkollü içkilerde asgari maktu vergi tutarı yüzde 12-15 arasında artırırken, tütün ürünlerinde asgari maktu vergi yüzde 5, maktu vergiyi ise yüzde 25 artırmıştı. Aynı kararname ile cep telefonlarında adet başına uygulanan 120 liralık vergi de 160 liraya yükseltilmişti. Bu sene başında otoyol ve köprülerden geçiş ücretleri yüzde 16 oranında artırılmıştı.
Bütçe 4,2 milyar tl fazla verdi
Ocak ayında bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 16,5 artarak 46,7 milyar lira olarak gerçekleşti. Bütçe giderleri ise yüzde 17 artarak 42,5 milyar lira oldu. Bütçe 4,2 milyar lira fazla verdi. Bu rakam 2015'in Ocak ayında 3,8 milyar liraydı. Ocakta son yıllarda tüm vergi gelirleri içinde payı iki kat artarak yüzde 70'e yaklaşan dolaylı vergi gelirindeki yüksek oranlı artışlar dikkat çekti. Dolaylı vergilerden mal ve hizmet alımlarında ödenen KDV gelirleri yüzde 14,4 artışla 6 milyar 91 milyon lira yükseldi. Akaryakıt, otomobil, telefon, iletişim ve tütün gibi ürünlerden alınan ÖTV gelirleri yüzde 26 artışla 10 milyar 641 milyon lira fırladı. İthalde alınan KDV gelirleri yüzde 2,6 düşüşle 4 milyar 199 milyon lira olarak gerçekleşirken, banka ve sigorta işlemleri vergi geliri yüzde 25 artışla 1 milyar 185 milyon liraya çıktı. Ehliyet ve pasaport gibi belgeler için ödenen harçlardan elde edilen gelir yüzde 3,2 artışla 1 milyar 758 milyon lira, Damga Vergisi ise yüzde 12,1 artışla 1 milyar 396 milyon lira oldu. Dolaysız vergi olarak adlandırılan Gelir Vergisi'nden elde edilen gelirler yüzde 14,8'lik artışla 9 milyar 443 milyon liraya çıkarken, Kurumlar Vergisi geliri yüzde 19,5 düşüşle 212 milyon lira olarak gerçekleşti.
Harcamalar yüzde 17 arttı
Geçen ay bütçe giderleri yüzde 17 artarak 42,5 milyar liraya çıktı. Personel giderleri, 17,4 artarak 14 milyar 886 milyon lira oldu. Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri yüzde 19,8 artarak 2 milyar 598 milyon lira olurken, mal ve hizmet alım giderleri geçen yılın aynı ayına göre yüzde 27,9 artarak 1 milyar 855 milyon lira olarak gerçekleşti. Cari transferler yüzde 25,7 oranında artarak 15 milyar 987 milyon lira olarak gerçekleşirken, sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için 8 milyar 215 milyon TL transfer yapıldı. Sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi amacıyla yapılan transfer tutarı ise 988 milyon TL oldu.