Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini açıkladı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası yılın ikinci enflasyon raporunda 2022 yıl sonuna ilişkin enflasyon tahminini yüzde 23.2’den yüzde 42.8’e yükseltti.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Şahap Kavcıoğlu, enflasyon raporuna ilişkin sunumunda enflasyonun 2022 yıl sonunda yüzde 42,8 olarak gerçekleşeceği, 2023 yıl sonunda yüzde 12,9’a gerileyeceğinin tahmin edildiğini söyledi. Bir önceki enflasyon beklentisi bu yıl için yüzde 23,2, gelecek yıl için yüzde 8,2 seviyesinde bulunuyordu.

TCMB'nin 2022 yıl sonu gıda fiyatları tahmini yüzde 49 olarak revize edildi. Merkezin daha önceki yıl sonu gıda fiyatları tahmini ise yüzde 24,2 idi.

Kavcıoğlu açıklamasında, "Cari işlemler dengesinde enerji fiyatlarından kaynaklı riskler devam etmektedir" diye konuştu.

Kavcıoğlu'nun açıklamalarından satır başları şöyle:

Çin'de artan vaka sayıları neticesinde alınan karantinanın genişletilmesi arz sürecinde bozulmayı derinleştirmektedir. Emtia fiyatları, tedarik, ticaret kanallarının etkilenmesi küresel görünümdeki riskleri artırmaktadır. Ticaret ortaklarımızdaki büyüme beklentileri önceki rapora göre aşağı yönlü revize edilmektedir. Bölgesel çatışmaların arz şokları küresel hammadde fiyatlarında artışa yol açmıştır. Arz ve tedarik sorunları henüz düzelme eğilimine girmedi.

2021 yılının son çeyreğinde salgın sonrası normalleşme sürecinin devamı ve dış talebin desteğiyle iktisadi faaliyet güçlü seyretmiş 2021 büyümesi yüzde 11 olmuştu. Net ihracat net büyümeye son çeyrekte 4.2 puan katkı vermiştir. Türkiye OECD ülkeleri arasında net ihracatın yıllık büyümeye en fazla katkı yaptığı ülkeler arasında yer almıştır. İlk çeyrek verileri iktisadi faaliyetteki kompozisyonun iyileşmekte olduğuna işaret etmektedir.

Sanayi üretimi uzun süredir devam eden arz kısıtlamalarına rağmen büyümeyi ve iş gücü piyasasını desteklemektedir. Kapasite kullanım oranları bazı sektörlerde tarihsel ortalamaların üzerinde seyrediyor. Yatırım harcamaları artış içindedir. Artan yatırım ihtiyacının uzun vadeli TL yatırım kredileriyle karşılanması önem arz etmektedir. 

İSTİHDAM ARTIYOR

Ekonomimizin istihdam oluşturma kapasitesinin sürekli arttığını gözlemliyoruz. İstihdam 2.4 milyon kişi kadar artış göstermiştir. İş gücüne katılım artarken işsizlik oranı yüzde 10.7'ye gerilemiştir. Türkiye salgın sonrasında OECD'de istihdamını en çok artıran ülke oldu. Önümüzdeki dönemde istihdam artışının devam edeceğini öngörüyoruz. 

İhracata dayalı büyüme sürdürülebilir fiyat istikrarı için önem arz etmektedir. Ülkemiz 200'den fazla ülkeye ürün satarak benzer ülkelere kıyasla daha yüksek pazar seviyesine ulaşmıştır. Türkiye büyümesinin yapısı ihracat odaklı önemli bir dönüşüm yaşamaktadır. İhracatımız artış eğilimini ilk çeyrekte bölgesel risklere rağmen sürdürmüştür.

CARİ İŞLEMLERDE İYİLEŞME GÖRÜLÜYOR

Yabancı ziyaretçi sayısındaki artış eğilimi gücünü korumaktadır. Cari işlemler dengesinde enerji fiyatlarından kaynaklı riskler devam etmektedir. Yıllık cari işlemlerdeki iyileşmeyi görmekteyiz. Liralaşma stratejisi çerçevesinde kredilerin büyüme hızı ve kompozisyonu fiyat istikrarıyla uyumlu hale getirilecektir. 

Ticari kredi büyümesi enflasyona kıyasla daha yavaş seyretmiştir. Kredilerin üretim, yatırım ve ihracat için kullandırılmasına yönelik makro ihtiyati tedbirlerimizi kararlılıkla uygulamaktayız. İlk çeyrekte enerji ve gıda başta olmak üzere küresel emtia fiyatlarındaki güçlü artışlar enflasyondaki yükselişin ana belirleyicisi olmuştur. İthalat fiyatlarındaki artışın yanı sıra yüksek seyreden taşımacılık maliyetleri ve tedarik aksaklıkları, enflasyonun görünümünü olumsuz etkilemeye devam etmektedir.

EMTİA FİYATLARINDA DENGESİZLİK VAR

Emtia piyasalarındaki dengesizlikler nedeniyle fiyat artışları, Rusya-Ukrayna arasındaki fiyat artışları nedeniyle daha da güçlenmiştir. Emtia fiyat artışlarının alt endeksler geneline yayıldığını görüyoruz. Uluslararası tarımsal fiyatlarda yüksek artışlar gözlemlenmiştir. Bu dönemde uluslararası gıda fiyatları tarihsel olarak en yüksek seviyesine ulaşmıştır.

Küresel sorunların yanı sıra yurt içi enerji fiyatlarındaki gelişmeler de üretici fiyatları üzerinde baskı oluşturmaktadır. İç talep koşullarının ilk çeyrekte kısmen yavaşladığını görüyoruz. Bu dönemde dış talep jeopolitik gelişmelere karşı gücünü korumuş ve toparlanma eşlik etmiştir.

Kredi kullanımında gözlenen yavaşlama 2022 yılı ilk aylarda yükseliş eğilimine girerek, iktisadi faaliyeti desteklenen unsurlardan biri oldu. Enflasyon üzerinde tüketici kredisi kaynaklı etkiler ılımlı seyretmektedir. İlk çeyreğinde çıktı açığı göstergeler bir önceki çeyreğe göre yavaşlasa da pozitif bölgede kalmaya devam etmiştir.

Harici faktörlerin geçici etkilerinin ima ettiği alanın kullanımını tamamladık. TCMB'nin öngörülebilir likitide yönetimi sayesinde BIST gecelik faizi politika faizi çevresinde dalgalanmaya devam etmiştir. Sıcak çatışma ortamına dönüşen Ukrayna ve Rusya arasındaki gerginliğin etkisiyle emtia fiyatları geçtiğimiz rapora göre belirgin şekilde etkilemiştir. Elektrik fiyatlarında yüksek artışlar görülmüştür. TCMB'nin 2022 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 102,2 Dolar (Önceki 80,4 dolar). TCMB'nin 2023 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 93,9 dolar (Önceki 74,3 dolar).

TCMB'nin 2022 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini %22,2 (Önceki %8,2). TCMB'nin 2023 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini -%7,0 (Önceki -%6,7).TCMB'nin 2022 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %49,0 (Önceki %24,2). TCMB'nin 2023 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %15,0 (Önceki %10,0). Küresel enflasyondaki artışa bağlı olarak finansal koşulların bir önceki rapordan daha sıkı olacağını varsaydık.

ENFLASYON TAHMİNİ YÜKSELDİ

Enflasyonun 2022 yıl sonunda %42,8 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %23,2). Enflasyonun 2023 yıl sonunda %12,9 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %8,2). Enflasyonun, %70 olasılıkla 2022 yılı sonunda %38,7-46,9 aralığında -orta noktası %42,8- gerçekleşeceğini öngörüyoruz (Önceki %18,6-27,8 aralığı ile %23,2). Enflasyonun, %70 olasılıkla 2023 yılı sonunda %8,1-17,7 aralığında -orta noktası %12,9- gerçekleşeceğini öngörüyoruz (Önceki %3,4-13,0 aralığı ile %8,2).

Küresel Ekonomi açısından sürdürülebilir bulmadığımız enerji fiyatlarında normalleşme yaşandıkça enflasyonda düşüş, cari açıkta denge bulacağız.

LİRALAŞMA STRATEJİSİ

Liralaşma stratejimize yer vermiştik. Milli paramızın ağırlığının kalıcı olarak artması liralaşma stratejimizin nihai hedefidir. Liralaşma stratejisi TCMB'nin politika gözden geçirme sürecinin asil unsurudur. TL mevduatın güçlenmesi yönünde önemli adım attık. Fonlama vadesini uzattık. Liralaşma stratejimizin önemli bir bileşeni de uygun maliyetli ve uzun vadeli kredilerin üretim, yatırım ve ihracat artışlarıyla sürdürülebilir fiyat istikrarını desteklemektedir. Fonlama yapısında TL cinsi kıymetlerin teminat olarak kullanımını artıracak adımlar yakında devreye girecek. Merkez Bankası olarak liralaşma kapsamında firmaların ödemelerini Türk Lirası olarak yapmasını önemsiyoruz. Sağlam, güçlü ve istikrarlı Türk lirasının altyapısını sağlamak kalıcı fiyat istikrarı hedefimize doğru en önemli eşiktir. Para politikası araçlarının etkisini artıracak kapsamlı çalışmaları tüm taraflarla birlikte yürütmekteyiz. Bir bütün olarak para politikası araçlarımızın etkinliğini artıracak kapsamlı çalışmalı tüm taraflarla birlikte yürütmekteyiz.

Nihai amacımız bütün ekonomik birimlerimizin her türlü kararlarında lira dışında hiçbir para birimine gerek duymadan Türk lirası ile tasarruf yapabildikleri, tüm finansal kararlarını Türk lirası ile alabildikleri bir finansal mimariyi tamamlamaktır.

500 LİRALIK BANKNOT

(500 liralık banknot ve 5 liralık bozuk para) Böyle bir şeyin konuşulduğunu zannetmiyorum. Bir arkadaşın bir tweeti ile gündemi bu kadar ciddiye almak doğru değil. Bizim böyle hazırlığımız, böyle bir beklentimiz, vatandaşın ve piyasanın böyle bir beklentisi yok. Böyle bir hazırlığımız yok.