İşte İsrail ile Kuzey Irak'ın petrol dostluğu (!)

Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (İKBY) son 3 ayda petrol ihracatının 3’te birini İsrail’e yaptı. Financial Times’in haberine göre 1 milyar dolarlık ihracat İsrail’in petrol ihracatının yüzde 77’isine denk geliyor. İKBY ise bu petrol geliriyle IŞİD’le mücadele eden peşmerge güçlerinin maaşlarını ödüyor.

Hürriyet'in haberine göre İngiliz Financial Times gazetesi, İsrail’in son aylarda petrol ihtiyacının yüzde 77’sini Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nden aldığına ilişkin bir haber yayınladı. Gazetede yer alan habere göre, İsrail, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nden (IKBY) mayıs ayı başından 11 Ağustos’a kadar geçen sürede 1 milyar dolar civarında değere sahip toplam 19 milyon varil petrol aldı. Uydu ve petrol tankeri kayıtları ile petrol komisyoncularına dayanılarak elde edilen verilere göre İsrail’e satılan petrol Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin petrol ihracatının da 3’te birini oluşturuyor.

UCUZA ALIYOR İDDİASI

Kuzey Irak petrolünün önce Türkiye’de Ceyhan’a oradan da İsrail’e gönderildiği bilgisine yer verilen haberde, Kuzey Irak petrolünün yüzde 9’unun ise Türkiye’ye satıldığı iddia ediliyor. İsrail’in Kürt petrolünü daha ucuza aldığı yönündeki söylentilerin de gündeme getirildiği haberde, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi yetkililerinin bu iddaları reddettiği de yer alıyor. Haberde görüşüne yer verilen bir üst düzey IKBY yetkilisi konuyla ilgili, “Petrol komisyoncularına sattıktan sonra petrolün kime gittiği ile ilgilenmiyoruz. Bizim önceliğimiz IŞİD’e karşı savaşmak üzere peşmerge güçlerinin maaşlarını ödeyebilmek” diyor. Bazı uzmanlar da, İsrail’in Irak Kürtlerine finansal destek vermek amacıyla petrol aldığını alınan bu petrolün bir kısmını yeniden ihraç ettiğini bir kısmını da depoladığını dile getiriyor.

BAĞDAT İLE İŞBİRLİĞİ

İsrail ve ABD kısa süre önce Erbil yönetimine, petrol satışı konusunda Bağdat’la işbirliği yapma çağrısında bulunmuştu. Bağdat ve Erbil yönetimleri geçen yıl Kuzey Irak petrolünün ülke dışına satışı konusunda anlaşmaya varmıştı. Anlaşma uyarınca Irak bütçesinden Kürdistan Bölgesel Yönetimi’ne yüzde 17’lik pay düşüyordu. Bu da yıllık 17 milyar dolara denk geliyor. Son dönemde ise Bağdat yönetimi ekonomik sıkıntılar nedeniyle Kürtlere gerekli ödemeyi yapamamış, Irak Kürtleri kendi hesaplarından petrol satmış, Bağdat da Erbil’i ülkenin kalanına yeterince petrol tahsis etmemekle suçlamıştı.

ERBİL BAĞIMSIZ OLDU

Irak’ta Bağdat ve Erbil arasında, Irak petrollerinin ihraç edilmesi ve gelirlerinin paylaşımı konusunda geçtiğimiz yıl varılan anlaşma kısa süre önce yine çatırdamaya başladı. Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), Ceyhan’da Irak Milli Petrol Şirketi’ne (SOMO) teslim etmesi gereken petrolü bağımsız olarak kendisi satmaya başladı. Bu bilgiler, IKBY Petrol Bakanlığı’nın yayınladığı aylık ihracat raporunda da göze çarptı. Ceyhan’dan yapılan ihracat rakamlarına günlük olarak yer verilen raporda, haziran ayında SOMO’ya yalnızca 10 gün petrol teslim edildiği görülüyor. Irak Parlamentosu Doğalgaz ve Petrol Komisyonu Başkanı Arez Abdullah, “Kürdistan bölgesi, 1 Temmuz’dan itibaren Irak Milli Petrol Şirketi’ne (SOMO) petrol teslim etmedi. Üretilen ve ihraç edilen petrolün tamamını Erbil yönetimi sattı” açıklaması yaptı. Ortaya çıkan yeni duruma göre Erbil ile Bağdat arasında yapılan petrol anlaşmasının bir anlamı kalmadığını savunan Abdullah, “Parlamentoda, Irak Petrol Bakanlığı ve Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı’ndan bir araya gelerek bu sorunu çözmelerini talep ettik” yorumunu yapmıştı.