İşçi ve işverenin asgari ücret talebi belli oldu

İşçi, işveren ve hükümet temsilcilerinden oluşan Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 2022'de geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında bugün üçüncü toplantısı sona erdi.

Çalışma Genel Müdürü Nurcan Önder toplantı sonrası yaptığı açıklamada, "Yaptığımız hesapta Hacettepe tarafından verilen parametrelere rakamları karşılaştırdık.

Bu rakamlara göre, 2 bin 979 lira ile 3 bin 567 lira arasında eski formüle göre değişiyor. TİSK bu rakamı 3 bin 100 lira olarak daha uygun buluyor. 3 bin 567 liraya Türk-İş diyor ki ben daha farklı besin kaynaklarını tercih ederim diyerek bu rakam da 3 bin 900'ün altına düşmez diyor.

Bugün için net bir tarih henüz belirleyemedik. Bu sene üçüncü toplantıyı ilk defa bu kadar erken yaptık. Dördüncü toplantı karar toplantısı olacak. Üç tarafa da uygun olan bir tarihte son toplantıyı yapacağız" dedi.

"İŞVEREN KESİMİYLE UZLAŞAMADIK"

TÜRK-İŞ Genel Sekreteri Nazmi Irgat "İşveren kesimi ile uzlaşmazlıklarımızı gideremedik. Ay sonuna kadar zamanımız var. Görüşmeler devam edecek" diye konuştu.

TİSK Genel Sekreteri Akansel Koç, "3100 TL gibi bir teklifimiz söz konusu değil. Orta yolu bulacağız. Asgari ücretlinin enflasyona ezdirilmeyeceği ortada" dedi.

TİSK BAŞKANI: "RAKAM ÖNERİSİ OLMADI"

Basına kapalı gerçekleştirilen toplantı öncesi TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Akkol, açıklama yaptı. Çok meşakkatli iş yapıldığını belirten Akkol, "Bu çalışmayı da kamu ile Türk-İş ile işçi temsilcilerimizle ve bütün işverenlerle birlikte yapıyoruz. Ben bazı prensiplerimizin tekrar altını çizmek istiyorum. Hakikaten çok meşakkatli bir süreç yönetiliyor. Çalışanların görüşlerini alıyoruz. Anket yapıyoruz. Anlık görüşlerini alıyoruz. Bakanlığımızın bir anketi vardı. Buradan çok istifade ettik, etmeye devam ediyoruz. 10 binlerce satır veri analiz ettik, etmeye devam ediyoruz. Küçük, orta, büyük işletmeleri segment segment analiz ediyoruz. Asgari ücret ile ilgili görüşlerini, taleplerini, önerilerini alıyoruz. Dolayısıyla bizim için en önemli konulardan bir tanesi çok kapsayıcı, herkesin görüşünü aldığımız bir süreç olması. TİSK bütün bu görüşleri aldı ve bu toplantılarda hem devletimizle hem de çalışan kesimi temsil eden Türk-İş'le bunları paylaşıyor olacağız" diye konuştu. 

'İSTİHDAM DÖNGÜSÜNÜ KIRMAYACAK ASGARİ ÜCRET ARAYIŞINDAYIZ'

TİSK Yönetim Kurulu Başkanı Akkol, prensiplerini anlatarak, "Biz bu sene 3’lü imza istiyoruz. Yani kamunun imzaladığı, Türk-İş’in imzaladığı aynı zamanda işverenlerin de imzaladığı 3’lü bir mutabakata ihtiyaç var. Dünya, ülkemiz, kolay zamanlardan geçmiyor. Pandeminin halen ortasındayız. Böyle bir mutabakat uzun yıllardır görülmedi. Bu mutabakatı bu sene yapmak istiyoruz. Yani bu sene işveren fedakarlık yapsın, kamu destek versin, çalışanların da rızasıyla beraber 3’lü bir imza arayışındayız. Son yıllarda işveren kesimi ondan önce işçi kesimiyle imzalanan yıllar var. Bu sene altını çizdiğimiz konu 3’lü imza oldu. Bir diğeri hızlı bitirmek istiyoruz. Doğal olarak bu konu çok gündem oluyor. Hepimizi ilgilendiriyor. Asgari ücretli 6 milyon 100 kişi değil onların aileleri, asgari ücrete yakın ücret alanlar, asgari ücrete yakın almasalar da bu ücret zammından olumlu veya olumsuz bir şekilde etkilenecek milyonlar var. Dolayısıyla tüm kamuoyunun ilgisi burada. Uzun vadeli yatırım, istihdam döngüsünü kırmayacak asgari ücret arayışı içerisindeyiz" dedi.

'ÜLKENİN BUNA İHTİYACI VAR'

Özgür Burak Akkol, bugüne kadar yapılan toplantılarda ücret miktarının konuşulmadığını da belirterek, "Bazen bizlere düşük gelen bazen bizlere yüksek gelen farklı farklı rakamlar zikrediliyor. Bu rakamları çözmede devletimizin işverene vereceği teşviklerin, çalışanlara yapılabilecek bir takım vergi indirimlerinin hakikaten oyunu çok rahatlatacağını düşünüyoruz. Özellikle vergi indirimi ve teşvik konusu burada belirleyici olacaktır. Bu destekleri de alabilirsek biz 3’lü imzaya ulaşabileceğimizi düşünüyoruz. Burada TİSK çok kuvvetli bir irade ortaya koyuyor. Eylül ayından beri biz 3’lü imza istiyoruz. Ülkenin buna ihtiyacı var" diye konuştu. 

İŞÇİLER 4 BİN LİRA İSTİYOR

Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nunun ilk toplantısında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, yapılan çalışmalar neticesinde işçi tarafının 3750-4000 lira arasında, işveren tarafının ise 3500-3750 lira arasında asgari ücret istediğini belirtti.

Bakan Bilgin ilk toplantıda şunları söyledi:

Enflasyonist ortamlarda asgari ücretin en alt düzeyde ücret olmak yerine temel ücret olmasıyla ilgilidir. Türkiye'de asgari ücretle geçinen 6 milyon civarında işçi var. Biz enflasyon ve ekonomideki dalgalanmaların karşısında emeği koruyacak bir asgari ücret belirleyeceğiz. Sendikalar burada, teknik çalışmalar yapacaktır.

Ülkenin içindeki enflasyonu, harcama kalemlerini dikkate alarak asgari ücretin toplumda ortalama beklentileri karşılayacak bir oranda belirlenmesidir. Bunun için biz bu çalışmaları etraflıca sürdürdük. İşveren ve emekçilere ulaşıldı. Türkiye ekonomisi dün rakamlar açıklandı. Üst üste 3 çeyrek büyüme gerçekleştiren bir ekonomi. Büyürken de küçülürken de değişimler ortaya sorun çıkarabilir. Türkiye ekonomisi üst üste 3 çeyrektir büyüyor. Türkiye'deki dinamizmin içinde olanlar var. Türk girişimcisinin uluslararası düzeyde elde ettiği başarı.

Türk girişimcisi bu başarının altına imza atmıştır. Bu başarı övünme için söylenen bir şey değil. 220 milyar dolara koşan ihracatla kendisini ispat etmiştir. Türk emeğinin niteliğidir. Mühendisinden işçisine ustadan çırağa kadar emeği var. Asgari ücret bu anlamda önem kazanmaktadır. Düzenlemeler bizim için çok değerli olacaktır.

Türkiye ekonomide yaşanan dövizde, kurlarda yaşanan dalgalanmalar belli bir şekilde istikrara kavuşacak şeylerdir. Makro göstergeler onlar değildir. Büyümedir, istihdamdır, kalitedir, sürdürülebilirliğidir, üretim kapasitesinin artışıdır. Döviz önemsiz midir? Önemlidir ama bu dalgalanmalar makro değişimlere bağlı olarak istikrara kavuştuğu zaman daha da ekonominin gücünü ortaya çıkarak değerlerdir.

ANKETLER GERÇEKLEŞTİRDİK

26 şehirde çalışmamızı gerçekleştirdik. Muhtelif sektörlerde bu çalışmayı gerçekleştirdik. İşletmelerin hem sahipleriyle belli oranda da profesyonel yöneticileriyle görüşmeler yapıldı. İşletmenin faaliyet gösterdiği sektörler denildiği zaman bir önceki yılla karşılaştırıldığı zaman önümüzdeki seneyi nasıl değerlendiriyorsunuz dediğimizde yüzde 50'si değişim olmayacağının yüzde 37'sinin yükseliş olacağını yüzde 11'inin de düşüş olacağı yanıtını aldık.

Yapılan çalışmada işverenler 3500-3750 lira arasında asgari ücretin olmasına yönelik çoğunluk oluştu. Çalışmaya katılan işverenlerin yüzde 74'ü işten çıkarmaların artabileceğini belirtti.

Firma sahiplerinin yüzde 36'sı 3500-3750 lira arasında asgari ücret isterken profesyonel yöneticiler 6 bin liranın üzerinde artışlar istemişlerdir.

Küçük işletmeler ve mikro işletmeler elinin altında işçi çalıştıranlar onlar da asgari ücretin yukarıya doğru tırmanmasının ciddi şekilde işsizliğe neden olabileceği sorununu dile getirdiklerini sizlerle paylaşmak isterim.

ÇALIŞANLAR 4 BİN LİRA İSTİYOR

2500 emekçiye ulaşıldı. Bunların yüzde 13'ünün asgari ücret dışında bir işte de çalıştıklarını ifade etmişlerdir. 3750 -4000 lira arasında rakamlar telâfuz ettiler. Ağırlıklı oran 3750 lira ile 4 bin lira arasında toplandığı görülmektedir. İşçilerimiz de asgari ücretin artmasının ekonomiyi canlandıracağını düşünmektedir. İşçilerin yüzde 60'ı asgari ücretin artmasının işçilerin işten çıkarılmasına neden olmayacağını söyledi.

Sürdürülecek teknik çalışmalar var. 4 oturumla tamamlanmasını düşünüyoruz. Bu süreci biz bu sene Türk-İş Başkanı Atalay Bey, Özgür Bey de makul bir yerde uzlaşacağımız yerde bitirelim çağırısında bulundu, biz de bu görüşteyiz. Kısa sürede bu meselenin çözüme kavuşturulacağına inanıyoruz. Türkiye sosyal devlettir. Türkiye'nin sendikaları, emekçileri mutlu oldukça Türkiye'nin büyümesi motive olacaktır.

NAZMİ IRGAT - TÜRKİYE İŞÇİ SENDİKALARI KONFEDERASYONU BAŞKANI

Toplumun geniş bir kesimi yapılacak komisyon toplantısının sonuçlarını umutla beklemektedirler. Alınacak bu karar beklentileri karşılar, hayal kırıklığına yol açmaz, iş barışı ve toplumsal huzuru getirir. 2021 yılı fevkalade bir yıl oldu. 2020'de başlayan salgın hastalık, olumsuzluklar, çalışma yapısı değişiklikleri, uzaktan çalışma, evden çalışma, kısa çalışma, ücretsiz izin gibi uygulamaları içinde oldular.

Bu insanların ücret ve gelirleri büyük kayba uğradı. Enflasyon süreci başladı. Artarak devam eden enflasyonla birlikte milli paramız değer kaybetti, alım gücü düştü. Maalesef ülkedeki insanlar sendikal örgütlenme hakkını kullanamadığı için asgari ücreti kabul ederek işlerini korumakla karşı karşıyalar. Dünyada ve ülkemizde ucuz emek üzerine kurgulanmış çalışma sistemi var. Uluslararası rekabeti gidermenin tek yolunu ucuz emekte gördüler, bunun yanlışlığını yaşayarak görüyoruz.

İçimizde akademisyen ve ekonomistler de var. İçimizde bulunduğumuz şartlarda asgari ücretle 4 kişilik bir ailenin hayatını idame ettirmesi mümkün değil. Sayın Bakanım sizden umutluyuz. Anketle beraber ortaya çıkıyor ki, bu asgari ücretin dayanılmaz hal aldığı ortaya çıktı. Bu çalışmamızın sağlıklı yol alabilmesi için çok ciddi çalışma yaptırmak durumunda kalıyoruz. Hem işveren hem hükümet ve çalışanlar olarak ortak noktaya gelmiş durumdayız.

Enflasyon üzerindeki artışı işveren de kabul ediyor. Bundan da memnun kalıyoruz. Vergi oranlarının indirilmesi konusunda da mutabıkız. Artık yüzde 20-27'ler çalışanlar için adil bir vergi sistemi olmadığını kabul ediyoruz. En az ücretten vergi alınmasının sonu gelmiş olması lazım. AGİ ile bu durumun çözülebileceğini düşünüyoruz. Çalışanlar elbette ki sosyal devlet anlayışı içinde refah devletine ulaşırlar.

Milyonlarca çalışanın içinde bulunduğu zorluğun borçlanarak ihtiyaç kredileri, kredi kartlarıyla hayatlarını idame ettiriyorlar. Yapılan zamla borçlarını ödeyip ailesiyle birlikte yaşamak için mücadele edecekler. Gıdadaki artışların önüne geçilmesinin zamanı gelmiştir. Türk Lirası'nın değer kaybetmesini üzüntüyle karşılaşıyoruz. Asgari ücretin çalışan ve halkımıza hayırlı olacağını umuyorum.

AKANSEL KOÇ - TİSK GENEL SEKRETERİ

1.5 yılı aşkın süredir Koronavirüs nedeniyle farklı bir dönemden geçiyoruz. Çalışanlarımızın sağlığı ve refahı önce geldi. Bu toplantıların sonucunda tüm taraflar için fayda yaratacak bir kararla sürecimizi tamamlayacağız. Dünyada ve ülkemizdeki sürekli değişen ekonomik dinamiklerin içindeyiz. Ekonomide küresel olarak içinden geçtiğimiz süreçte hükümetimiz tarafından istihdamın korunması ve artırılması için verilen destekler oldukça önemlidir.

Ne yazık ki tüm dünyada artan emtia, ham madde fiyatları ve çip krizi gibi sorunlar birçok sektörümüzü maalesef olumsuz olarak etkiliyor. Hizmet sektörünün toparlanmamış olması biraz daha zamana ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Dünyada ve ülkemizde ilave istihdam yaratmak maalesef zorlaşmaktadır. Ayrıca ülkemizin vergi gelirleri, gerek işverenler üzerindeki haksız rekabette olumsuz etkisi olan kayıt dışı istihdam yüzde 30'lara ulaştı. 9 milyonun üzerindeki kayıt dışı çalışanın devlet üzerinde yarattığı kayıp 150 milyar lira üzerindedir.

Asgari ücret tespitinde istihdamın korunması, yeni istihdamın korunmasına fayda sağlayan asgari ücret teşvikinin 2022 yılında devam etmesine, işveren maliyetlerinin istihdamı artıracak adımlar atılmasını istirham ediyoruz. Ülke olarak birlikte büyüyebilmek esastır. Çalışanlarımızın refahını koruyacak artışa şimdiden evet diyoruz. Ortak fayda sağlayacak her türlü işbirliğine hazırız.

İKİNCİ TOPLANTIDA SÖZ TÜRK-İŞ BAŞKANI ATALAY'DAYDI

Türk İş Başkanı Ergun Atalay ikincisi gerçekleştirilen asgari ücret toplantısından hemen önce gazetecilere önemli açıklamalarda bulundu.

Atalay'ın açıklamaları şöyle:

Bu yapıda şu var. 5 işveren, 5 işçi, 5 hükümet temsilcisi var. Şimdi biz zaman zaman kamuoyunda arkadaşlarımız konuşuyor. Sendikalarla birlikte ortaklaşa toplantı yapıyoruz. 7 milyona yakın insan bunla geçinmeye çalışıyor. Aile olarak bakıldığında 30 milyonun üzerinde bir rakam. Bu insanlar bu masada bulunanların arkadaşları, komşusu.

ASGARİ ÜCRETLİ UYUMUYOR DESEK YERİ

Sendikaların olduğu yerde sözleşme var, sosyal haklar var, ikramiye var. Yüzde 99'u asgari ücretin üstünde ücret alıyorlar. Özellikle otellere baktığınız zaman, sosyal yaşam alanlarına baktığınız zaman, akşam 4-5'ten sonra çalışanların 4'te 3'ü asgari ücretli, bir bölümü asgari ücretli, bir bölümü memur. Asgari ücretli ve dar gelirli son yıllarda uyumuyor desek yeri.

Ortadaki bu ücretleri gözden geçirmek gerekiyor. Yeniden değerleme oranı yüzde 36. TÜİK enflasyona yüzde 21 diyor. Herkesin önünde rakamlar var. Son 2-3 ayda temel gıda maddelerine gelen zamlar ortada. 30-35-40'ın üzerinde olan rakamlar var. Gücümüzün yettiği kadar değerlendireceğinizi biliyorum. Bakan Bey ile konuşup öyle çıktım buraya. Memurlarla ilgili açıklanan konu var. Enflasyon üstünde olan zamları devlet bize veriyor. Enflasyon neyse bize de veriyorlar. Enflasyonun üzerinde ne varsa kümülatif olarak tamamlamak istiyorlar.

BU ÜCRET ÇOK DÜŞÜK

İşverenlerimizin nasıl baktığını biliyorum. Bu ücret çok düşük bir ücret. İnsanlar 15 gün bile geçinemeyecek, bunu herkes biliyor. Vergiden mi başka bir yerden mi telafi ederler bilemiyorum, ben ekonomist değilim. Beklentimizin altında kalacak rakam olursa biz buna katılmayacağımızı söylüyorum.

Bakan Bey'e rakamı söyledim, bundan önceki Maliye Bakanı da biliyor. Toplumun tüm kesimleri bunla ilgili fikir beyan ediyor. Her gün de bir araştırma yapılıyor. Yolda gelirken Gerede'de benzinlik çalışanı ile konuştum, fırındaki kızla konuştum.

Toplumdaki beklenti yüksek. Toplumun mutlu olacağı rakama imza atmak istiyoruz. Yüzde 90'u asgari ücretlinin 10 kişinin altında, yüzde 10'u 10 kişinin üstünde. İşyerlerimiz ihracat yapıyor, iyi kazandıklarını söylüyorlar. Kar, zarar devletin tüm rakamları ellerinde. Zorda olan işyerlerine katkı sağlanması gerekiyor. Vergi ile ilgili sıkıntımız var. Ocak'ta aldığımız ücretin Aralık'ta yüzde 25'ini alamıyoruz.

İnşallah umduğumuz gibi olur, tabiri caizse gazozun gazı kaçmazsa iyi olur. Hayırlı toplantılar.

KOÇ: ÜMİT EDİYORUZ Kİ BU HAFTA İÇERİSİNDE AÇIKLARIZ

Toplantı sonrasında açıklamalarda bulunan TİSK Genel Sekreteri Koç, “Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığının raporları sunuldu. Üçüncü toplantı Perşembe günü TİSK ev sahipliğinde gerçekleşecek. Orada da çalışmalar, TÜİK’ten gelen raporlar görüşülecek ve değerlendirilecek” diye konuştu.

Toplantının nasıl geçtiği üzerine gelen soruyu yanıtlayan Koç, “İlk açıklamamızda da bahsettik. Konfederasyon başkanımız, Türk-İş başkanı ve bakan en kısa sürede üçlü mutabakatla imzalamak taraftarı. Yasada da biliyorsunuz herhangi bir zorunluluk yok toplantı sayısı olarak. Ümit ediyoruz ki bu hafta içerisinde asgari ücreti açıklarız” ifadelerini kullandı.

Genel Sekreter Koç, toplantıda yalnızca işveren üzerindeki yükün değil, işçi üzerindeki yüklerin de gündeme getirildiğini vurgulayarak, “Özellikle temennimiz vergi kesintilerini kademeli azaltılması. Ama bu sadece asgari ücret ile çalışanlar için değil, tüm çalışanlarımız için bu konuda çalışma yapılması konusunda mutabakatımız var” değerlendirmesinde bulundu.