Ekonomistler açıklanan son büyüme rakamlarını nasıl yorumladı ?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), yılın üçüncü çeyreğine (temmuz-eylül) ilişkin gayrisafi yurt içi hasıla (GSYH) sonuçlarını açıkladı. Buna göre Türkiye ekonomisi yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 0.9 oranında büyüme kaydetti. Ekonomistler son büyüme rakamlarını değerlendirdi.

EMRE ALKİN: RAKAMLAR SÜRPRİZ DEĞİL

Büyüme rakamları sürpriz değil. Dördüncü çeyrek #büyüme rakamlarını bekleyeceğiz. Yıl başından beri söylediğim gibi 2019’da % 0- 0.5 civarında büyüyeceğiz gibi gözüküyor.

DR. MURAT KUBİLAY: İŞSİZLİĞİN YÜZDE 16’YA ÇIKMASI MUHTEMEL

GSYH, bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %0,6 arttı. Bu benim beklentimden bir çeyrek önce gerçekleşmiş oldu. 2019 yılının tamamında daralma hala oldukça olası, o veri Mart 2020’de açıklanacak. Büyüme verisinde ise manşetten öte alt kırılımlar daha bilgi verici.

Vatandaşların tüketimi hala zayıf ama bir toparlanma var. Kredi kartı kullanımındaki artış bunun öncü göstergesiydi. Kamu harcamaları ise büyümeye en çok katkı yapan kısım, yani büyümedeki yapaylığa işaret ediyor. Asıl haber ise net ihracat ve özel sektör yatırımlarında.

Özel sektör yatırımları %12,6 gibi yine yüksek bir oranda düşmeye devam etmiş. Anketle yapılan reel kesim güven endeksinde sektörel beklentiler iyimser ama nedense iyimser iş dünyası düşen faiz ve göreli istikrar kazanan kura rağmen yatırımdan açık bir şekilde kaçınıyor.

İşsizlik ise %14 ile (Ağustos) rekor düzeyde seyrediyor, kış ayları ile birlikte %15’i geçmesi hatta %16’ya çıkması oldukça olası. Bunun sosyal sonuçlarını bir kenara bırakalım; GSYH büyümesinde hane halkı tüketimindeki artıştaki zayıflığın ana nedeni rekor işsizlik.

ATİLLA YEŞİLADA: EKONOMİ AYIP OLMASIN DİYE ACCIK BÜYÜDÜ

Milli gelir yükseldi…Oley…oley oley! Rak-kamların meali: Devlet tonla para harcadı, ekonomi de ayıp olmasın diye accık büyüdü.

Biz buna meslekte “önalıcı algı operasyonu diyoruz”, şimdi büyüme yüzde kaç çıkarsa çıksın, biz yalan haberlerle itibarsızlaştırdık bile. AHaber’e sevgiler bu arada. Hayranıyım, başından ayrılamıyorum.

EMİN ÇAPA: ASLINDA ZENGİN AZ, FAKİR ÇOK KÜÇÜLDÜ

Büyüme çığlıkları atanların size asla söylemedikleri gerçek. 2019 yılının ilk 9 ayında Türkiye ekonomisi 54.7 milyar $ küçüldü. Son 1 yılda kişi başına her birimiz 817 $ fakirleştik. Kişi başı gelir 8.815 $’a indi. (Aslında herkes eşit küçülmedi, zengin az, fakir çok küçüldü.)

Sn Albayrak’ın “belini kırdık” dediği cari açık büyüme başladığı anda geri dönüyor. Ya beli çok sağlam, ya lafla peynir gemisi yürümüyor.

UĞUR GÜRSES: BUNUN ADI MECALSİZ BÜYÜME

Yatırımların durduğu, hane halkı tüketiminin güçsüz kaldığı herhangi büyük bir ekonomi kamu harcamaları ile yol alamaz. Bu, ‘takatsiz büyüme’ olur. Açıklanan GSYH verisi gösteriyor ki; Türkiye bu hali ile yüksek büyüme patikasına geri dönemez. İşsizliği ve yoksulluğu artıran ‘çok düşük büyüme sürecinde’ olduğumuz çok açık. Bunun adına “mecalsiz” (sürünen) büyüme denir.