TBB'den güvenlik soruşturması itirazı
Anayasa Mahkemesi’nin memuriyete girişte güvenlik soruşturması şartını iptal eden kararının ardından Türk Tabipler Birliği harekete geçti. TTB, Sağlık Bakanlığı'na 2 bin 400 hekimin hemen göreve başlaması için başvuru yaptı.
OHAL döneminde 29 Ekim 2016 tarihinde çıkarılan 676 sayılı KHK ile getirilen ‘güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması yapılması şartı’ kapsamında bugüne dek 400’ün üzerinde tıp fakültesinden mezun olmuş hekime ‘güvenlik soruşturması olumsuz’ kararı verildi. 2 binin üzerinde hekimin halen güvenlik soruşturmalarının sonucunu beklediğini ifade eden Türk Tabipler Birliği (TTB) Başkanı Sinan Adıyaman, AYM’nin kararının ardından Sağlık Bakanlığı ve Yüksek Öğrenim Kurumu’na (YÖK) dilekçe yazarak ataması yapılmamış hekimlerin görevlerine başlatılmasını talep edeceklerini söyledi.
Anayasa Mahkemesi (AYM), CHP’li milletvekillerinin başvurusunun ardından Şubat 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “7070 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkındaki Kanun’un altı maddesini iptal etti. AYM, memuriyete alım konusunda aranacak şartlar arasına, OHAL döneminde eklenen ‘güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapılmış olmak’ koşulunun Anayasa’ya aykırı olduğuna hükmetti ve kararı iptal etti.
SORUŞTURMALARI OLUMSUZ SONUÇLANANLARA ‘450 GÜN ÇALIŞAMAMA’ KARARI
KHK ile getirilen güvenlik soruşturmasına ilişkin düzenlemenin ardından AK Parti 2018 yılında Meclis’e “Sağlıkla İlgili Bazı Kanun ve KHK’lerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” sundu. Aralık 2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren kanunla, güvenlik soruşturması olumsuz sonuçlanan ve kamu görevinden çıkarılan devlet hizmeti yükümlüsü doktorların çıkarılma ya da göreve alınmama kararının verildiği tarihten itibaren 450 gün mesleklerini icra edebilmeleri engellendi.
AYM’nin kararının önemli olduğunu belirten TTB Başkanı Sinan Adıyaman, “AYM’nin bu kararı vermesi çok kıymetli. AYM kararıyla 450 günlük mesleğini yapamama cezası ortadan kaldırdı. TTB olarak Sağlık Bakanlığı’na ve YÖK’e hekim arkadaşlarımızın atamalarının yapılması için yazı yazacağız. Diğer tabip odalarından da illerindeki üniversite hastanelerine ve başhekimliklere başvurmalarını, bu durumdaki hekimlerin bir an önce görevlerine başlatılması için gerekenin yapılmasını isteyeceğiz” diye konuştu.
‘BU, MUHALİFLERİ SİNDİRME OPERASYONU’
Adıyaman, hekimlerin bu süreçte yaşadıklarına ilişkin ise şunları kaydetti: “2 binin üzerinde hekim hâlâ güvenlik soruşturmalarının sonuçlanmasını bekliyor. Para kazanmıyor, evlerinde oturuyorlar. Ne yazık ki intihar eden sağlık çalışanı dahi oldu bu süreçte. Bizi arayıp, ‘Hocam aileme söyleyemedim. Utanıyorum. Ben utanılacak hiçbir şey yapmadım’ diyorlardı. Bir demokratik hakkını yerine getirmiş, bir protesto eylemine katılmış bir hekim göreve alınmıyordu. Arkadaşlarımız suçlu muamelesi görüp, hiçbir yargılama yapılmadan, suç isnat edilmeden göreve başlatılmadı. Bu tamamen muhalifleri sindirme operasyonu.”
Güvenlik soruşturmasının ardından haklarında olumsuz karar verilen hekimlerin idare mahkemelere başvurduklarını ifade eden Adıyaman, AYM kararının geriye dönük uygulanması gerektiğini söyledi: “Görevini yapamayan 400’ün üzerinde hekim hemen yarın göreve başlamalı. AYM bunun yasal olmadığına, güvenlik soruşturması ve arşiv taraması yapılmasına gerek olmadığına karar verdi. Bu kanunsuzluğu gidermek de Sağlık Bakanlığı’na ve Yüksek Öğrenim Kurumu’na düşüyor.”
‘ANAYASAYA AYKIRI KURAL YÜRÜRLÜKTEN KALKTI’
Hekimlerin bu süreçte dava açtıklarını ve kararlara itiraz ettiklerini söyleyen TTB Avukatı Ziynet Özçelik göre, ortaya çıkan zararların bir an önce tazmin edilmesi gerektiğini belirtti.
Anayasa Mahkemesi’nin kararlarının geçmişe yönelik uygulanıp uygulanmayacağı sorusuna Özçelik şu yanıtı verdi: “Daha önce yürürlükteydi, o tarihteki kurallara göre karara bağlanır demek mümkün değil. Danıştay’ın da bu yönde geçmişte çokça kararı var. Uyuşmazlık konusu yapılmışsa Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği kural uygulanamaz. Anayasaya aykırılığı saptandığından dolayı kural dikkate alınmadan mevcut uyuşmazlık karara bağlanır. Anayasa aykırı kural en başından bu yana yürürlükten kalktı diyebiliriz.”
‘BAKANLIĞIN DERHAL ATAMALARI YAPMASI GEREKİYOR’
Hekimlerin yarın itibariyle atamasının yapılması gerektiğini ifade eden Özçelik, Sağlık Bakanlığı’nın bu tarihten sonra atması gereken adımları şu sözlerle anlattı: “Biz daha önce de Sağlık Bakanlığı’na hekimlerin göreve başlamaları yönünde talepte bulunmuştuk. 19 Mart 2019 günü Anayasa Mahkemesi’nin Genel Kurulu’ndan çıkan Fatih Saraman adına bireysel başvuru kararı vardı. Genel kurul ihlal kararı verdi. İnfaz Koruma memuru olmak için başvurmuş ve güvenlik soruşturması nedeniyle ataması yapılamamış başvurucuydu. AİHM kararlarında da güvenlik soruşturmasını bütün kamu görevlileri yönünden kanun şartı olsa da getirilemeyeceği belirtiliyor. OHAL sonrası, devlet memurluğunun özel şartlarının düzenlendiği 657 Sayılı Kanun’un 48.Maddesi’ni önce KHK ile sonra kanunla değiştirdiler. Böyle bir düzenlemenin yapılması mümkün değil. Hem taraf olduğumuz sözleşmelere hem de anayasaya açıkça aykırı. AYM’nin bu son kararını hep beraber değerlendirmek gerekiyor. Bu kararlar Sağlık Bakanlığı’nı da bağlıyor. Sağlık Bakanlığı’nın buna son vermesi, anayasaya aykırılığı saptanmış bir kuralı uygulamaması gerekiyor. 657 sayılı Kanunun 48’inci maddesinin diğer hükümleri uyarınca derhal atamaları yapması gerekiyor.”