Emekli, memur, işçi, engelli milyonları ilgilendiren süreç başladı
Emekli, memur, işçi, engelli, işsiz milyonlarca kişiyi kapsıyor. Bugün başladı. Aralıksız 12 gün sürecek. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nde hazırlanan ilk bütçe olma özelliğini taşıyor.
2020 bütçesinde emekliye ayrılan pay yüzde 14, memurun ödeneği yüzde 13.5 arttı. Yaşlılar için yüzde 17, engelli bakımı için yüzde 11 fazla para ayrıldı. Asgari ücret tespit komisyonu toplantısı sonrasında asgari ücret ile çalışanlar da yeni yılda ne kadar maaş alacakları belli olacak. İşte gün gün bütçe maratonu...
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM), 12 gün sürecek 2020 bütçe görüşmeleri bugün başlıyor. TBMM Genel Kurulu, saat 12.00'de Meclis Başkanı Mustafa Şentop Başkanlığı'nda toplanacak. Genel Kurul, 2020 bütçesi görüşmelerinin tümü üzerindeki görüşmeleri ile başlayacak, 20 Aralık'ta sona erecek. Kamu idarelerinin bütçe ve kesin hesapları üzerindeki görüşmelerin 8 turda tamamlanması, kamu idarelerinin bütçe ve kesin hesaplarının görüşülme günlerini belirten programın TBMM Başkanlığı'nca bastırılarak duyurulması, turların bitiminden sonra Bütçe Kanunu Teklifi ve Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin maddelerinin oylanması öngörüldü.
YENİ SİSTEMİN HAZIRLADIĞI İLK BÜTÇE
2020 bütçesi; aynı zamanda Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi'nde hazırlanan ilk bütçe olacak. 2020 bütçesinin tümü üzerinde yapılacak görüşmelerde siyasi parti grupları adına konuşmalar yapılacak. Gruplar adına konuşmalar sandalye sayısı en az olan partiden başlayacak. İYİ Parti Grubu adına Grup Başkanvekili Lütfü Türkkan ve Bursa Milletvekili İsmail Tatlıoğlu, MHP Grubu adına grup başkanvekilleri Erkan Akçay ve Muhammed Levent Bülbül, HDP grubu adına eş genel başkanlar Pervin Buldan ve Sezai Temelli, CHP Grubu adına Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu, Ak Parti grubu adına Grup Başkanvekili Mehmet Muş, Genel Başkan Yardımcısı Nurettin Canikli ve Mersin Milletvekili Lütfi Elvan konuşacak.
PARTİLERDEN BÜTÇE UYARISI
AK Parti, 12 gün sürecek bütçe görüşmelerinin aralıksız devam edeceğini belirterek milletvekillerinden resmi ve özel programlarını TBMM Genel Kurulu'nda olacak şekilde yapmalarını istedi. CHP Grup Başkanlığı, bütçenin tümü üzerindeki görüşmelerin yapılacağı günlerde bütün milletvekillerinden Genel Kurul'da bulunmalarını istedi. MHP ve İYİ Parti de bütçe görüşmeleri boyunca milletvekillerinin programlarını Meclis'te olacak şekilde ayarlamalarını istedi.
2020 yılı bütçesinin Genel Kuruldaki görüşme takvimi şöyle:
10 Aralık Salı: Türkiye Büyük Millet Meclisi, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kamu Denetçiliği Kurumu, Anayasa Mahkemesi, Sayıştay, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü, Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü, Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Atatürk Araştırma Merkezi, Atatürk Kültür Merkezi, Türk Dil Kurumu, Türk Tarih Kurumu, Kapadokya Alan Başkanlığı.
11 Aralık Çarşamba: Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Yargıtay, Danıştay, Ceza ve İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İş Yurtları Kurumu, Türkiye Adalet Akademisi Başkanlığı, Hakimler ve Savcılar Kurulu, Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu, Kişisel Verileri Koruma Kurumu, Gelir İdaresi Başkanlığı, Kamu İhale Kurumu, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu, Türkiye İstatistik Kurumu, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Sermaye Piyasası Kurulu.
12 Aralık Perşembe: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, Nükleer Düzenleme Kurumu, Ulusal Bor Araştırma Enstitüsü, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü, Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsü, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü, Mesleki Yeterlilik Kurumu.
13 Aralık Cuma: Ticaret Bakanlığı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Rekabet Kurumu, Helal Akreditasyon Kurumu, GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Anadolu Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Konya Ovası Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Doğu Karadeniz Projesi Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı, Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Türk Standardları Enstitüsü, Türk Patent ve Marka Kurumu, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu, Türkiye Bilimler Akademisi Başkanlığı, Türkiye Uzay Ajansı.
Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM), 12 gün sürecek 2020 bütçe görüşmeleri bugün başlıyor. TBMM Genel Kurulu, saat 12.00'de Meclis Başkanı Mustafa Şentop Başkanlığı'nda toplanacak. Genel Kurul, 2020 bütçesi görüşmelerinin tümü üzerindeki görüşmeleri ile başlayacak, 20 Aralık'ta sona erecek. Kamu idarelerinin bütçe ve kesin hesapları üzerindeki görüşmelerin 8 turda tamamlanması, kamu idarelerinin bütçe ve kesin hesaplarının görüşülme günlerini belirten programın TBMM Başkanlığı'nca bastırılarak duyurulması, turların bitiminden sonra Bütçe Kanunu Teklifi ve Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin maddelerinin oylanması öngörüldü.
14 Aralık Cumartesi: Sağlık Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı.
15 Aralık Pazar: Milli Eğitim Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Yükseköğretim Kurulu, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, Yükseköğretim Kalite Kurulu, 127 üniversite, Avrupa Birliği Başkanlığı, Türk Akreditasyon Kurumu.
16 Aralık Pazartesi: Tarım ve Orman Bakanlığı, Gençlik ve Spor Bakanlığı, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Türkiye Su Enstitüsü, Karayolları Genel Müdürlüğü, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü.
17 Aralık Salı: Cumhurbaşkanlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Milli Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği, Diyanet İşleri Başkanlığı, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı, İletişim Başkanlığı, Savunma Sanayi Başkanlığı.
Aynı gün 2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi'nin 4 maddesi, 18 Aralık Çarşamba günü 9 maddesi, 19 Aralık Perşembe günü ise 9 maddesi görüşülecek.
Meclisin bütçe maratonu, 20 Aralık Cuma günü bütçenin tümü üzerinde yapılacak son konuşmalarla tamamlanacak.
Gruplar ve hükümetin turlardaki konuşma süreleri, günlerine göre 60-70 dakika olarak belirlendi.
2020'de yaşlılara, engellilere, dar gelirlilere daha fazla destek verilecek, sosyal yardımlar 7.4 milyar lira artacak. 2019 yılı bütçesinde 62.1 milyar lira olan sosyal yardımlara ayrılan kaynak miktarı, 2020 bütçesinde 69.5 milyar liraya çıkarıldı. Devlet belli şartlarda engelliye ve engellinin yakınına maaş bağlıyor. Bu ödemeler Ocakta memur maaş katsayısındaki artışla zamlanacak. Ayrıca yüzde 40 - 69 arası engeli olan kişiler 480TL, yüzde 70 ve üstü bakıma muhtaç engelliler ise 720 TL aylık alacak.
ELEKTRİK VE GSS DESTEĞİ
Engelli vatandaşlara bakan yakınlarına ödenen maaşlar için de 9.4 milyar liralık kaynak sağlanacak. Buradaki artış ise yüzde 10.59'a ulaştı. Ocakta bu maaşlar memura yapılacak zamla artacak. Yoksul ailelere elektrik tüketim desteği de 2020 yılında devam edecek. Ailelere 1.8 milyar liralık elektrik desteği sağlanacak. Annelere ödenen doğum yardımı ise bu yıl için 600 milyon liralık kaynaktan sağlanacak. Annelere çalışsın çalışmasın ilk çocuk için 300 ikinci çocuk için 400 üçüncü çocuk için ise 600 lira ödeniyor.
2020'de ödeme gücü olmayan vatandaşların sağlık hizmetlerinden ücretsiz şekilde faydalanmaları için sosyal güvenlik kurumuna yapılan transferler de 13.4 milyar liraya yükselecek. Bu sayede yoksul vatandaşların GSS primleri ödenmeye devam edecek. 65 yaş üstü ve engelli aylıkları için 11.6 milyar lira ayrıldı. Geçen yıla bakıldığında artış oranı yüzde 17.18 oldu. Bu vatandaşlara bütçeden 1.7 milyar lira daha fazla para çıkacak.
EMEKLİYE 3 ZAM
Yaklaşık 12.3 milyon emeklinin maaşı ocakta değişecek. Tüm emeklilerin hem maaşları hem de ek ödemeleri artacak. Ayrıca emekli doktorlar, üçüncü bir zammı ilave ödemelerindeki artışla alacak. Ocakta SSK ve Bağ-Kur'lular bu yılın ikinci 6 aylık döneminde gerçekleşen enflasyon oranında zam alırken, memur emeklilerine yüzde 4 artış ve Temmuz-Aralık'ta TÜFE yüzde 5'i aşarsa fark verilecek. Merkez Bankası'nın son beklenti anketindeki TÜFE tahminine göre, SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 6.82, memur emeklilerine ise yüzde 1.82 enflasyon farkıyla yüzde 5.82 zam söz konusu olabilecek. Ayrıca yüzde 4'ü-5'i oranındaki ek ödemenin tutarı da yeni aylıklar üzerinden hesaplanacağı için yükselecek.
Emekli doktorlara ise üçüncü bir zam daha olacak. Emekli doktorlar için ilave ödeme tutarı 5.82'lik tahmine göre 2 bin 353 liradan 2 bin 490 liraya çıkacak.
MEMUR HARCIRAHLARINA YÜZDE 8 ZAM
İlgili 2020 bütçesinde ek göstergesi 8000 ve daha yüksek olanlar için 51,60 TL olarak belirlenen günlük harcırah, 2020 yılında %8 artışla 56,10 TL şeklinde artırılmıştır. Ayrıca ek göstergesi 5800 ila 800 arasında olanların günlük harcırahı 48,15 TL'den 52,35 TL'ye ve ek göstergesi 300 ila 5800 arasında olanların günlük harcırah tutarı da 45,20 TL'den 49,15 TL'ye artmış oldu.
DAR GELİRLİLERE ÖDEME ARTTI
2020'de dar gelirli olan vatandaşların sağlık hizmetlerinden ücretsiz şekilde faydalanmaları için sosyal güvenlik kurumuna yapılan transferler de 13,4 milyar liraya yükselecek olup bu sayede yoksul vatandaşların GSS primleri ödenmeye devam etmesi planlanıyor. Bunun yanı sıra 65 yaş üstü ve engelli aylıkları için 11,6 milyar lira ayrılarak geçtiğimiz yıla göre yüzde 17,18 artış yapılmış oldu.
EVDE BAKIM, İŞSİZLİK VE 2022 MAAŞI NE KADAR OLACAK?
Devlet belli şartlarda engelliye ve engellinin yakınına maaş bağlıyor. Bu ödemeler Ocak'ta memur maaş katsayısındaki artışla zamlanacak. Şu ana kadar gerçekleşen yüzde 4.31'lik orana göre yüzde 40-69 engeli olanların aylığı 509,12 liradan 531,06 liraya, yüzde 70 ve üzeri engeli olanların aylığı ise 763,69 liradan 796,61 liraya çıkacak. Evde engelli yakınına bakanların maaşı ise bin 444 lira olacak..
2020 ENGELLİ MAAŞI NE KADAR OLDU?
Buna göre; yüzde 40 - 69 arası engeli olan kişiler 480.22 TL, yüzde 70 ve üstü bakıma muhtaç engelliler ise 720.33 TL aylık alacak. Yüzde 70 ve üzeri engelli, ocak maaşını zamsız aldıysa şubatta 790.14 TL maaş alacak. Yüzde 40 ila yüzde 69 arası engelli olan kişilerse, şubatta maaş farkıyla 526.76 TL maaş alacak.