Bağkurlulara erken emeklilik müjdesi
Tüketici Başvuru Merkezi Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Duman, sosyal güvenlik mevzuatında yapılması düşünülen değişikliklerle, Bağkurlular'a da erken emeklilik hakkı doğacağına dikkat çekti.
Öngörülen mevzuat değişikliğiyle, serbest çalışan Bağkur’luların da eksik hizmet sürelerini tamamlamalarına olanak sağlanacağının altını çizen Tüketici Başvuru Merkezi (TBM) Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Duman, konuyla ilgili açıklamasında şu bilgileri verdi:
"Eski adıyla Bağkur, yani Bağımsız Esnaf ve Sanatkarlar Kurumu, 01.10.1972 tarihinden itibaren kendi nam ve hesabına işveren olarak çalışan esnaf ve tüccarların Sosyal Güvenlik ve emeklilik haklarını sağlayan ve uygulayan kurum olarak hizmete girmiş, sonrasında kapsamı genişletilerek tarımda kendi nam ve hesabına çalışanları ve Muhtarları da kapsamına almaya başladı.
"1982 yılından itibaren de 2000 yılına kadar yapılan Bağkur giriş başvurularında, başvuru tarihine bakılmaksızın ticaretin başladığı tarih itibariyle Bağkur kayıt ve tescili yapılır, geçmiş döneme ait ödenmeyen Sosyal Güvenlik primlerinin ödenmesi suretiyle de Bağkur sigortalısı sayılırlardı.
"Vergi dairesine ve esnaf sanatkarlar odasına açılış kaydı yapılan her serbest çalışan mükellef ve üye için belli aralıklarla ilgili vergi dairesince ve esnaf odasınca Bağkur’a bildirimde yani ihbarda bulunulmaktaydı.
"Bu bildirimler neticesinde bir kısım esnafımız Bağkur haklarına erişmiş olsa da Kamu kurumları arasındaki iletişim eksikliği gibi nedenlerden ötürü yüz binlerce tüccarın Bağkur kayıtlarının halen yapılmamış olması ise o dönemin sistemsel yetersizliğini apaçık gösteriyor.
"Bağkur’la ilgili 2000 yılında yayınlanan Kanun hükmündeki Kararname ile değişiklik yapılarak 2000 yılından önceki döneme ait ticari faaliyetleri sebebiyle Vergi dairesine ve esnaf odasına kayıtlı çalışan esnaf ve tüccarın her ne kadar vergi, ruhsat ve harçlar gibi yasal sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmiş olsa da bildirimleri gerçekleşmediği için, 1982 ile 2000 yılları arasında kalan bu süreler Bağkur kapsamı dışında bırakılarak, emeklilik hakkı bakımından hayati öneme sahip 18 yıla varan bir sürenin yok olmasına neden oldu.
ÇABALAR SONUÇ VERDİ
"Bu haksız uygulama karşısında Anayasa Mahkemesi’ne yapılan müracaatlar karşılığını buldu ve 2001 yılında, ilgili Kanun hükmündeki Kararname yürürlükten kaldırıldı.
"Daha sonra da, 2003 yılındaki yasal düzenlemeyle esnaf ve tüccarlar yeniden aynı şekliyle hak kaybına uğramış oldular.
"Toplamda 18 yıla varan 1982 ile 2000 yılı arasındaki bu süreler için geçici bir yasa maddesiyle yalnızca 6 ay içinde borçlanarak, bu hizmetlerin satın alınmasına olanak sağlandı; ancak, ne var ki 2004 yılının Şubat ayından itibaren bu hizmetleri kazanma hakkı olanaksızlaştı.
"Kısacası toplamda 25 yıl hizmet ile emekli olabilen Bağkur sigortalılarının 18 yıla varan ticari hizmetleri hiçe sayıldı ve emeklilik haklarında çok ciddi hak kaybına uğradılar.
"Hatta 2008 yılında yürürlüğe giren Sosyal Güvenlik Kanunuyla da 1982 ile 2000 yılları arasında olan bu süreler 2008 yılına kadar uzatılarak, 1982 ile 2008 yılları arası toplamda 26 yıla varan ticari faaliyet dönemi, yani başlı başına emekli olmaya yetecek ve artacak koskoca bir süre Bağkur açısından yok kabul edildi.
YÜZBİNLERCE KİŞİ FAYDALANAAK
"Eğer, TBMM’ye bu hususla alakalı verilen teklif yeniden görüşülüp yasalaşırsa, Bağkur’a 1982 ile 2008 yılları arasındaki ticari faaliyetleri sebebiyle giriş bildirimi yapılmamış olan yüzbinlerce mağdur, hizmet borçlanması yöntemiyle sigortalılık sürelerini kazanabilir hale gelecek ve erken emekli olabilecektir.
"Eşitlik ilkesine aykırı böylesine negatif ayrımla emeklilik süreci daha da zorlaşan esnaf ve tüccarlarımızın çalışma ve emeklilik hayatını düzenleyen tasarı ve yasaları anlatmaya, aktarmaya devam edeceğiz." (DHA)