Bütçede ''karayolu'' rekoru kırıldı: 6 ayda 21,3 milyar TL!
2020’nin ilk altı ayında sermaye transferi ve Hazine yardımı olarak 21.3 milyar TL ödenek aktarılan Karayolları Genel Müdürlüğü, aldığı ödeneklerle 70’e yakın özel bütçeli idareyi geride bıraktı.
İktidarın yatırım tercihlerinde ilk sırayı alan karayolu ve köprü inşaatlarının bütçeye yükü her yıl daha da büyüyor. Ülke salgın koşulları ile başa çıkmaya çalışırken büyük bölümü müteahhit alacağı olan tutarı ödemek için Karayolları Genel Müdürlüğü’ne Hazine yardımı ve sermaye transferi olarak altı ayda 21.3 milyar TL ödenek aktarıldı.
Birgün gazetesinden Nurcan Gökdemir'in haberine göre AK Parti iktidarının 2010 yılından sonra ulaşım yatırımlarını kamu kaynaklarının yanı sıra Kamu Özel Sektör İşbirliği modeli ile gerçekleştirme tercihi, bir sonraki bütçe yılı olan 2011’den itibaren dev ödenekler olarak bütçeye yansımaya başladı. Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Kuzey Marmara Otoyolu, Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu, Avrasya Tüneli gibi büyük projelerde KÖİ modelinin tercihi, yapım harcamalarının yanı sıra garanti sözleşmeleri nedeniyle de büyük ödenekler aktarılıyor. Her yıl Karayolları Genel Müdürlüğü, bütçeden diğer ödeneklerin yanı sıra sermaye transferi ve Hazine yardımı olarak da büyük pay alıyor.
Müteahhitlere 10 milyarı TL’yi aşkın ödeme yapma zorunluluğu ile yaz aylarına giren Karayolları Genel Müdürlüğü’ne Haziran ayında 6.1 milyar TL sermaye transferi yapıldı. 70’e yakın özel bütçeli kuruluşa verilen 6.9 milyar TL’lik Haziran ayı ödeneğinin tamamına yakını KGM aracılığıyla müteahhit ödemelerine gitti. Böylece 2020’nin ilk altı ayında tüm kuruluşlara yapılan 20.2 milyar TL’lik ödenek toplamından 15.9 milyar TL’si köprü ve yol harcamaları için ayrıldı.
Sermaye transferinin yanı sıra Hazine yardımında da KGM, diğer kuruluşları geride bıraktı. Altı ay sonunda genel müdürlük, özel bütçeli idarelerin tümüne yapılan 8.4 milyarlık Hazine yardımından da 5.4 milyar TL aldı.
1.8 MİLYARI KÖPRÜYE
Haziran ayı içinde bu tutardan Yavuz Sultan Selim Köprüsü için yapımcı firma İÇTAŞ-Astaldi Konsorsiyumu’na verilen araç garantileri çerçevesinde 1.8 milyar TL’lik ödeme yapıldığı bildirildi.
EN YAKININDAKİ YAKLAŞAMADI
Bu ödeneklerle KGM, 70’e yakın özel bütçeli idare arasında her yıl ilk sıraya yerleşti. Savunma Sanayi Müsteşarlığı, TÜBİTAK, Kredi ve Yurtlar Kurumu, bölge kalkınma idareleri ve İşsizlik Fonu gibi özel bütçeli kurumların aldıkları yardım ve sermaye transferi tutarı, KGM’nin aldığının çok gerisinde kaldı. Diğer kurumların aldıkları ödenekler 0-1.5 milyar TL arasında değişti. En yüksek tutar KGM’den sonra 1.5 milyar TL ile TÜBİTAK’a aktarıldı.
10 YILDA 183.5 MİLYAR TL
KÖİ projeleri ile şirketlere araç ve yolcu garantili sözleşmelerle otoyol, köprü ve tünel yaptırılmaya başlanan 2010 yılından bugüne bütçeden sermaye transferi ve Hazine yardımı olarak Karayolları Genel Müdürlüğü’ne aktarılan ödenek toplamı 183.5 milyar TL oldu. 2011 yılında toplam 13 milyar lira olan bu tutar 2019’da 32.2 milyar TL’ye çıktı.