Bankaların konut kredisine sigorta zorunluluğuna neşter
Konut kredisi almak isteyen vatandaşları bireysel emeklilikten otomatik ödeme talimatına, hayat sigortasından tamamlayıcı sağlık sigortasına, kredi kartından kredili mevduat hesabına kadar zorlayan bankalar için Ticaret Bakanlığı sonunda neşteri vurdu.
Ticaret Bakanlığı, konut finansmanı sözleşmeleri kapsamında hem banka hem de kredi kullanacaklar için kuralları yeniden belirledi. Bu kapsamda tüketicinin açık talebi olmaksızın kredi ile ilgili zorunlu deprem sigortası olan DASK harici sigorta yaptırılamayacak. Konut finansmanı sözleşmesi kredi ile ilgili olanlar hariç olmak üzere otomatik ödeme talimatı, tamamlayıcı sağlık sigortası gibi yan finansal ürün ve hizmetler alım şartına bağlanamayacak.
Ayrıca konut kredisi kullanan vatandaşların faizler düştüğünde kredilerini yapılandırmak isteyen vatandaşlara verdiği ret yanıtı da tarih oluyor.
Konut kredisindeki bu ayrıntıları anlatan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı böyle bir durumla karşı karşıya kalındığında neler yapılması gerektiğine ilişkin, “Vatandaşlar eğer yasalara aykırı bir durumla karşılaşıyorsa Tüketici Hakem Heyeti’ne başvuru yapabiliyor. Başvuru tutarları her yıl belirleniyor diyebiliriz. Tüketici Bilgi Sistemi’nde yer alan menü üzerinden vatandaşlar şikayetlerini iletebilir. Aynı zamanda daha önce yapılan düzenleme ile de tüketici kredilerinde 14 gün içinde cayma hakkı da tanınıyor. Konut kredilerine konu yerlerde de tüketici hakem heyetine başvuru yapılacaksa 2024 yılı parasal değeri yeniden belirlenmişti. Bu her yıl yeniden değerleme oranında düzenleniyor. 2024 yılı için değeri 104 bin TL’nin altında bulunan tüketici uyuşmazlıklarında il veya ilçe tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılabiliyor” dedi.
Milliyet gazetesindeki habere göre kredi çekmek isteyenler hayat sigortası dayatmasına da maruz bırakılıyor. Şu anda yüzde 0,2 ila yüzde 0,3 arasında değişen hayat sigortası yapılıyor. Uzman isim, “Vatandaşlara sigorta isteyip istemedikleri soruluyor. Bazen tüketici bunu kredi süresince olası bir vefatı veya iş görmezlik durumu nedeniyle sigorta borcunun kendisinden sonra ailesine kalmamasını değerlendirebiliyor. Yaşa göre bunun ödeme primleri artıyor diyebiliriz” ifadelerini kullanırken şunları dile getirdi:
“Bankalar sigorta dışında tamamlayıcı sağlık sigortaları ve otomatik ödeme talimatı da talep edebiliyorlar. Bu konut finansmanı sözleşmelerinde bu tür yan finansal ürünlerin hizmet alımı şartına bağlanmama hususu var. Bununla ilgili düzenleme 2022 yılı Ekim ayında yapılmıştı.”
Kredi borcu ödenmezse bankanın mülkü satışa çıkarabildiğinin altını çizen Özelmacıklı, konut kredisi faiz oranlarına ilişkin son durumu da paylaştı. Hakan Özelmacıklı, “Şu anda aylık yüzde 2.95 ile 3.05 arasında konut kredisinde faiz oranları değişiyor, bu 120 ay vade için geçerli olan faiz oranıdır. Konut kredilerinde gayrimenkulün değeri ile ilgili de hala sınırlamalar var. Özellikle 10 milyon TL’nin üzerinde kredi kullanılamaması, gayrimenkulün değeri ve enerji sınıfına göre çeşitli düşüşler söz konusu” bilgisini paylaştı.
Uzman isim şunları söyledi:
“Şu anda 120 ay vadede faiz oranı yüzde 3.05 seviyesinde olan 1 milyon TL kredi için aylık taksit tutarı yaklaşık 31 bin 352 TL’ye gelir. 1 milyon TL için toplam geri ödeme 3 milyon 762 bin 256 TL olur.
Faizler düşerse krediler yapılandırılabilir mi ?
Her durumda konut kredisi faiz oranları yüksek olsa da tüketiciler aslında faiz oranları düştüğünde kredilerini tekrar yapılandırma hakkına sahip. Ana para üzerinden yüzde 2 erken ödeme cezası ödeyip faizler düştüğü zaman kredilerini yeniden yapılandırabilirler. Bu hak kullanılabilir bir hak olarak değerlendirilebilir.
Şu an için konutun fiyat anlamında en düşük olduğu seviyeleri yaşıyoruz. Dövizdeki artış TL bazında gayrimenkullerin değerine yansımadı. Son haftalarda artan altın ve dövize baktığımızda birçok ikinci el gayrimenkulün rakamsal anlamda TL bazında oldukça düşük seviyelerde olduğunu söyleyebiliriz. Bu da gayrimenkul yatırımı düşünenler için bir fırsat dönemi olarak değerlendirilebilir.”