Bakan Nebati vergi yapılandırmasının detaylarını açıkladı

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati açıklamasında şu ifadeleri kullandı: "Türkiye son yüzyılın en zor yüzyıllarından biri olan 2022 yılındaki krizi fırsata çevirmeyi başarmıştır. Tüketici güven endeksi olumlu işaretler vermektedir. Yatırım, üretim, ihracata odaklı Türkiye ekonomi modelimiz önemli bir paya sahiptir.

2022’nin ilk 3 çeyreğinde G20 ülkeleri içerisinde en hızlı büyüyen ülke Türkiye olmuştur. Makine teçhizat yatırımları 12 çeyrektir kesintisiz artmaya devam ediyor.

Toplam ihracatımızı 254.2 milyar dolara çıkartarak Cumhuriyet tarihimizin rekorunu kırdık. Rusya-Ukrayna savaşı başladığında kimi çevreler tarafından turizme yönelik felaket senaryoları çizilmiş olsa da uyguladığımız politikalarla 2022 yılında turizmde rekorlar kırdık.

Mali alan her daim eğitime, sağlığa, ulaşıma yönlendirmeye devam ettik. 2023 yılında da bütçe disiplinini bozulması gibi bir durum söz konusu olmayacaktır. EYT, ücret artışları gibi kararlarımızı alırken vatandaşlarımızın her daim gözetilmesinin yanı sıra bütçeye etkisini titizlikle hesaplıyoruz.

 "REFAH PAYI VEREREK ÖNEMLİ İYİLEŞTİRMELER YAPTIK"

Ani kur artışlarının etkisiyle 2022 yılını yüksek enflasyonla geçirdik. Enflasyonu da son 2 aydır düşüş eğilimine girmiş olduğunu görüyoruz. Bu artık baz etkisini de aşarak enflasyondaki hızın düştüğünü göstermesi açısından çok önemli.

Kurlardaki oynaklığın azalması, beklentilerdeki iyileşme, fiyat sabitleme desteği ile ilerleyen aylarda da enflasyonda belirgin düşüşler görmeye devam edeceğiz. Enflasyondan vatandaşlarımızın alım gücünün etkilenmemesi için 2022 yılında 290.4 milyar lira vergi gelirinden vazgeçtik.

Ayrıca hükümet olarak ücret politikalarında destekleyici bir duruşu sergilediğimiz ifade etmek istiyorum. Net asgari ücreti yüzde 54.7 artırdık. Asgari ücretten alınan gelir ve damga vergisini kaldırdık. Kamu çalışanlarımızı ve emeklileri enflasyona ezdirmedik. Aylık enflasyonun oldukça üzerinden reel artışlar yaptık, ilave refah payı vererek önemli iyileştirmeler yaptık.

2022 yılında hazine destekli kefalet sistemi kapsamında işletmelerimize toplam 115.7 milyar lira kredi imkanı sağladık. Aynı yıl 1.1 milyon esnafımıza 90.5 milyar lira tutarında Hazine destekli kredi kullandırdık.

Geçtiğimiz günlerde esnaflarımıza yönelik hazine faiz destekli kredi tutarını 150 milyar liraya çıkardık. Bunların yanında ihracatçılarımıza ve turizmcilerimize uzun vadeli kredi imkanı sunuyoruz.

Yakın zamanda açıkladığımız 14 yeni KGF paketi ile 250 milyar lira kredi tutarını sizlerin kullanımınıza sunmuş bulunmaktayız.

Halkımızın ve ekonomimizin gereksinimlerini dikkate alarak kamuya olan yükümlülüklerin hafifletilmesi için sayın Cumhurbaşkanımızın da belirttiği çalışmaları hazırladık. İnşallah en kısa sürede Meclis’imizin bu konuda gündemi bu önerdiğimiz taleplerin yasalaşmasını hızlı bir şekilde gerçekleştirecektir.

Kanun yapılandırma hükümlerini ve vergi mevzuatındaki çeşitli yükümlülükleri kapsayacaktır. Vergi daireleri, sosyal güvenlik kurum, büyükşehir belediyeleri ve belediyeler ile il özel idareleri ile kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeler yapıyoruz.

Bugüne kadar diğer yapılandırma yasalarında kapsama alınmayan adli para cezaları dahil olmak üzere idari para cezalarını da yapılandırma kapsamına alıyoruz. Bunların faizlerini de düşük bir oranla güncelleyerek ödenmesini daha kolay hale getiriyoruz.

MÜJDELER

Dün Sayın Cumhurbaşkanımızın açıkladığı müjdelerden en büyüğü “bugüne kadar yapılmış en kapsamlı Yapılandırma Kanunu” konusundaki müjdesidir. Halkımızın ve ekonomimizin gereksinimlerini ve gelen talepleri dikkate alarak, kamuya olan yükümlülüklerin hafifletilmesi ve uzun vadeli taksitler şeklinde ödenebilmesi için Sayın Cumhurbaşkanımızın da belirttiği Kanun Teklifi hazırlığı tamamlandı.
İnşallah en kısa sürede Meclisimizin gündemine alınarak yasalaşmasını bekliyoruz. Kanun hem Yapılandırma hükümlerini hem de vergi mevzuatında çeşitli yeniliklerin olduğu hükümleri kapsayacak. 

• Yapılandırmaya ilişkin hükümlerle;
o Vergi Daireleri
o Gümrük Müdürlükleri
o Sosyal Güvenlik Kurumu
o Büyükşehir Belediyeleri ve Belediyeler
o İl özel idareleri ve Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları’na ödenmesi gereken kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeler yapıyoruz.
 
Teklifle, vergi ve prim borçları başta olmak üzere, çok sayıda kamu kurum ve kuruluşuna süresinde ödenememiş borçların cezaları kaldırılarak ödenmesini getiriyoruz. Şunu da belirtmem gerekir ki, bu güne kadar diğer yapılandırma yasalarında kapsama alınmayan adli para cezaları dahil olmak üzere idari para cezalarını da yapılandırma kapsamına alıyoruz. Tabii bunların faizlerini de düşük bir oran ile güncelleyerek ödenmesini daha kolay hale getiriyoruz. Bu yapılandırma kanununda vergi dairesine ödenmesi gereken hangi tür borç olursa olsun yapılandırılacak. Bir tane istisnamız var o da 2022 yılı için ödenmesi gereken geçici vergiler. Onlar da zaten beyanname verme süresinde kadar ödenmezse terkin edildiği için kapsama almadık. Ayrıca, davalı olan vergi ve prim dosyalarındaki ihtilafları sonlandırarak ödeme imkânı getiriyoruz.

Teklifte, matrah artırımı ve işletme kayıtlarının düzeltilmesine imkân sağlayan düzenlemelere de yer veriyoruz. İşletmelerimiz, 2018 ila 2021 yılları için, gelir, kurumlar, KDV ve gelir stopaj vergilerinde matrah ve vergi artırımı yaparak vergi incelemesi ve tarhiyata muhatap olmayacak. Bu konuda da şunu peşinen belirteyim; arttırılan matrahların vergilerini peşin öderlerse o zaman vergi aslında da yüzde 10 indirim sağlanacaktır.

ÖDEMELER 48 EŞİT TAKSİTTE GERÇEKLEŞECEK

Bu Teklifteki önemli bir yenilik de taksit ödeme sürelerini 4 yıla çıkarmamızdır. Böylece vatandaşlarımız yapılandırılan borçlarını 4 yıla yayılan aylık taksitler halinde 48 taksitte ödeyebilecekler.  Ödeme süresini uzun tuttuk ancak daha kısa sürede ödemek isteyenlere de ayrıca avantajlar getiriyoruz. Yapılandırılan borçlar peşin ödenirse, zaten küçük oranlar uygulayarak hesapladığımız Yurt içi-ÜFE tutarının yüzde 90’ından da vazgeçiyoruz. Eğer yapılandırılan borç idari para cezası ise asıl alacaktan da yüzde 25 oranında indirim sağlıyoruz.

2000 LİRAYI AŞMAYAN BORÇLAR SİLİNECEK

2.000 lirayı aşmayan icralık borcu olan vatandaşlarımızın bu borçlarını tasfiye edecek ortamı zaten daha önce hazırlamıştık.
Şimdi de vergi, ceza, faiz gibi hangi türden olursa olsun borcu bulunan vatandaşlarımızın 2.000 lirayı aşmayan borçlarını siliyoruz.
Bir kişinin, 31 Aralık 2022 tarihinden önce ödenmesi gereken borçlarının toplamı 2.000 lirayı aşmıyorsa bu düzenleme kapsamında bir defaya mahsus olmak üzere hiçbir şart aramadan borçlarını siliyor, alacağımızdan vazgeçiyoruz.

Böylece, bu borçlar nedeniyle vergi dairelerimiz takip işlemleri yapmayacak, vatandaşımız da takibe muhatap olmayacaktır. Gelelim teklifte yer alan diğer bazı düzenlemelere.

İLK DEFA İŞE BAŞLAYANLARA İSTİSNA ARTTI

Gelir Vergisi Kanunununda yer alan genç girişimci istisnasının tutarını artırıyoruz. Mevcut düzenlemeye göre istisna kapsamında ilk defa işe başlayan gelir vergisi mükelleflerinin üç hesap dönemi kazançlarının yıllık 75 bin lirası gelir vergisinden istisna ediliyor.

Söz konusu tutarı 2023 yılı için 150 bin liraya çıkarıyor ve her yıl Gelir Vergisi tarifesinin ikinci dilimi tutarına paralel olarak artmasını sağlıyoruz. Böylece, izleyen yıllarda, dilim tutarlarında yeniden değerleme oranında artış oldukça, bu istisna da beraberinde artacak.

DAMGA VERGİSİ İSTİSNASI GELİYOR

TOKİ tarafından konut ve konut ile birlikte ihale edilen yapım işlerine ilişkin olarak, bu yıl sonuna kadar uygulanmak üzere, damga vergisi istisnası getiriyoruz.
Böylece, özellikle orta ve alt gelir grubuna yönelik konutların daha uygun şartlarla üretilmesine imkan sağlıyoruz.

İzale-i şuyu (ortaklığın giderilmesi) davaları yoluyla gayrimenkul satışlarında alınan asgari maktu harcın toplamını belli bir tutarla sınırlandırıyoruz.
Turizmi teşvik amacıyla, turizm tesislerimizin yaz ve kış sezonlarında çalışmaları durumunda SGK prim desteği sağlıyoruz.

Turizmin 12 aya ve ülke çapına yaygınlaştırılması hedefi doğrultusunda; turizm sektöründe çalışan personelin tüm yıl çalışabilmesi ve nitelikli personel istihdamının kalıcı hale getirilmesi için yeni bir destek sistemi düzenliyoruz.

Yıl boyunca faaliyet gösteren turizm işletmesi belgeli ve Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı kapsamındaki ve bu Program kriterlerinden üçüncü aşama sertifikasına sahip konaklama tesisi işyerlerinde çalışan sigortalılar için kış veya yaz turizmi kapsamında belirlediğimiz aylarda prim desteği vereceğiz. 27
Bu destek kapsamında, prime esas kazanç alt sınırının iki katını geçmemek şartıyla, bildirilen prime esas kazanç üzerinden hesaplanan sigortalı ve işveren hissesi primlerinin tamamını Hazinece karşılayacağız.

BAĞ-KUR SİGORTALILIK SÜRESİ DURDURULMASI VE İHYASINA OLANAK SAĞLANACAK

AR-GE tasarım ve destek personelinin merkez ve bölge dışı çalışma sürelerinin yüzde 100’e çıkarılmasına imkân veriyoruz. BAĞ-KUR sigortalılık sürelerinin durdurulması ve İhya edilmesine olanak sağlıyoruz.

İştirak hissesi ve pay alımı dolayısıyla yapılan finansman giderlerinin, devir sonrası devir alan kurum tarafından gider yazılabilmesi imkanını getiriyoruz.
Öte yandan eşdeğer eşya ve yeniden kullanılabilir parçaların sigorta sektöründe kullanılabilmesinin de yolunu açıyoruz.
Tüm bu kapsamlı ve milletimizin menfaatlerini gözeten düzenlemelerimizin ülkemize hayırlı olmasını diliyorum.

Son 20 yılda, hem İzmir’imiz hem de ülkemizin dört bir köşesi adeta bir kalkınma seferberliği yaşamıştır.
Şehir Hastanelerimiz, yerli ve milli otomobilimiz, mega altyapı projelerimiz, bugün sayısı 200’ü aşan üniversitelerimiz, imrenilecek boyutlara ulaşan savunma sanayimiz ve sayısız diğer kazanımlarımız hep Sayın Cumhurbaşkanımızın liderliğinde elde ettiğimiz kazanımlardır.
Misak-i İktisadi ilkelerinden biri de, Türkiye halkının, sarf ettiği eşyayı mümkün mertebe kendi yetiştirmesi, çok çalışması ve vakit, servet ile ithalatta israftan kaçınmasıdır.
İşte biz de tam bu ilkeyle, ülkemizin kendisine has ihtiyaç ve koşullarını gözeterek iktisadi zaferler kazanmak için Türkiye Ekonomi Modelini uyguluyoruz.

Birinci İzmir İktisat Kongresi, bundan tam 100 sene evvel, Cumhuriyetimiz henüz kuruluş aşamasındayken İzmir’de gerçekleşmiş, o dönemki iktisat politikalarımızın ana hatları bu kongrede belirlenmişti.

Şimdi, Türkiye Yüzyılı’na doğru ilerlediğimiz bu dönemde, aynı ruh ve aynı heyecanla, yine İzmir’de, geniş katılımlı bir İktisat Kongresini Sayın Cumhurbaşkanımızın himayeleri ve teşrifleriyle, tarihi kongreden tam 100 sene sonra tekrar aynı yerinde düzenliyoruz.

Esasen bu kongre, mevcut tüm küresel çalkantılara ve risklere rağmen, ülkemizi istikrarlı ve sağlıklı bir şekilde büyütmek ve güçlendirmek, insanımızın refahını her geçen gün daha da artırmak için aynı inanç ve iradeyle çalıştığımızın dosta düşmana açık bir ilanı niteliğindedir.

Her birinizin bu Kongre’ye katacağı çok şey olduğuna inanıyor ve sizleri 17 Şubat – 4 Mart 2023 tarihlerinde, 1. İzmir İktisat Kongresi’nin düzenlendiği binanın aynı yerinde ve aslına tamamen sadık kalınarak inşa edilen binamızda gerçekleştireceğimiz Kongre’ye davet ediyorum.

İktisat Kongremiz “Küresel Ekonomik Güç Olma Yolunda Türkiye Ekonomisi” ana temasıyla gerçekleştirilecek, dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasına girme hedefimiz doğrultusunda, bir gelecek vizyonu ortaya konacaktır.

Sözlerime son vermeden evvel, tüm vatandaşlarımızı büyük Türkiye idealimizin etrafında buluşmaya, yarınlarımızı beraberce inşa etmeye davet ediyorum.
Çünkü, Nazım’ın da söylediği gibi “Bu memleket bizim / bu hasret bizim!”

İkinci yüzyıla giriyoruz. 2023 yılında yani Türkiye Yüzyılı'nın inşa edilmeye başlandığı döneme adım atıyoruz. Nerede atıyoruz, İzmir'de atıyoruz. 

Sizleri en içten duygularımla, muhabbetle selamlıyorum. Kalın sağlıcakla