Alışverişte 11 Kasım alarmı: Bakanlık takipte olacak

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, dünyada ve Türkiye'de son yıllarda istikrarlı şekilde büyüyen e-ticaretin, Kovid-19 salgınının etkisiyle rekor seviyelere ulaştığını söyledi.

İnternet teknolojilerinde yaşanan gelişmeler, lojistik ve finansal hizmetlerde yaşanan iyileştirme ve gelişmelerin etkisiyle e-ticaretin dünya ticaretinden aldığı payda her geçen yıl önemli artışlar görüldüğüne dikkati çeken Bolat, geçen yıl küresel perakende e-ticaret satışlarının 5,8 trilyon dolar olduğunu kaydetti.

Bolat, "Bu hacmin 2024'te 6,3 trilyon doları ve 2027'ye kadar 8 trilyon doları aşacağı tahmin ediliyor. Türkiye'de ise e-ticaret hacmi geçen yıl 1,85 trilyon liraya ulaştı; bu yıl 3,4 trilyon lira olması öngörülüyor." dedi.

e-Ticaret sektöründe rekabeti bozucu faaliyetleri engellemek, tüketicilerde oluşabilecek refah kaybının önüne geçmek, çok oyunculu pazar yapısını tesis etmek ve elektronik ticaret pazar yerlerinde satıcılara haksız ticari koşullar dayatılmasını engellemek amacıyla bir dizi düzenleme yapıldığını ifade eden Bolat, bunlara ilişkin bilgi verdi.

"ETAHS'lere hukuka aykırı içeriklerin kaldırılması yükümlülüğü getirildi"

Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun'da 2022'de önemli değişiklikler yapıldığını anımsatan Bolat, daha güvenli ve şeffaf e-ticaret ortamının sağlanması ve e-ticaret pazar yerlerinde faaliyet gösteren satıcılar hakkında detaylı bilgiye ulaşılabilmesi amacıyla elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılara (ETAHS), söz konusu işletmelerin ticaret unvanı, işletme adı, tescilli marka adı, Merkezi Sicil Kayıt Sistemi (MERSİS) numarası veya vergi kimlik numarası gibi tanıtıcı bilgilerini doğrulama yükümlülüğü getirildiğini kaydetti.

Bolat, ETAHS'lere, hukuka aykırı içeriklerin yayımdan kaldırılması ve ilgili kamu kurumlarına bildirilmesi yükümlülüğü getirildiğini belirterek, şöyle devam etti:

"Yazılı ya da elektronik ortamda önceden olumlu irade beyanı alınmadan tescilli markalardan oluşan anahtar kelimelere arama motorlarında reklam verilmesi engellendi. Böylece, özellikle kamuoyu nezdinde bilinirliği yüksek olup vatandaşlarca daha fazla rağbet gören firmaların alan adlarının taklit edilerek kullanılmasının önüne geçildi."

Bolat, e-ticarette güvenlik ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi ile sitelerin güvenilirliğinin tesisi amacıyla Güven Damgası Sistemi oluşturulduğunu hatırlatarak, Güven Damgası alan işletmelere ilişkin listeye "guvendamgasi" adresinden ulaşılabildiğini söyledi.

"Kampanya ve indirimler konusunda dikkatli olunmalı"

Kurallara aykırı hareket eden firmalara gerekli cezaların verileceğini vurgulayan Bolat, "e-Ticaret sektöründe çok sayıda kampanyanın bir araya geldiği kasım ayında vatandaşlarımızın dolandırılmaması için e-ticaret siteleri tarafından yapılan indirimleri mercek altına alacağız. Herhangi bir sorunla karşılaşan vatandaşlarımız, vakit kaybetmeden Bakanlığımızın internet adresi üzerinden şikayetlerini bildirirlerse gereği hemen yapılacaktır." diye konuştu.

Bolat, vatandaşların da internet sitelerinden alışveriş yaparken dikkat etmesini isteyerek, özellikle sitenin "domain adresi"nin eşleşip eşleşmediğine dikkat etmeleri gerektiğini söyledi.

Ayrıca güvenli ödeme yöntemlerinin tercih edilmesi ve ürünle ilgili kullanıcı yorumlarının incelenmesinin vatandaşların işlerini kolaylaştıracağına dikkati çeken Bolat, şunları kaydetti:

"Kampanya ve indirimler konusunda dikkatli olunmalı. Gerçekçi olmayan indirimlerin dolandırıcılık riski taşıyabileceğine dikkat edilmesi gerekir. e-Ticaret hayatı kolaylaştıran bir yöntem olsa da bazı riskleri beraberinde getiriyor. e-Ticaret yaparken olumsuz bir durumla karşılaşılması halinde öncelikle ürünün satın alındığı e-ticaret pazar yeri veya e-ticaret sitesiyle iletişime geçilmesi, herhangi bir çözüm bulunamaması halinde ise tüketici hakem heyeti veya tüketici mahkemelerine başvurulması gerekiyor. Öte yandan, dolandırıcılık şüphesi bulunması halinde ise cumhuriyet başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabilir. Ayrıca, ödemenin kredi kartı veya banka kartıyla yapılması halinde ilgili bankayla iletişime geçilerek işlem itirazı yapılabiliyor."

Bolat, denetim programına alınan firmaların mesafeli satış ve uygulamalara, ilgili kanun ve yönetmelikler uyarınca idari para cezası uygulandığını, mevzuata aykırılık teşkil eden hususlarda da gerekli görülmesi hallerde internet sitesi hakkında erişim engeli talep edilebildiğini belirterek, "Bu yılın 9 ayında Bakanlıkça yapılan inceleme ve denetim işlemlerinde, mesafeli satış faaliyetlerinin ilgili mevzuat hükümlerine aykırı olduğu tespit edilen 54 firma için 238 milyon 155 bin 602 lira idari para cezası uygulandı." dedi.