Türkiye ve İsrail'den diplomatik restleşme

ABD’nin Tel Aviv’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşıması üzerine Gazze’de İsrail ordusunun gerçekleştirdiği katliam bu ülke ile Türkiye arasındaki ilişkileri gerdi. İsrail’in Ankara Büyükelçisi Eitan Naeh dün sabah saatlerinde Ankara’dan tarifeli uçakla İstanbul’a geldikten sonra Atatürk Havalimanı’ndan bindiği uçakla Türkiye’den ayrıldı.

VIP Salonu’nu kullanmayan İsrail Büyükelçisi Naeh yanında koruması ile Dış Hatlar Gidiş Terminali’nde normal yolcuların kullandığı alandan geçti. Pasaport kontrolünün ardından terminaldeki 205 numaralı salona gelen Naeh, burada sıraya girerek özel yer hizmetleri firması tarafından yapılan rutin kontrollerden geçti. Önceki gün Dışişleri Bakanlığı’na çağrılan İsrail’in Ankara Büyükelçisi Naeh’e, Gazze sınırındaki olaylar nedeniyle İsrail’in tutumunun protesto edildiği ve bir süre ülkesine dönmesinin uygun olacağı bildirilmişti.

İsrail’in Ankara Büyükelçisi Naeh’in ülkesine dönüşte kameralar önünde güvenlik taramasından geçirilmesi İsrail’in tepkisini çekti.

KAMERA RAHATSIZLIĞI
İsrail basını İsrail Büyükelçisi Naeh’e Atatürk Havalimanı’nda çok sıkı güvenlik önlemleri uygulandığını yazdı. Yedioth Ahronoth gazetesi bir İsrailli yetkilinin, “Bu, bilerek yapılmış aşağılamaydı. Gazeteciler havalimanına davet edilmişti” sözlerini aktardı. İsrail’e dönüşünden sonra basına konuşan elçi Eitan Naeh, güvenlik kontrollerinden geçmek zorunda olduğunu ancak ilk kez kontroller sırasında kameraların getirildiğini söyledi.   

İsrail yönetimi, Büyükelçi Naeh’in kameralar önünde güvenlik taramasından geçirilmesini protesto için Türkiye’nin İsrail Maslahatgüzârı Umut Deniz’i  Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı. Bakanlığa gelişinde Deniz’e bir İsrail güvenlik görevlisi durdurarak kimlik sordu. Bu sırada İsrail medyası da olay yerinde  çekim yaptı. İsrail basını bu hareketin, Naeh’e havalimanındaki muameleye yanıt olduğu yorumunu yaptı.

Türkiye’nin İsrail Maslahatgüzârı Umut Deniz İsrail Dışişleri Bakanlığı’na gelişinde durdurularak kimlik kontrolu yapıldı.

KONSOLOSA ‘DÖN’ MESAJI
İsrail tarafının, “İsrail’nin Türkiye Büyükelçisi’ne yönelik ‘yakışıksız muameleyi’ protesto ettiği” belirtildi. Öte yandan Türk Dışişleri Bakanlığı ayrıca, İsrail’in İstanbul Başkonsolosu Yosef Levi Sfari’nin de bir süreliğine ülkesine dönmesini istedi. İsrail de Türkiye’nin Kudüs Başkonsolosu’nun ülkesine dönmesini talep etmişti.

BİLGİ NOTU: ABD elçiliğinin Kudüs’te açıldığı 14 Mayıs’tan bu yana İsrail askerleri, Gazze sınırında düzenlenen protesto gösterilerinde şu ana kadar 62 Filistinli’yi katletti, yüzlercesi gerçek mermiyle olmak üzere 3 bin 188 kişiyi de yaraladı.     

KRİZ GÜNLÜĞÜ
WASHINGTON BÜYÜKELÇİSİ KILIÇ DÖNDÜ: Dışişleri Bakanlığı’nın istişareler için ülkeye çağırdığı Türkiye’nin Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç, dün yurda döndü. Kılıç, THY’ye ait tarifeli uçakla geldiği Atatürk Havalimanı’nda, Ankara’ya hareketinden önce basın mensuplarının sorularını cevapladı. Kılıç, olayların bu noktaya gelebileceğini her düzeyde Amerikan makamlarına iletmeye çalıştıklarını söyledi.

HAMAS’TAN TÜRKİYE’YE ÖVGÜ: Hamas Sözcüsü Sami Ebu Zuhri, İsrail’in Gazze’de yaptığı katliama Türkiye’nin hızlı bir şekilde verdiği tepkiyi takdir ettiklerini belirtti. Ebu Zuhri, Türkiye’nin, İsrail’in Ankara Büyükelçisi’nin bir süreliğine ülkesine dönmesini isteyerek gösterdiği tepkinin, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile diğer Türk yetkililerin yaptıkları açıklamalarla takındığı tavırların ve Türk halkının protestolarının, istenen düzeyde ve olayın büyüklüğüne uygun olduğunu belirtti.

GUETEMALA DA ELÇİLİK AÇTI: ABD’nin ardından Orta Amerika ülkesi Guatemala da büyükelçiliğini dün Tel Aviv’den Kudüs’e taşıdı. Büyükelçilik açılış törenine Guatemala Devlet Başkanı Jimmy Morales, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun yanı sıra ABD’nin İsrail Büyükelçisi David Friedman da katıldı.

ARAP BİRLİĞİ ACİL TOPLANDI: Arap Birliği, ABD’nin büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşımasını ve sonrasında yaşanan olayları değerlendirmek üzere Mısır’ın başkenti Kahire’de daimi temsilciler düzeyinde dün olağanüstü toplandı. Bugün de Arap Birilği bakanlar seviyesinde toplanacak.

LAVROV: ÖLDÜRÜLENLER TERÖRİST DEĞİL: Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Gazze’de katledilen göstericileri “terörist” olarak nitelendiren İsrail’e yanıt verdi. Lavrov, “Bu hadiselerde öldürülen, aralarında çocukların ve bebeklerin de bulunduğu, barışçıl onlarca sivilin terörist olduğuna katılmıyorum” dedi.

İKİ DEVLETİN BAŞKENTİ: Dışişleri Sözcüsü Mariya Zaharova, Moskova’nın tutumuna göre Kudüs’ün hem Filistin hem de İsrail’in başkenti olması gerektiğini söyledi. Zaharova, “Kent, hem Filistin hem de İsrail’in başkenti olmalı ve tek Tanrılı üç dinin inananları için açık olmalı” dedi.

İSRAİL MECLİSİNDEN ‘SÖZDE ERMENİ SOYKIRIMI’ HAMLESİ
İsrailli Jerusalem Post gazetesine göre, İsrail’in sözde ‘Ermeni soykırımı’nı tanımasını öngören tasarı yeniden İsrail parlamentosu Knesset’in gündeminde olacak. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun lideri olduğu Likud partisinden Amir Ohana ve Siyonist Birliği üyesi Itzik Shmuly bir “soykırım” tasarısını sunacaklarını açıkladı. Gazete, “Söz konusu vekillerin ‘Ermeni soykırımını’ tanıma zamanının geldiği sonucuna vardıklarını” belirttiği haberinde, İsrail’in daha önce bu yöndeki bir adımı atmaktan “Türkiye ile diplomatik ilişkilere zarar vermemek için kaçındığını” aktardı.

İSKANDİNAVYA’DAN GAZZE’YE DESTEK
Gazze’ye ablukayı kırmayı amaçlayan İsveçli ve Norveçli aktivistler, tekneleriyle yola çıktı. Ship to Gaza Derneği Sözcüsü Ellen Hansson, A.A.’ya yaptığı açıklamada,  “Gazze için Donanma” adlı girişim olarak bir yıldır hazırlık yaptıklarını söyledi. İki balıkçı teknesinin Göteborg’dan, bir teknenin Stockholm’den, bir teknenin de Norveç’ten önceki akşam üzeri yola çıktığını kaydeden Hansson, “Küçük gemiler Fransa’daki kanallar üzerinden, büyük gemiler de okyanustan Gazze’ye gidecek” dedi.