Sokatra Adası'nda işgal krizi

Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) bin km ötedeki Yemen’e ait UNESCO’nun koruması altındaki Sokotra Adası’nda askeri varlığını arttırması Arap ülkeleri arasında yeni bir krizin tetiklenmesine yol açtı. Yemenli yetkililer, ‘Sokotra’dan vazgeçmeyiz’ derken BAE’li yetkililer, Sokotra halkıyla tarihi ve akrabalık bağları olduğunu savundu.

Kızıldeniz'in Akdeniz’e bağlandığı stratejik bölgede yer alan Sokotra Adası, 700’e yakın biyolojik çeşitliliği, ‘ejderhanın kanı’ ağacı ve doğal zenginliğiyle dikkat çekiyor. 2015 yılında bu yana Yemen’i kasıp kavuran iç savaş, karaya yaklaşık 350 km uzaklıktaki bu adaya pek uğramamış. Yemen’de Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi’nin İran destekli Şii Husilerle savaşında BAE, Hadi’ye destek verdi. BAE, Suudi Arabistan’ın Yemen’de Husilere yönelik askeri müdahalesinin de baş aktörlerinden biri oldu.

BAŞBAKANIN ZİYARETİ
Ancak son dönemde BAE’nin Cumhurbaşkanı Hadi’ye karşı tavır aldığı, Yemen’in güneyindeki ayrılıkçıları desteklemeye başladığı iddiaları konuşulmaya başlandı.

Son kriz ise geçen cumartesi günü Yemen Başbakanı Ahmed bin Dağr’ın Sokotra’yı ziyaret etmesiyle tırmandı. Nisan 2016’da göreve geldiğinden bu yana Sokotra Adası’na 2’nci defa giden Başbakan bin Dağr’ın bu ziyaretle, meşru hükümetin ada üzerindeki hakimiyetini göstermek istediği ifade edildi. Sonrasında ise BAE buraya takviye asker indirmeye başladı. A.A.’nın Yemen hükümet kaynaklarından aldığı habere göre önceki gün itibariyle Sokotra’ya beşinci askeri uçak indi. Yemen halkı, Sokotra’da BAE’nin asker konuşlandırmasını haklı kılacak bir Husi varlığının söz konusu olmadığını söyleyerek bu hamleye karşı çıkıyor.

BAE’nin asker takviyesinin ardından Yemen Cumhurbaşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, Suudi Arabistan ile iletişime geçti, bunun üzerine sorunu çözüme kavuşturmak için Suudi Arabistan tarafından bir heyet de Sokotra Adası’na gönderildi.

Sokotra Adası, biyolojik çeşitliliği ve eşsiz doğası nedeniyle ‘Arabistan’ın Galapagos’u ya da ‘Uzaylı adası’ diye de anılıyor. 

SUUDİ ARABİSTAN DEVREDE
Başbakan Ahmed bin Dağr, Sokotra Adası’na gönderilen Suudi heyetiyle bir araya gelerek adadaki durumun normale dönmesi ve BAE güçlerinin bölgeden ayrılması gerektiğini söyledi. Yemen Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Mervan Abdullah Abdulvehhab Numan, BAE yönetimine, “Bir karış toprağına el sürmeden önce Yemen’in siyasi tarihini gözden geçirmeleri” tavsiyesinde bulunurken BAE Dışişleri Bakanı Enver Gargaş, “Sokotra halkıyla tarihi ve akrabalık ilişkilerimiz var, Husilerin başlattığı krizde onları destekleyeceğiz” dedi.

BAE HÂKİMİYET KURUYOR
- İngiliz The Independent gazetesi geçen hafta başında “Yemen iç savaşında ‘Arabistan’ın Mücevheri’ yok oluyor’ diyerek bir makale yayınladı. Buna göre, Eritre, Cibuti, Somali’den tek taraflı bağımsızlık ilan eden Somaliland ve Perim adasından sonra Sokotra da BAE’nin hâkimiyetine geçiyordu.

- İç savaş nedeniyle Yemen’in Sokotra Adası’ndaki nüfuzu azalırken, BAE, buraya bir askeri üs inşa etmiş, telekomünikasyon ağı kurmuş, kendi nüfus sayımını yapmış, Sokotra vatandaşlarını bedava sağlık hizmetleri ve özel çalışma izni için Abu Dabi’ye taşıyordu.

- Aktivistler BAE’nin bu tatil beldesini kalıcı bir askeri üsse çevirmeye çalıştığını iddia ederken UNESCO’nun koruması altındaki bitki ve hayvan türlerinin adadan kaçırılıyor olabileceğini de öne sürdü.

- 60 bin nüfuslu Sokotra, Hint Okyanusu’ndan Akdeniz’e açılan denizyolları üzerinde olması bakımından stratejik bir konumda bulunuyor.