Rusya ve Türkiye anlaştı ! İran engelliyor...

Türkiye ve Rusya'nın öncülüğünde gerçekleşen ateşkes anlaşması İran tarafından kabul edilmiyor. Moskova, iç savaş kenti Halep'e insani yardım için Ankara ile anlaşmaya vardığını resmen duyurdu. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya lideri Putin, bu akşam telefonda Halep'teki son durumu görüşecek.

Birleşmiş Milletler ve muhalifler, İran'ın ateşkesin uygulanması için yeni şartlar getirdiğini açıkladı. Tahran yönetimi, İdlib'de muhaliflerin kuşatması altındaki Fua ve Kefreyya'da bulunan sivillerin, Halep'teki sivillerle aynı anda tahliye edilmesini istiyor.

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, rejim ve diğer güçlerin engellemeleri nedeniyle tahliyelerin gerçekleşmediğini belirterek tarafları anlaşmaya uymaya çağırdı: "Artık hiç kimse kimseye suç atmasın."

Rusya ile Türkiye’nin üzerine mutabakata vardığı Halep'te ateşkes şartlarını İran kabul etmiyor. İran’a bağlı Şii milislerin tahliyelere engel olurken, ilk etapta belirlenen ve sayıları birkaç yüzü bulan yaralıların kent dışına çıkarılması bile bu sebeple henüz gerçekleşmedi.

Rusya, Türkiye ile anlaşmanın ABD ile anlaşmaktan daha kolay olduğu açıklamasından dakikalar sonra Halep mutabakatını dünyaya ilan etti. Rusya Dışişleri Bakanlığı, Suriye'nin kuzeyindeki Halep'te ortaya çıkan insani krizin çözümü için Ankara ile anlaşmaya varıldığını duyurdu. Anlaşma, iç savaş kentine insani yardımı içeriyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya lideri Vladimir Putin, akşam saatlerinde telefonda görüşecek. Görüşmede, Halep'teki son gelişmeler ele alınacak.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, kısa süre önce yaptığı açıklamada, ABD'nin mümkün olan her şekilde eski ismi El Nusra olan Fetih el Şam Cephesi'ne saldırmaktan kaçındığını söyleyerek Washington'ı hedef almıştı. Lavrov, "Sahadaki durumu gerçekten kontrol edenlerle çalışmaya başladık. IŞİD ve El Nusra haricinde tüm silahlı gruplarla konuşuyoruz. Türk meslektaşlarımız da dahil olmak üzere bölge ülkeleriyle de konuşuyoruz" dedi.

Çavuşoğlu: Kimse suçu başkasına atmasın

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, haber televizyonlarının canlı yayınladığı açıklamada Halep'teki son durumu değerlendirdi:

"Anlıyoruz ki, rejimin ve bazı grupların insanların bölgeden ayrılmasına izin vermediğini görüyoruz. Değişik yerlerden taciz ateşleri oldu, tahliye tam anlamıyla gerçekleşmedi. Hem Halep'ten getirilecek insanların tahliyesi, hem de Türkiye içindeki kamplar için hazırlıklarımız var.

İsteğimiz, hiç kimse suçu başkasına atmasın. Bir anlaşma var ve anlaşmanın uygulanması gerekiyor. 10 gün önce de bir anlaşma sağlanmıştı ancak anlaşma istediğimiz gibi uygulanmadı. Artık hiç kimse kimseye suç atmasın, vebali herkesindir. İnsanların buradan çıkarılması konusunda bir anlaşmaya vesile olduk.

İran ve Rusya ile öğle saatlerinde yeniden görüşeceğiz."

Çavuşoğlu, öğle saatlerinde İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile telefonda görüştü.

İran'dan yeni şartlar

Reuters ise adını vermediği bir BM yetkilisi ve muhalif kaynaklara dayandırdığı haberinde, İran'ın ateşkes için yeni şartlar öne sürdüğünü belirtti. Buna göre İran, İdlib'de muhaliflerin kuşatması altındaki Fua ve Kefreyya'da bulunan sivillerin, Halep'teki sivillerle eş zamanlı olarak tahliye edilmesini istiyor.

Fua ve Kefreyya, İdlib’in kırsalında muhaliflerin kuşatması altındaki iki Şii kasabası. İran daha önce Şam’ın kırsalında Hizbullah tarafından kuşatılan muhaliflerin denetimindeki  Madaya ve Zebadani bölgelerine yardımın ulaşmasına izin verme karşılığında Fua ve Kefreyya’ya da aynı miktarda yardım girmesini istemişti.

Esad'dan ilk açıklama

Şam rejiminin lideri Beşar Esad, ateşkes sonrası ilk açıklamasını Rus televizyonuna yaptı.

Batılı ülkelerin sivillerden çok 'terörist'leri kurtarmanın peşinde olduğunu savunan Esad, "Rusya'dan Suriye ordusunu durdurmasını istemelerinin nedeni siviller değil. Suriye ordusunun teröristleri yenilgiye uğratmak için fazla ileri gittiğini söylemeye çalışıyorlar" şeklinde konuştu.

Halep'te muhalifler ve rejim arasında dört yıl süren savaşın dün sona erdiği açıklanmıştı. Son bir ayda kuşatma altındaki kentin doğusunda 1000'den fazla sivil saldırılarda öldürüldü.

Türkiye'nin arabulucuğunda ateşkese varan taraflar, siviller ve silahlı muhaliflerin kentten ayrılması üzerinde anlaşmıştı.

Rusya'nın desteklediği Şam rejimi, 15 Kasım'dan bu yana Halep'in doğusundaki muhalifleri yoğun saldırı altında tutuyordu.

Üçte biri El Nusra üyeleri

BM Suriye Özel Temsilcisi Steffan de Mistura, ateşkesin ardından yaptığı açıklamada, kentin doğusunda 50 bin sivil, 1500’e yakın da muhalif savaşçının olduğunu belirtmişti. Mistura'nın verdiği bilgiye göre, silahlı unsurların yüzde 30'u El-Nusra savaşçıları.

BM endişeli

BM yetkilisi, "Muhaliflerin hafif silahlarını almalarına izin verilip verilmeyeceği henüz net değil, bu tartışılan konulardan birisiydi. Muhalifler İdlib’e gidecek. Muhaliflerle gitmek isteyen sivillerin ayrılmasına da izin verilmesi konusunda ısrar ediyoruz" demişti. "Muhaliflerin İdlib’e çekileceği söylendi, peki İdlib’in de rejimin bir sonraki hedefi olmasından endişe duyuyor musunuz?" sorusuna de Mistura "Evet, endişeliyim" yanıtını vermişti.

Türkiye çadır kent hazırlıyor

Ateşkeste önemli bir rol oynayan Türkiye, siviller için İdlib'de çadırkent kurmaya hazırlanıyor. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Twitter hesabı üzerinden "Dünyanın en çok mülteciyi ağırlayan ülkesi olan Türkiye, Halep'ten kaçan 80 bin Suriyeli göçmeni barındırmak için bir çadır kent kuruyor" yazdı.