Nobel Kimya Ödülü 3'e bölündü
Bu yılki Nobel Kimya Ödülü’nü biri kadın ABD’li kimyagerler Carolyn R. Bertozzi ve K. Barry Sharpless ile Danimarkalı Morten Meldal kazandı.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, Bertozzi, Meldal ve Sharpless’in, ‘klik kimyasının ve bioortogonal kimyanın gelişiminden’ ötürü ödüle layık görüldüğü belirtildi. ‘Klik kimyasının ve bioortogonal kimyanın’, kimya bilimini yeni bir işlevselcilik çağına taşıdığına işaret edildi.
Bertozzi’nin bioortogonal reaksiyonlarının, hücrenin olağan kimyasını bozmadan meydana geldiğine, bu reaksiyonların, diğer birçok uygulamanın yanı sıra daha hedefe odaklı kanser tedavilerine katkı sağladığına dikkat çekildi.
Sharpless ve Meldal’ın da kimyanın işlevsel bir formu olan ‘klik kimyasının’ temelini attıkları belirtildi.
2021’de Nobel Kimya Ödülü’nü Alman kimyager Benjamin List ve İskoç asıllı Amerikalı kimyager David W.C. MacMillan kazanmıştı. List ve MacMillan, molekül inşasında yeni ve mahir bir araç ‘organokatalizi’ geliştirmelerinden ötürü ödüle layık görülmüştü.
İki bilim insanının geliştirdiği bu aracın, farmasötik araştırmalarında büyük etki yarattığına ve kimyayı daha ‘çevre dostu’ hale getirdiğine işaret edilmişti.
1901’den bu yana her yıl kimya alanında insanlığa önemli katkı sunan kişilere verilen Nobel Kimya Ödülü’nü 2015’te Aziz Sancar kazanmıştı. Sancar, ‘Nobel Ödülü kazanan ilk Türk bilim insanı’ olmuştu.