Çinden Orta Asyaya yeni doğalgaz hattı

Orta Asya'nın doğalgaz kaynaklarına talip olan Çin, yeni bir doğalgaz boru hattı projesine imza atmaya hazırlanıyor. Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping'in Tacikistan'a gerçekleştirdiği resmi ziyaret kapsamında Orta Asya - Çin doğalgaz boru hattının 4.kısmının temeli atıldı.

Cumhurbaşkanı Xi Jinping ile Tacikistan Devlet Başkanı İmamali Rahman'ın temelini birlikte attığı Türkmenistan - Özbekistan - Kırgızistan - Tacikistan - Çin doğalgaz boru hattı, 1000 kilometre uzunluğunda olacak. Orta Asya ülkeleri ile Çin arasındaki enerji işbirliğinin daha da güçlenmesine katkı sağlayacak yeni boru hattının yıllık doğalgaz taşıma kapasitesi 30 milyar metreküp.

Yapımının 2016 yılında tamamlanması beklenen proje, Orta Asya'nın enerji zengini ülkesi Türkmenistan'dan başlayarak, sırasıyla Özbekistan, Tacikistan ve Kırgızistan üzerinden Çin'e ulaşacak. Sözkonusu hattın 410 kilometresi Tacikistan topraklarından geçecek.

Temel atma töreninde konuşan Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, bu projenin ülkeler arasındaki stratejik işbirliğinin güçlenmesi ve bölgede ekonomik kalkınma açısından son derece önemli olacağını söyledi. Pamir dağlarının tepelerinden geçerek zor bir projeye imza atmaya hazırlandıklarını söyleyen Xi, "Enerji projesi, Çin ile Tacikistan'ın dostluğunun sembolü olacak. Sözkonusu proje ülkelerin ortak çabası ve işbirliği sonucunda hayata geçecek. Çin ile Orta Asya arasındaki verimli işbirliği sonucunda tarihi İpek Yolu yeniden canlanıyor." dedi.

RAHMAN: ÇİN TACİKİSTAN'A 6 MİLYAR DOLAR YATIRIM YAPACAK

Törende konuşan ev sahibi ülke Devlet Başkanı İmamali Rahman, iki ülke arasında imzalanan anlaşmalar sonucu Çin'in önümüzdeki 3 yıl içerisinde Tacikistan'a 6 milyar dolar yatırım yapacağını söyledi. Bu mega projenin Tacikistan'da 3 bin kişiye istihdam sağlayacağını duyuran Rahman, Çin'in yatırımları kapsamında ülkesinde çok sayıda başka sanayi tesislerinin inşa edileceğini belirtti.

Doğalgaz boru hattı projesinin önemli olduğuna dikkat çeken Rahman, "3 yıl içerisinde inşa edilecek. 47 tünel inşa edilecek ve bunun 24'ü suyun altından geçecek. Tacikistan kısmının maliyeti 3,2 milyar doları bulacak. Devlet bütçesi önemli girdiler elde edecek" dedi.

Rahman, Çin'in Ulusal Petrol Şirketinin (CNPC) Tacikistan'da da petrol ve doğalgaz arama çalışmalarında bulunacağını söyleyerek, uzmanların tahminlerine göre Tacikistan'da da önemli enerji rezervinin olduğunu belirtti.

Cumhurbaşkanı Xi Jinping, Şanghay İşbirliği Örgütü 14. Devlet Başkanları Zirvesi kapsamında Tacikistan'a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. 12 Eylül'de yapılan zirveden bir gün sonra Cumhurbaşkanı Xi'nin resmi temasları oldu. İki ülke arasında yapılan resmi görüşmeler çerçevesinde 17 işbirliği anlaşmasına imza atıldı. Sözkonusu anlaşmalar kapsamında Çin'in Tacikistan'a önemli yatırımların yapılacağı açıklandı.

Orta Asya - Çin doğalgaz boru hattı kapsamında Tacikistan, Türkmen gazının Çin'e ulaştırılmasında transit ülke olacak. Tacikistan'ın bu hattan doğalgaz ithal edip etmeyeceği yönünde bilgi verilmedi. Bu hatla Çin, her sene Türkmenistan'dan 25-30 milyar metreküp doğalgaz satın alacak.

Türkmenistan - Özbekistan - Kırgızistan - Tacikistan - Çin doğalgaz boru hattı, Türkmenistan'daki dünyanın en büyük 2. doğalgaz sahası Galkınış'tan başlayacak. Çin halihazırda Türkmenistan'dan doğalgaz ithal ediyor. 2009 yılında devreye alınan Türkmenistan - Özbekistan - Kazakistan - Çin hattıyla Türkmen gazı Çin'e ulaştırıldı.

Çin ile Türkmenistan arasında yıllık 65 milyar metreküp doğalgaz alım anlaşması bulunuyor. Bu anlaşma kapsamında Türkmen gazının Çin'e ihracatının tam kapasiteye ulaştırılması için çeşitli yeni doğalgaz boru hatları inşa ediliyor.

Türkmenistan, enerji kaynakları bakımından Orta Asya’nın ve Hazar Denizi Havzasının zengin ülkesi. Doğalgaz rezervi bakımından Rusya, İran ve Katar’dan sonra 4.sırada bulunan Türkmenistan, tespit edilen petrol rezervinin 20,86 milyar tonuna ve doğalgazın 50,34 trilyon metreküpüne sahip. Ülkedeki sadece Galkınış sahasının doğalgaz rezervi 26,2 trilyon metreküp. CİHAN