Denizdeki Hayalet Ağlar Balonla Temizliyorlar

HATAY Mustafa Kemal Üniversitesi Denız Bilimleri ve Teknoloji Fakültesi ile Denizcilik Meslek Yüksek Okulu'nun öğretim üyeleri ve öğrencileri, geliştirdikleri 'balon' yöntemiyle, İskenderun Körfezi'ndeki 'hayalet ağ' olarak adlandırılan atık ağları temizliyor.

Yüksek Okul Müdürü Doç.Dr. Yavuz Mazlum yürütücülüğünde Prof.Dr. Mehmet Fatih Can, Prof.Dr. Ayşe Bahar Yılmaz, Yrd.Doç.Dr. Aydın Demirci, Yrd.Doç.Dr. Mevlüt Gürlek, araştırma görevlisi Emrah Şimşek, öğretim görevlileri Menderes Şereflişan ve Necdet Uygur ile öğrencilerden oluşan ekip, denizdeki eko sistemi olumsuz etkileyen ağları temizlemek için çalışma başlattı. Çalışma kapsamında ilk olarak hayalet ağların bulunduğu yerleri tespit eden ekip, daha sonra 500 ve 1000 kilo taşıma kapasiteli balonlarla ağları denizden çıkarıyor.

'AĞLAR, EKOSİSTEME ZARAR VERMEDEN ÇIKARILIYOR'

Balıkçıların denize bıraktıkları ağların kayalara takılıp kopmasıyla suyun dibinde kaldığını, bunun da ekosistemi olumsuz etkilediğini belirten Doç.Dr. Yavuz Mazlum, başlattıkları projenin üniversite tarafından 20 bin TL ile desteklendiğini söyledi. Projenin bir diğer amacının da hayalet ağların ekosisteme zararını da araştırmak olduğunu kaydeden Doç.Dr. Mazlum, şunları söyledi:

"Proje kapsamında aşırı ticari avcılık sonucu artan bu hayalet ağlarının deniz zeminindeki ekosisteme olan etkilerini araştırıp bunların etkilerinden balıkları, oradaki canlıları nasıl kurtarabileceğimize dair çalışma yaptık. Bu çalışma da, ağların temizlenmesinde farklı ağlıklardaki balonları kullandık. 500 ve 1000 kilo ağırlık taşıyabilen balonlarla beraber deniz dibindeki hayalet ağları ekosisteme zarar vermeden temizlemeye çalıştık."

'KÜRESEL PROJELERE İHTİYACIMIZ VAR'

Ekipte yer alan Yrd. Doç. Dr. Aydın Demirci ise, yürüttükleri projenin çok anlamlı ve önemli olduğuna dikkat çekerek ayrılan kaynakla İskenderun Körfezi'nin temizlenmesinin mümkün olamayacağını söyledi. Körfezin temizlenebilmesi için ulusal destekli projelere ihtiyaç olduğunu kaydeden Yrd.Doç.Dr. Demirci, şöyle konuştu:

"Dünyada bu konuda özel çalışma ekipleri de var. Ülkemizde de sınırlı sayıda çalışma var. İskenderun bölgesi avcılığın yoğun olarak yapıldığı bir bölge. Trol avcılığının hoyratça yapılması bu balık ağlarının tekrar deniz dibinde kalmasına neden oluyor. Balıkçıların böyle bir isteği yok ama özellikle kayalık alanlarına bu ağlar takılıyor. Takıldığında bunların ekosisteme olumsuz etkileri söz konusu oluyor ve yıllardır artıyor. Bu işin temizlenmesi için de çok iyi bir dalış ekibinin olması gerekiyor. Çok kişi bu çalışmaları yapmak istemesine rağmen imkanlar sınırlı. Ama bizim Denizcilik Meslek Yüksek Okulu'nun gerçekten çok iyi bir dalış ekibi var. 20 bin TL bütçe ile bu ağların İskenderun Körfezi'ni temizlemek mümkün değil. Bunun için çok daha büyük, küresel projelere ihtiyacımız var. Ulusal destekli projelere ihtiyacımız var. Bu çalışmayla bu ağları nasıl çıkartabiliriz diye belirlemeye çalışıyoruz. Deniz çalışmasıyla bu konuda çalışan insanlar içinde Türkiye'de en çok ağ çıkartan biziz."

20 SAAT DALIŞLA YARIM TON HAYALET AĞ

Denizcilik Meslek Yüksekokulu'nun dalış ekibinden sorumlu öğretim görevlisi Necdet Uygur da, hayalet ağların gerek tespitin de gerekse de çıkarılmasında saatlerce dalış yapmak zorunda kaldıklarını söyledi. 40 metreyi aşan derinliklerde dalış yaptıklarını ifade eden Uygur, hayalet ağların temizlenmesi için uygulanan yöntemleri şu sözlerle anlattı:

"Rov dediğimiz su altı robotu ile dalış yapıp hayalet ağların yerlerini tespit ediyoruz. İlk aşamada Samandağ sahillerinde dört nokta belirledik. Keşif için yaklaşık 10 saatlik dalış gerçekleştirdik. Keşiften sonraki günde de yaklaşık 20 saatlik bir dalışla atık ağları bağladığımız, içinde hava olan balonlarla su yüzüne gönderiyoruz. Bu şekilde bir defasında kuru ağırlığı 500 kiloya yakın hayalet ağ çıkardık. Temizlediğimiz yerlere daha sonra tekrar dalışlar yapıp canlı sayısında bir artış olup olmadığını izleyeceğiz."

FOTOĞRAFLI